Nepčana kost

Nepčana kost (latinski: ) je parna kost lica, koja učestvuje u izgradnji zidova očne duplje, nosne duplje, krilastonepčane i krilaste jame. Ona ima oblik latiničnog slova L i sastoji se iz dva dela (lista): vodoravnog i uspravnog. Uspravni list nosi četiri nastavka.

Nepčana kost

Zglobljavanje nepčane kosti i gornje vilice

Vodoravni list

Vodoravni list nepčane kosti (latinski: ) se spaja sa nepčanim nastavkom gornje vilice i sa njim obrazuje tvrdo nepce. Ovaj list ima oblik pravougaone pločice, pa se na njemu opisuju dve strane (gornja i donja) i četiri ivice (prednja, zadnja, unutrašnja i spoljašnja).

Gornja ili nosna strana (latinski: ) je glatka, blago udubljena i gradi deo poda nosne duplje. Donja ili nepčana strana (latinski: ) čini zadnju trećinu koštanog nepca. Na njoj se nalazi veliki nepčani otvor (latinski: ) od koga polazi nepčani žleb, a on se nastavlja na istoimeni žleb na maksilarnom nastavku.

Prednja ivica je oštra i spaja se sa zadnjom ivicom nastavka gornje vilice, gradeći pri tome poprečni nepčani šav (latinski: ). Zadnja ivica je takođe tanka i oštra, a na njenom unutrašnjem kraju se nalazi bodlja. Preko unutrašnje ivice vodoravni list se zglobljava sa analognim strukturama nepčane kosti suprotne strane, i pri tome obrazuje srednji nepčani šav (latinski: ). Na podu nosne duplje, dva vodoravna lista obrazuju tzv. nosni greben koji se spaja sa ralastom kosti. Na nivou spoljašnje ivice spajaju se dva lista nepčane kosti, i to gotovo pod pravim uglom.

Uspravni list

Uspravni list (latinski: ) ima takođe pravougaoni oblik, pa se i na njemu opisuju dve strane i četiri ivice.

Unutrašnja ili nosna strana (latinski: ) gradi deo spoljašnjeg zida nosne duplje i deo donjeg nosnog hodnika. Spoljašnja ili vilična strana (latinski: ) se zglobljava sa gornjom vilicom i klinastom kosti, a osim toga na njoj se nalazi trouglasto glatko polje koje čini unutrašnji zid krilastonepčane jame. Od ovog polja polazi veliki nepčani žleb, koji učestvuje u uzgradnji velikog nepčanog kanala.

Prednja ivica uspravnog lista je tanka i spušta se koso unapred. Zadnja ivica je oštra i spaja se sa klinastom kosti. Preko donje ivice, uspravni list se spaja sa horizontalnim, dok je gornja ivica neravna i od nje polaze brojni nastavci.

Nastavci

Gornji prednji ili orbitalni nastavak (latinski: ) ima piramidalni oblik sa bazom okrenutom nadole. On se zglobljava sa gornjom vilicom, sitastom i klinastom kosti.

Gornji zadnji ili klinasti nastavak (latinski: ) je nešto manji i ima oblik tanke četvorougaone koštane ploče. On se spaja sa školjkom i krilastim nastavkom klinaste kosti, a osim toga učestvuje u izgradnji krova i spoljašnjeg zida nosne duplje.

Donji prednji ili vilični nastavak (latinski: ) se odvaja od prednje ivice uspravnog lista nepčane kosti i on zatvara deo zadnjeg otvora viličnog sinusa (latinski: ).

Donji zadnji ili piramidalni nastavak (latinski: ) se zglobljava sa klinastom kosti i gornjom vilicom, a takođe gradi deo krilaste i podslepočne jame. Na njemu se nalaze i 2-3 mala nepčana otvora, kroz koji prolaze krvni sudovi i živci.

Literatura

Dr Danica Obradović, dr Ljilja Mijatov-Ukropina, dr Ljubica Stojšić: "Osteologija za studente medicine", Novi Sad 2000. ISBN 86-489-0274-6