From Wikipedia, the free encyclopedia
Jednopartijska ili jednostranačka država, odnosno jednopartijski ili jednostranački sistem je naziv za političko uređenje u kome je vlast ustavom ili drugim propisima ograničena na članove jedne jedine - vladajuće - političke stranke.
Spisak društvenih uređenja
|
U jednopartijskim državama druge političke stranke su najčešće zabranjene, mada im se ponekad može omogućiti rad i unaprijed ograničeno sudjelovanje u vlasti kao što je bio slučaj sa satelitskim strankama u bivšoj Istočnoj Njemačkoj ili Poljskoj u doba komunističke vladavine.
Također postoje države u kojima formalno postoje moderne demokratske institucije, uključujući višestranačje, ali se u one zbog dugotrajne dominacije jedne stranke de facto smatraju jednostranačkim državama. Jedan od takvih primjera je Meksiko, koji je od 1929. do 2000. bio pod vlašću stranke PRI.
Jednopartijske države se tradicionalno vezuju uz totalitarne pokrete 20. vijeka kao što su fašizam i komunizam, a nešto kasnije su nastale u mnogim državama Afrike i Azije nakon što su tokom procesa dekolonizacije u njima vlast preuzeli nacionalistički pokreti za oslobođenje.
Kao prednost jednopartijskih sistema u odnosu na višestranačje se obično navodi veća politička stabilnost u odnosu na višestranačje, kao i bolja mogućnost provođenja revolucionarnih društvenih i ekonomskih reformi. Kao mana se navodi netransparentnost i neodgovornost prama građanima, kao i daleko veća sklonost korupciji te nesklonost uvođenju novih ideja.
Danas su kao jednopartijske države formalno definirane:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.