Vikinška kružna tvrđava

Vikinška kružna tvrđava ili vikinški kružni zamak je naziv za utvrđenja u obliku kruga, karakteristična za područje današnje Danske i južne Švedske u Vikinškom dobu. Sagrađeno ih je ukupno šest. Pet njih je datirano u doba vladavine kralja Harolda Plavozubog od Danske (u. 986). Tvrđava uz Borgebyju^[1] je datirana u vrijeme blizu 1000. godine, ali je također moguće da ju je, barem djelomično, sagradio isti kralj.

Za ostala značenja, vidi Trelleborg (razvrstavanje).

Fotografija snimljena s vrha zida u Trelleborgu (Slagelse).

Ova vrsta fortifikacije je dobila ime po prvom pronađenom primjerku - Trelleborgu kraj Slagelsea, gdje su iskapanja vršena između 1936. i 1941. Svi trelleborzi su kružnog oblika. Moguće je da su ih okruživale palisade koje možda i nisu bile striktno kružnog oblika.

Slične strukture pronađene su širom Sjeverne Evrope, posebno u Irskoj, ali nijedna od njih nema isti strog i precizan geometrijski dizajn kao skandinavske prstenaste tvrđave. Na obalama Nizozemska i Belgije postoje prstenasti dvorci sa određenim tačkama sličnosti.

Popis trelleborga

Nalazišta vikinških kružnih zamaka

• Aggersborg kraj Limfjordena, Danska.^[2]
• Borgeby sjeverno od Lunda u Lödde Å u Skåneu, moderna Švedska.
• Borrering kraj Lellingea, Danska.
• Fyrkat kraj Hobroa, Danska.
• Nonnebakken kraj Odensea, Danska.
• Trelleborg kraj Slagelsea, Danska.
• Trelleborg kraj Trelleborga, Skåne, moderna Švedska.
• Rygge, Østfold, Norveška? (59.38712°N 10.7062°E / 59.38712; 10.7062 (Rygge))

Tradicionalno se izraz Trelleborg tumači kao tvrđava koju su sagradili robovi (danska riječ za slave je træl), ali se može i tumačiti riječi trel (mn. trelle) za daske.

Prstenaste tvrđave vikinškog doba
Svjetska baština – UNESCO
Danska
Registriran:	2023.
Vrsta:	Kulturno dobro
Mjerilo:	iii, iv
Ugroženost:	no
Referenca:	UNESCO

Svjetska baština

Prstenaste tvrđave vikinškog doba iz Danske su 2023. god. uvrštene na listu UNESCO-ove svjetske baštine.^[3][4] Ovih pet arheoloških lokaliteta čine sistem monumentalnih prstenastih tvrđava iz vikinškog doba koje dijele ujednačen geometrijski dizajn.

Izvori

1. „The second circular fort "Trelleborg" found in Sweden”. Arhivirano iz originala na datum 2004-06-16. Pristupljeno 2012-05-20.
2. Pravljenje mjesta za vikinšku tvrđavu, Aggersborg, Danska - Arheološko odjeljenje, Univerzitet u Yorku - pristupljeno 6.1.2024()
3. „Danska, spomenici upisani na listu svjetske baštine”. UNESCO: Svjetska baština. Pristupljeno 19. 5. 2021.
4. „Prstenaste tvrđave vikinškog doba”. UNESCO: Svjetska baština. Pristupljeno 5. 1. 2024.

Vikinška kružna tvrđava na Wikimedijinoj ostavi