Umetnička instalacija

Umetničke instalacije su intervencije umetnika u konkretnom prostoru preko kojih se modifikuje perceptivno iskustvo posmatrača i prostor obogaćuje novim značenjima i sadržajem. Iako je ovaj način razmišljanja i stvaranja umetnosti oduvek postojao, tek od šezdesetih godina 20. veka počinje da se smatra umetničkom disciplinom ravnopravnom sa slikarstvom i vajarstvom. Pre imena pod kojim je danas poznata, ova disciplina se nazivala projektna umetnost ili temporalna umetnost. U stvari jedna od glavnih karakteristika umetničke instalacije jeste perceptivno iskustvo i manipulacija prostora sa ograničenim vremenskim trajanjem, tako da se i danas smatra vidom temporalne umetnosti.

Pojam umetnička instalacija se razvija u savremenoj umetnosti 1970. godine kao pojava koja je posezala za prostorom u spoju sa mestom odnosno prostorom u organizaciji umetničkih dela koje je ostvarivala kao oblike asamblaža.

Za razliku od environmenta 1950.-tih godina i šezdesetih godina ona se sastoji od uzajamno sastavljenih stvari iz svakodnevne upotrebe koje pruža robna proizvodnja a njene inscenacije nemaju narativni karakter. Uzajamni spoj međusobno divergentnih umetničkih ostvarenja jeste konceptualna i spiritualna zavisnost kao polazišna tačka u umetničkom stvaranju dela.

Umetnost instalacija je u srodstvu sa lend-artom, kao prostornom trodimenzionalnom umetnošću u prostoru ili unutar njega i omogućava primenu različitih materijala, i zavisi takođe od vremena, svetlosti, zvuka i pokreta u prostoru i u okviru toga se javlja umetnost svetlosti, umetnost zvuka, medija umetnost i kinetička umetnost.

Prve radove u smislu današnje umetnosti instalacije radili su Kurt Šviters (1933. godine), El Lisicki (1928. godine) i Oskar Šlemer (1940. godine) i oni se mogu smatrati pionirima ove umetnosti.

Umetnost instalacija se može redovno pratiti na grupnim izložbama kao što su Venecijanski bijenale i dokumenta u Kaselu.