Bonanza (TV serija)

„Bonanza” preusmjerava ovdje. Za ostala značenja, v. Bonanza (razvrstavanje).

Bonanza je američka vestern televizijska serija koja se od 1959. do 1973. godine emitirala na programu mreže NBC, poznata kao jedna od najpopularnijih i druga najdugovječnija serija tog žanra, odnosno kao prva dramska serija koja je u potpunosti snimana i emitirana u boji.

Bonanza
Drugi naziv	Ponderosa
Žanr	western serija
Kreator	David Dortort
Nastupaju	Lorne Greene Pernell Roberts Dan Blocker Michael Landon Victor Sen Yung David Canary Mitch Vogel Ray Teal Bing Russell Tim Matheson
Kompozitor muzičke teme	Ray Evans Jay Livingston
Uvodna tema	"Bonanza"
Kompozitor(i)	David Rose Walter Scharf Harry Sukman Fred Steiner (12.21) William Lava
Zemlja porijekla	Sjedinjene Države
Jezik/ci	engleski
Broj sezona	14
Broj epizoda	430 (Lista epizoda)
Produkcija
Izvršni producent(i)	David Dortort Mark Roberts
Producent(i)	Fred Hamilton
Trajanje	49 min.
Producentska kompanija/e	NBC
Distributer	NBC Films (1963–1972) National Telefilm Associates (1973–1986) Republic Pictures (1986-1997) Worldvision Enterprises (1997–1999) Paramount Domestic Television (1999-2006) CBS Paramount Domestic Television (2006-2007) CBS Television Distribution (2007-)
Emitiranje
Originalni kanal	NBC
Audio format	Mono
Originalno prikazivanje	12. 9. 1959 (1959-09-12) – 16. 1. 1973 (1973-01-16)
Status	završena
Kronologija
Slijedi	pojedinačni TV-filmovi (1993 - 1995) Ponderosa (2001)

Radnja serije se događa oko 1860-ih u Nevadi, odnosno okolici grada Virginia City i obali jezera Tahoe gdje se nalazila "Ponderosa", veliki ranč u vlasništvu porodice Cartwright. Protagonisti su bili njeni članovi na čelu sa patrijarhom i trostrukim udovcem Benom Cartwrightom (koga je glumio Lorne Greene i njegova tri sina, od kojih je svakoga dobio sa drugom ženom - najstariji, "civilizirani" arhitekt Adam (koga je tumačio Pernell Roberts), krupni Eric "Hoss" (koga je tumačio Dan Blocker) i najmlađi i temperamentni Joseph "Little Joe" (koga je tumačio Michael Landon). Osim njih je stalni član domaćinstva bio i kineski sluga Hop Song (koga je tumačio Victor Sen Young). Radnja je pratila svakodnevni život Cartwrightovih, pri čemu su povremeno dolazili u kontakt i surađivali sa vlastima susjednog Virginia Cityja, odnosno njegovim šerifom Royem Coffeejem (koga je tumačio Ray Teal) i zamjenikom Clemom Fosterom (koga je tumačio Bing Russell).

S obzirom na svoju dugovječnost, odnosno izuzetno veliki broj epizoda, kreatori serije su sebi mogli dozvoliti raznovrsnost u njihovom stilu i tonu - od mrtvački ozbiljne drame do komedije, ali su koristili priliku da na alegorijski način komentiraju neke od tada aktualnih društvenih pitanja u SAD kao što su rasizam i rat u Vijetnamu.

Bonanza, koja će kasnije postati poznata po jednoj od najprepoznatljivijih uvodnih špica u historiji televizije, u prvoj sezoni (1959/1960) nije imala dobru gledanost, i prijetilo joj je otkazivanje snimanja. Glavni razlog zbog koga je ostala na programu bila je u tome što je bila jedna od rijetkih TV-serija u boji, odnosno što je vodstvo NBC-jeve matične kompanije RCA smatrala kako atraktivne lokacije jezera Tahoe može koristiti za promociju tada još relativno novih i luksuznih televizora u boji. Nakon što je dobila novog sponzora (Chevrolet) i elitni termin nedjeljom u 21 sat, brzo je počela sticati novu publiku, te je već u sezoni 1961/62. došla na drugo mjesto. Tri sezone (1964/65, 1965/66 i 1967/68) je bila na prvom mjestu po Nielsenovom rejtingu, odnosno punih deset godina - od 1961. do 1971. je bila među deset najgledanijih serija, postavivši rekord koji dugo neće biti premašen na američkoj televiziji. Zbog toga se često navodi kao najpopularnija od svih TV-serija 1960-ih. Popularnost serije je dovela do toga da se u Nevadi kraj jezera Tahoe godine 1967. otvori tematski park pod imenom "Ponderosa Ranch", koji je je postojao sve do 2004. godine, nadživjevši mnoge od originalnih članova postave.

Seriji je snažan udarac zadala iznenadna smrt Dana Blockera u proljeće 1972. godine, prisilivši producente da na početku sezone 1972/73 "likvidiraju" "Hossa", a što je bio prvi takav slučaj sa nekim muškim likom u historiji televizije. Iako je kao zamjena doveden Tim Matheson čiji je lik uvjetno puštenog maloljetnog osuđenika trebao privući mlađu publiku, ispostavilo se da publika ne želi prihvatiti Bonanzu bez "Hossa". Zbog toga je snimanje serije konačno obustavljeno u novembru 1972. Posljednja epizoda je emitirana u januaru sljedeće godine.

1990-ih je serija dobila nastavak u obliku TV-filmova koji su prikazivali život druge generacije Cartwrightovih, a dio glumaca tumačili potomci originalne postave. To su bili Bonanza: The Next Generation (1993), Bonanza: The Return (1993) i Bonanza: Under the Attack (1995). Godine 2001. je u Australiji započelo snimanje pred-nastavka pod naslovom Ponderosa, ali je ono obustavljeno nakon samo jedne sezone.

Literatura

• Bonanza: A Viewers Guide to the TV Legend by David Greenland. 167 pages. Publisher: Crosslines Inc (June 1997). ISBN 978-0-9640338-2-5.
• A Reference Guide to Television's Bonanza: Episodes, Personnel, and Broadcast History by Bruce R. Leiby and Linda F. Leiby. 384 pages. Publisher: McFarland (March 1, 2005). ISBN 978-0-7864-2268-5.
• Bonanza: The Definitive Ponderosa Companion by Melany Shapiro. 176 pages. Publisher: Cyclone Books; illustrated edition (September 1997). ISBN 978-1-890723-18-7.

Vanjske veze

Bonanza (TV serija) na Wikimedijinoj ostavi

• Bonanza na sajtu IMDb
• Bonanza on TVGuide.com
• Bonanza at the Internet Archive
• Bonanza on TVLand.com Arhivirano 2016-05-23 na Wayback Machine-u
• Bonanza at the Encyclopedia of Television Arhivirano 2005-09-07 na Wayback Machine-u
• Bonanza at Fiftiesweb.com Arhivirano 2012-04-14 na Wayback Machine-u
• Bonanza at EpisodeWorld.com Arhivirano 2016-01-31 na Wayback Machine-u
• Bonanza: Scenery of The Ponderosa
• Bonanza Episode Guide' Arhivirano 2012-01-30 na Wayback Machine-u at TV Gems
• Paul Mavis (September 15, 2009). „Bonanza: The Official First Season, Volume 1”.