Karlovačka gimnazija

Karlovačka gimnazija je najstarija srpska gimnazija, osnovana 1791. godine, na padinama Fruške gore u Sremskim Karlovcima.

Glavni inicijatori i finansijeri su bili mitropolit Stevan Stratimirović i trgovac Dimitrije Atanasijević Sabov, koji je izdvojio veliku sumu novca (20000 forinti) za izgradnju škole.

Gimnazija je počela sa radom 1. novembra 1791. godine i imala je šest razreda, četiri niža („gramatika“), i dva viša („humaniora“). Nastavni jezik je (kao i u mnogim drugim školama tog vremena) bio latinski, a učili su se sledeći predmeti: nemački, istorija, zemljopis, prirodne nauke, antropologija, rimske starine, fizika, logika i moralka, a kasnije je uveden i grčki jezik. Prvi direktor je bio Johan Gros, Slovak koji je doktorirao u Jeni, a kasniji je Andrija Volni, takođe Slovak, ostao čak 21 godinu. Mitropolit Stratimirović je birao profesore i dovodio direktore. Pošto među Srbima tog doba nije našao pogodne ličnosti opredelio se za Slovake. Tako je sledeći direktor Georgije Karlo Rumi, a od 1821. godine Pavle Magda^[1].

Današnja zgrada je sagrađena 1891. godine po projektu Lechner Ödön, mađarskog arhitekte. Kada je sagrađena, ujedno je bila i Patrijaršijski dvor i smatrana je najreprezentativnijom srpskom građevinom u Vojvodini.

Škola ima veoma vrednu biblioteku za istoriju Srba u Mađarskoj.

Danas je u ovoj zgradi filološka gimnazija.

U školi postoje tri smera, a to su klasični jezici, savremeni jezici i smer istorija i geografija (prva generacija 2021. godine). Klasični jezici u toku četiri godine izučavaju latinski i starogrčki kao glavne jezike, ali pohađajući i nastavu engleskog, kao trećeg i obaveznog jezika. Savremeni jezici pružaju čitav niz jezika od kojih se učenici opredeljuju za jedan koji će učiti pored engleskog i po želji mogu da uče druge jezike fakultativno (nemački, španski, japanski, kineski, italijanski, francuski, ruski itd). Treći i obavezni jezik im je latinski jezik, koji imaju sve četiri godine.