Easy Rider

Ovo je članak o filmu. Za ostala značenja, vidi Easy Rider (razvrstavanje).

Easy Rider (sh. Lagani jahač), na prostoru bivše Jugoslaviji poznatiji pod naslovom Goli u sedlu, je američki igrani film snimljen u režiji Dennisa Hoppera i premijerno prikazan 1969. godine, poznat po sadržaju zbog koga se često navodi kao vrhunac kontrakulture u američkoj kinematografiji, po stilu zbog koga se često navodi kao jedno od ključnih ostvarenja tzv. Novog Hollywooda, ali i jedno od najpopularnijih ostvarenja svog vremena koje je tokom decenija steklo kult status.

Easy Rider
Režija	Dennis Hopper
Producent	Peter Fonda
Scenario	Peter Fonda Dennis Hopper Terry Southern
Uloge	Peter Fonda Dennis Hopper Jack Nicholson
Muzika	The Band The Byrds The Jimi Hendrix Experience Roger McGuinn Steppenwolf
Fotografija	László Kovács
Montaža	Donn Cambern
Studio	Raybert Productions Pando Company Inc.
Distribucija	Columbia Pictures
Datum(i) premijere	14. 7. 1969 (1969-07-14)
Trajanje	95 min.
Zemlja	Sjedinjene Države
Jezik	engleski
Budžet	360.000 $
Bruto prihod	60 mil. $[1]
Kronologija
Prethodi: Sl(ij)edi:
Easy Rider: The Ride Back (2012)

Po žanru predstavlja film ceste. Protagonisti, koje tumače Peter Fonda (koji je također producirao film) i Hopper su Wyatt i Billy, dvojica hipi-bajkera i sitnih dilera koji novcem od droge financiraju svoj životni stil, odnosno nesputana putovanja motociklima po Americi. Radnja prikazuje kako tokom svojih putovanja sreću različite ljude, od blagonaklonih hipika u pustinjskoj komuni pa sve do zadrtih konzervativaca koji će svoje neprijateljstvo prema njihovom nonkonformističkom načinu života iskazati sa tragičnim posljedicama.

Prije nego što je započeo rad na filmu, Fonda je već bio stekao reputaciju svojevrsne kontrakulturne ikone u Hollywoodu, i to zahvaljujući glavnim ulogama u bajkerskom filmu Divlji anđeli i art-filmu The Trip gdje njegov lik konzumira LSD i doživljava psihodelična iskustva. Goli u sedlu su se naslanjali na te motive, ali uz ikonografiju modernog vesterna, oodnosno protagonista kao junaka nove, mlade i "kontrakulturne" Amerike. U stilskom smislu su se Goli u sedlu naslanjali na montažne i druge tehnike francuskog Novog vala, ali i predstavljali svojevrstan odraz psihodelije. Muzičku podlogu za film su dali tada popularni rock bendovi kao što su The Band, The Byrds i Steppenwolf, čija će pjesma Born to Be Wild postati veliki hit.

Film je sniman sa relativno niskim budžetom, ali su financije predstavljale daleko manji problem na snimanju od međusobnih svađa Fonde, Hoppera i drugih članova ekipe, odnosno sklonosti da se konzumiraju marihuana, LSD i druge droge. Samo je snimanje dovršeno u prvoj polovici 1968. godine, ali je premijera odgađana prije svega zbog problema u montaži, odnosno nastojanja Hoppera da sačuva što veći dio materijala.

Na kraju se film prikazao na Kanskom festivalu, a nakon nekoliko mjeseci je počela redovna distribucija u SAD. Publika, prije svega ona mlađa, zdušno je prihvatila film te je postao treći najgledaniji film godine u Sjevernoj Americi. Hopper je stekao status velikog filmskog autora, ali je tu reputaciju brzo uništio katastrofalnim iskustvima sa svojim sljedećim projektom The Last Movie. Film je daleko više pomogao Jacku Nicholsonu, koji se pojavljuje u relativno maloj ulozi, ali je zato upravo zahvaljujući njoj postao legitimna filmska zvijezda. Goli u sedlu su, pak, svojim iznenađujućim uspjehom pokazali da se mladi sineasti u nezavisnoj produkciji daleko bolje snalaze u novim okolnostima od velikih studija, koji su u to vrijeme bili u velikoj financijskoj krizi, a Hopperov uspjeh je kod mnogih kritičara stvorio percepciju o režiserima kao pravim filmskim autorima, odnosno ključnim ličnostima Novog Hollywooda.

Godine 2012. je snimljen prednastavak filma pod naslovom Easy Rider: The Ride Back, koji pokazuje rane živote protagonista.

Uloge

Peter Fonda – Wyatt, "Kapetan Amerika" Dennis Hopper – Billy Antonio Mendoza – Jesus Phil Spector – Veza Mac Mashourian – Tjelohranitelj Warren Finnerty – Rančer Tita Colorado – Rančerova supruga Luke Askew – Stranac na autoputu Komuna Luana Anders – Lisa Sabrina Scharf – Sarah Sandy Wyeth – Joanne Robert Walker, Jr. – Jack Robert Ball – Pantomimičar #1 Carmen Phillips – Pantomimičar #2 Ellie Walker – Pantomimičar #3 Michael Pataki – Pantomimičar #4 Zatvor Jack Nicholson – George Hanson George Fowler, Jr. – Čuvar Keith Green – Šerif

Kavana Hayward Robillard – Čovjek sa mačkom Arnold Hess, Jr. – Zamjenik šerifa Buddy Causey, Jr. – Mušterija #1 Duffy Lafont – Mušterija #2 Blasé M. Dawson – Customer #3 Paul Guedry – Mušterija #4 Suzie Ramagos – Djevojka #1 Elida Ann Hebert – Djevojka #2 Rose LeBlanc – Djevojka #3 Mary Kaye Hebert – Djevojka #4 Cynthia Grezaffi – Djevojka #5 Colette Purpera – Djevojka #6 Kuća Plavih svjetala Toni Basil – Mary Karen Black – Karen Lea Marmer – Madam Cathé Cozzi – Plesačica Thea Salerno – Kurva #1 Anne McClain – Kurva #2 Beatriz Monteil – Kurva #3 Marcia Bowman – Kurva #4 Kamionet David C. Billodeau Johnny David

Izvori

1. Easy Rider, Worldwide Box Office Gross. Worldwide Box Office. pristup 18. VII 2014.

Vanjske veze

• Easy Rider na sajtu IMDb
• Wikimedia Commons ima još multimedijalnih datoteka vezanih za: Easy Rider