Slavko Rodić

Slavko Rodić (1918 — 1949), učesnik narodnooslobodilačke borbe kao komandant raznih krajiških jedinica, general-potpukovnik Jugoslovenske armije i narodni heroj Jugoslavije.

SLAVKO RODIĆ
Profesija	vojno lice
Član KPJ od	1941.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armije
Čin	general-potpukovnik
Narodni heroj od	14. decembra 1949.
Odlikovanja	Orden narodnog heroja Orden partizanske zvezde Orden zasluga za narod Orden bratstva i jedinsta Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Biografija

Rođen je 11. maja 1918. godine u selu Sredice kod Gornjeg Ribnika, blizu Prijedora. Osnovnu školu završio je u Drvaru, a građansku školu u Bosanskom Petrovcu. Godine 1939. odlazi u Beograd gde završava srednjetehničku školu. Iste godine zaposlio se, kao geometar, u Vojnoj zadruzi u Vršcu.

Uoči rata postao je član Komunističke partije Jugoslavije.

Drugi svetski rat

Šefket Maglajlić, sekretar komiteta za Podgrmeč, i Slavko Rodić, komandant 5. divizije, u Sanskom Mostu 1944.

Maršal Tito i pukovnik Slavko Rodić, komandant 5. korpusa NOVJ u Drvaru, početkom aprila 1944.

»Da će ova nova Jugoslavija biti pobedonosna, ma kakve prepreke stajale na putu, za njega je, kao i za sve druge, bila izvesnost, i tako je bilo od samog početka.«^[1]

– Fitzroy MacLean, član britanske vojne misije pri NOVJ i Slavku Rodiću

Posle Aprilskog rata 1941. godine, vratio se u rodni kraj. Aktivno je učestvovao u organizovanju ustanka u Bosanskoj Krajini. U napadu na Drvar, 27. jula 1941. godine rukovodio je ustaničkim odredom „Javorje“. Tokom leta 1941. godine, kao operativni oficir, rukovodi pojedinim frontovima Drvarske brigade.

U prvoj ofanzivi ustaško-domobranskih snaga, 24. avgusta 1941. godine, na Oštrelju, kada je izgledalo da će položaj ustanika biti razbijen, Slavko je poveo borce na juriš, i višestruko jačem neprijatelju naneo velike gubitke i naterao ga na povlačenje.^[2] Oktobra 1941. godine izvojevao je pobedu na Ripču. Radio je na učvršćivanju partizanskih snaga na sektorima Bosanskog Petrovca, Drvara i Bihaća.

Kada je januara 1942. godine formiran Peti krajiški partizanski odred, za njegovog komandanta postavljen je Slavko Rodić. Posle velike akcije na Koluniću, maja 1942. godine, postavljen je za zamenika komandanta Operativnog štaba NOP-a za Bosansku krajinu.^[3]

Slavko je 9. novembra 1942. godine postavljen na dužnost komandanta Pete krajiške divizije. Naročito se istkao u operacijama na Neretvi, marta 1943. godine. Kada je njegova divizija prikovala za sebe nemačke snage gotovo mesec dana za ovo područje, nedozvolivši im da od Sanskog Mosta, preko Ključa i Paunovca, prođu u Bosanski Petrovac i onemoguće povlačenje centralne partizanske bolnice iz Grmeča.

Maja 1943. postavljen je za komandanta Drugog bosanskog korpusa, koji je od oktobra 1943. godine nosio naziv Peti bosanski (krajiški) udarni korpus. Mnoge pobede ovog korpusa vezane su za njegovo ime, krajem 1943. godine, sa samo 27. godina dobio je čin general-majora NOVJ.

Jedna od najboljih Slavkovih operacija bio je napad na Banja Luku, decembra 1943. uoči Nove godine, koju je branio dobro utvrđeni nemačko-ustaški garnizon. Pored komandantske veštine, Slavko je bio poznat kao izuzetno hrabar borac. Ni u višednevnim uličnim borbama u Banja Luci nije mu bilo teško da se, u uniformi generala, pojavi među borcima u prvom streljačkom stroju. Tu, u prvom borbenom redu, bio je ranjen.

Čin general-lajtnanta je dobio krajem 1944. godine. Od tada, pa sve do kraja rata, general Rodić učesvuje u svim važnim operacijama Jugoslovenske armije.

Posleratni period

Posle oslobođenja Jugoslavije, Slavko je bio komandant Pete armije JA, načelnik Prve uprave Generalštaba i zamenik načelnika Generalštaba JA.

Na Osnivačkom kongresu Komunističke partije Bosne i Hercegovine, izabran je za člana Centralnog komiteta. Bio je narodni poslanik Narodne skupštine Narodne Republike Bosne i Hercegovine i član Saveznog odbora Narodnog fronta Jugoslavije. Kao jedan od sposobnijih komandanata, poslat je na Višu vojnu akademiju „Vorošilov“ u Sovjetskom Savezu. Godine 1949. objavio je studiju „Protivdesantna odbrana armije na planinskom zemljištu“.

Grob Slavka Rodića u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu

Godine 1948. godine, posle Rezolucije Informbiroa i pogibije generala Arse Jovanovića, Slavko Rodić imenovan je za zamenika načelnika Generalštaba JA. Umro je od upale pluća 29. aprila 1949, sahranjen uz visoke vojne i državne svečanosti u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu, a nakon njegove smrti proglašena je dvodnevna žalost u celoj zemlji.^[4]

Odlikovanja

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja. Za narodnog heroja je proglašen posthumno 14. decembra 1949. godine.

Teorije zavere

Početkom devedestih godina, posle raspada SFRJ, oko smrti generala Rodića počele su da kruže razne spekulacije, a jedna od njih je da se početkom 1949. godine izjasnio za Rezoluciju Informbiroa, i da je potom izveden pred Vojni Sud, i na tajnom suđenju kao sovjetski agent NKVD-a osuđen na kaznu smrti streljanjem. Nijedna spekulacija oko njegove smrti nije prihvaćena u krugovima ozbiljnih istoričara, a general Rodić ostao je upamćen kao najmlađi general u Jugoslovenskoj armiji - sa svojih 27. godina imao je čin general-majora NOVJ.

Literatura

• Vojna enciklopedija (knjiga osma), Beograd 1974. godina.
• Narodni heroji Jugoslavije. „Mladost“, Beograd 1975. godina.
• Drago Karasijević „Slavko Rodić - životni put i revolucionarno djelo“. „Dečje novine“, Gornji Milanovac 1980. godina

Reference

1. Rat na Balkanu, glava II - ORUŽJE I ČOVEK
2. „Ilija Došen: SJEĆANJE NA KOMANDANTA SLAVKA RODIĆA”. Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB, knjiga 6, strana 5. Pristupljeno 9. 2. 2016.
3. „Jovica Kecman: SLAVKO RODIĆ”. Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB, knjiga 6, strana 303. Pristupljeno 9. 2. 2016.
4. Drago Karasijević „Slavko Rodić - životni put i revolucionarno djelo“. „Dečje novine“, Gornji Milanovac 1980. godina

Portal Bosna i Hercegovina