Aasivissuit – Nipisat

Aasivissuit – Nipisat je kulturno područje sa sedam ključnih lokaliteta, od Nipisata na zapadu do Aasivissuita, u blizini ledene kape na istoku, unutar arktičkog kruga u središnjem dijelu Zapadnog Grenlanda, Danska. To je kulturni krajolik čiji arheološki ostaci svjedoče o 4.200 godina ljudske istorije, iz paleo-eskimskih i eskimskih kultura, o bogatoj i dobro očuvanoj materijalnoj i nematerijalnoj kulturnoj baštini vezanoj za klimu, plovidbu i medicinu, o |lovu na kopnene i morske životinje i sezonskim migracijama.^[1]

Aasivissuit – Nipisat: eskimsko lovačko područje između leda i mora
Svjetska baština – UNESCO
Danska
Registriran:	2018.
Vrsta:	Kulturno dobro
Mjerilo:	v
Ugroženost:	no
Referenca:	UNESCO

Područje je bilo povremeno nastanjeno počevši oko 2000. godine p.n.e., dolaskom kulture Saqqaq na obalu. Radiokarbonski datumi na ostrvu Nipisat sugeriraju da su ljudi Saqqaq kulture ostali u ovom području do najmanje 700. godine p.n.e, što je duže nego bilo gdje na drugom mjestu na Grenlandu. Ubrzo nakon toga, naslijedili su je nosioci kulture Dorset, koja se proširila dublje u unutrašnjost.

Kamena duga kuća iz vremena Dorset kulture

Ilulissat Icefjord

Kujataa

Aasivissuit – Nipisat

Lokacije svjetske baštine na Grenlandu

Svjetska baština

Kulturno područje sadrži 7 arheoloških nalazišta i jedno savremeno naselje, koji svjedoće o različitim aspektima hronološke istorije područja i pokazuju raznolikost kultura (Saqqaq, Dorset i Thula) na Grenlandu koje su se pojavile tokom vremena. Godine 2017. upisani su na UNESCO-ov popis mjesta svjetske baštine:^[2]

• Aasivissuit je smješten na istoku, sa nalazima koji datiraju iz 1250. godine, i potvrđuju postojanje naselja kulture Thule tokom 15. do 19. stoljeća. Tu se nalaze ostaci 22 šatorska mjesta, kamenih skrovišta za skladištenje mesa i primitivnih grobnica.
• Itinnerup Tupersuai je tipičan primjer inuitskog ljetnog naselja iz 18. i 19. stoljeća. Predstavljalo je vjerovatno međustanicu prilikom seobe s obale u unutrašnjost tokom sezone lova na karibue.
• Saqqarliit Saqqarliit sadrži ruševine kapele i temelje mnogih drugih kolonijalnih građevina, pored kršćanskih i pretkršćanskih groblja. Napušten je 1961.
• Sarfannguit je jedino naseljeno naselje na listi svjetske baštine. Sa populacijom od 96 stanovnika 2020. godine, grad je osnovan 1843. godine i sadrži nekoliko originalnih zgrada iz kolonijalnog doba
• Arajutsisut je bilo veliko zimsko naselje koje je koristio narod Thule. U njemu su ruševine pet zajedničkih kuća tipičnih za 17. i 18. vijek. Ove kuće su obično bile dugačke 8-10 m i široke 4-5 m i primale su do 30 osoba. Svaka porodica bi stanovala u dijelu kuće od 1-2 metra, odvojena od ostalih porodica skrivenim pregradama. Na ovom lokalitetu se nalaze i četiri manje, pravougaone zimnice i jedna okrugla kuća iz ranog perioda Thule.
• Innap Nuua je zimsko naselje iz perioda Thule. Sadrži tri velike, dobro očuvane zajedničke kuće (jedna je duga 25 metara) i nekoliko različitih objekata, grobova i dokaza o velikom ribolovu i lovu iz vremena Thule.
• Nipisat ostrvo sadrži izuzetno dobro očuvane artefakte iz kulture Saqqaq, koja je postojala na Grenlandu između 2500. i 800. godine p.n.e.

Izvori

1. „Spomenici upisani na listu svjetske baštine u Danskoj”. UNESCO: Svjetska baština. Pristupljeno 19. 11. 2022.()
2. „Aasivissuit – Nipisat: eskimsko lovačko područje između leda i mora - br.1557”. UNESCO: Svjetska baština - whc.unesco.org. Pristupljeno 9. 2. 2023.()

Aasivissuit – Nipisat na Wikimedijinoj ostavi