Car Guangwu od Hana

Liu Xiu se preusmjerava ovdje. Za astronoma i političara iz dinastije Xin v. Liu Xin.

Car Guangwu (13. januar 5. pne. – 29. mart 57),^[3] rođen kao Liu Xiu bio je car kineske Dinastija Han dinastije Han, poznat po tome što je godine 25. istu dinastiju restaurirao, odnosno osnovao dinastiju Kasniji Han ili Istočni Han. Ispočetka je vladao samo dijelovima Kine, da bi postepenim pokoravanjem regionalnih gospodara rata konsolidirao cijenu Kinu do svoje smrti 57.

Liu Xiu
Car Kine
Vladavina	25. august 25[1] - 29. mart 57 (&0000000000000031.00000031 godina, &0000000000000236.000000236 dana)
Prethodnik	neam, Car Gengshi kao car Yuan Hana
Nasljednik	Car Ming
Carica Supruga	Guo Shengtong Yin Lihua Supruga Xu
Potomstvo	Liu Jiang, princ Gong od Donghaija Liu Zhuang, krunski princ Liu Fu, princ Xian od Peija Liu Kang, princ An od Zinana Liu Yán, princ Zhi od Fulina Liu Yǎn, princ Jian od Zhongshana Liu Ying, princ od Chua Liu Cang, princ Xian od Dongpinga Liu Jing, princ Si od Guanglina Liu Heng, vojvoda Huai od Lina Liu Jing, princ Xiao od Langyea Liu Yiwang (劉義王), princeza Wuyang Liu Zhongli (劉中禮), princeza Nieyang Liu Hongfu (劉紅夫), princeza Guantau Liu Liliu (劉禮劉), princeza Yuyang Liu Shou (劉綬), Princess Liyi
Puno ime	Porodično ime: Liu (劉) Osobno ime: Xiu (秀) Kurtoazno ime: Wenshu (文叔)
Era datumi	Jianwu (建武): 25-56 Jianwuzhongyuan (建武中元): 56-58
Posthumno ime	Kratko: Car Guangwu (光武帝) Puno: Car Guangwu[2] (光武皇帝) "nastavljač i vojnički"
Hramsko ime	Shizu (世祖)
Dinastija	Istočni Han
Otac	Liu Qin (劉欽)
Majka	Gospa Fan
Rođen/a	13. januar 5. pne.
Umro/la	29. mart 57. (starost: 62)

Liu Xiu je bio jedan od brojnih potomaka carske porodice Han. Nakon što je prijestolje Hana uzurpirao Wang Mang i nakon što je propast Wang Manogove kratkotrajne dinastije Xin slijedio građanski rat, istakao se kao jedan od članove bivše dinastije koji je prisizao pravo na prijestolje. Nakon što je sakupio vojsku i proglasio se carem, uspio je poraziti svoje suparnike, a potom i uništiti seljačku vojsku Chimei (Crvenih obrva, 赤眉), poznatu po pljački, te ponovno ujediniti cijelu Kinu godine 36.

Svoju prijestolnicu je uspostavio u gradu Luoyang, 335 kilometara istočno od bivše prijestolnice Chang'an, zbog čega je period započet njegovom vladavinom dobio ime Kasniji Han ili Istočni Han. Poduzeo je neke reforme, pogotovo u oblasti agrara, koje su za cilj imale otkloniti probleme zaslužne za propast Zapadnog Hana. Iako ne potpuno uspješne, te se reforme od dijela historičara smatraju zaslužnim za opstanak Hana u slijedećih 200 godina.

Vojni pohodi cara Guangwua su vođeni od strane sposobnih komandanata, ali car na raspolaganju nije imao vrsne stratege. Umjesto toga je on sam vodio ratne operacije, i to sa svog dvora, pokazujući izvrsnu sposobnost da predviđa poteze protivnika i tok događaja. Takva praksa je, pak, kod kasnijih careva obično imala katastrofalne rezultate.

Guangwu se također od mnogih kineskih careva odlukovaoi velikodušnošću, kao i nastojanjem da svoju vlast nametne diplomatskim umjesto vojnim sredstvima. Predstavljao je i jedan od rijetkih primjera osnivača dinastije koji kasnije nije dao pogubiti vojskovođe ili sčužbenike zaslužne za njegov dolazak na prijestolje.

Izvori

1. Proglasio se carem 25. augusta 25. ali nije preuzeo vlast sve do 25. decembra 36. kada se predao Chengdu, posljednji kineski grad koji je odbijao priznati njegovu vlast.
2. doslovno znači "nastavljač i vojnički".
3. Bielenstein, 245.

Literatura

• Bielenstein, Hans. (1986). "Wang Mang, the Restoration of the Han Dynasty, and Later Han", in The Cambridge History of China: Volume I: the Ch'in and Han Empires, 221 B.C. – A.D. 220, 223–290. Edited by Denis Twitchett and Michael Loewe. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-24327-0.
• Zizhi Tongjian by Sima Guang, vols. 38-44 (original available at zh:s:資治通鑑), and Modern Chinese Edition edited by Bo Yang (Taipei, 1982–1989).
• Hou Han Shu by Fan Ye, vol. 1 (Biography of Emperor Guangwu), Arhivirano 2008-02-10 na Wayback Machine-u.

Car Guangwu od Hana Kuća Liu Rođen/a: 5. pne. Umro/la: 57
Kraljevske titule
Prethodi: Car Gengshi od Hana	Car Kine 25 – 57	Slijedi: Car Ming od Hana