Hidroelektrana Čapljina

Hidroelektrana Čapljina smještena u Svitavi, nadomak Hutova blata, u opštini Čapljina, Bosna i Hercegovina. Njezini objekti nalaze se i na području opština Neum i Ravno. Puštena je u rad 25. novembra 1979. godine. ^[1]

Gornji kompenzacijski bazen u Popovu polju

Svitavsko jezero, donji kompenzacijski bazen

Elektrana koristi prelijevne vode na brani Grančarevo iz akumulacija Bilećko jezero, i Trebinjsko jezero na rijeci Trebišnjici i vode slivnog područja nizvodno od brane Gorica. Od brane Gorica izgrađen je dovodni kanal, uglavnom trasom korita rijeke Trebišnjice. Kanal je dug 65 km, a površina betonske obloge je 2.200.000 m², što je za ono vrijeme bio izuzetan građevinski poduhvat. Voda iz kanala, u dnu Popova polja formira gornji kompenzacijski bazen elektrane, površine 70 ha, volumena 7,2 hm³, od čega korisnoga 6,5 hm³, i nalazi se u neposrednoj blizini mjesta Hutovo. Voda se zatim dovodi tunelom prečnika 8.0  m i dužine 8.105  m u smjeru Hutova blata gdje je podzemna mašinska hala s dva agregata. Iz elektrane vode se ispuštaju u donji kompenzacijski bazen Svitava, površine 1.000  ha, maksimalnog volumena 44.000.000  m³.

Karakteristike

Elektrana je reverzibilna crpno-akumulacijska hidroelektrana koja koristi vode slivnog područja rijeke Trebišnjice. U vrijeme kada je izgrađena, bila je prva reverzibilna elektrana na prostoru Jugoslavije. Radi u tri režima rada:

• Sa svoja dva motor–generatora jedinične snage 240 MVA elektrana daje energiju u elektroenergetsku mrežu, prvenstveno radi pokrivanja vršnih opterećenja.
• Sa dvije reverzibilne vertikalno postavljene Francis crpke–turbine, jedinične snage po 210  MW. u razdobljima malih voda i za vrijeme manjega opterećenja na mreži, radi kao reverzibilna elektrana crpeći (vraćajući) vodu iz donjega u gornji kompenzacijski bazen.
• Elektrana može raditi i u kompenzatorskom pogonu, odnosno može proizvoditi ili uzimati iz mreže reaktivnu energiju i to s turbinskim i crpnim smjerom vrtnje agregata.

Osnovni podaci:

• broj agregata: 2
• instalirana snaga: 420 MW
• instalirani proticaj: 225 m³/sec
• tehnički minimum po agregatu: 140 MW
• srednja godišnja proizvodnja: 620 GWh
• ukupan stupanj korisnog djelovanja (pumpa-turbina): 74%
• tip turbine: Francis-reverzibilni
• proizvođač: Riva - Calconi
• instalirana snaga: 250 MW

Generatori:

• tip: Trofazni sinhroni
• proizvođač: AEG
• prividna snaga: 240 MVA
• način hlađenja statora: vazduh - voda
• način hlađenja rotora: vazduh
• broj okretaja: 300 o/min

Reference

1. HE Čapljina^{[mrtav link]}