![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Jinnah1945c.jpg/640px-Jinnah1945c.jpg&w=640&q=50)
محمد علي جناح
پاڪستان جو باني / From Wikipedia, the free encyclopedia
قائداعظم، محمد علي جناح (انگريزي ٻولي: Muhammad Ali Jinnah) (پيدائش محمد علي جناح ڀائي؛ 25 ڊسمبر 1876 - 11 سيپٽمبر 1948) هڪ بيرسٽر، سياستدان ۽ پاڪستان جو باني هو. قائداعظم 1913ع کان 14 آگسٽ 1947ع تي پاڪستان جي قيام تائين آل انڊيا مسلم ليگ جي اڳواڻ ۽ پوءِ پنهنجي وفات تائين پاڪستان جي پهرين گورنر جنرل جي حيثيت ۾ ڪم ڪيو.
قائداعظم بابائي قوم محمد علي جناح Muhammad Ali Jinnah | |
---|---|
![]() جناح 1945 ۾ | |
پاڪستان جو پھريون گورنر جنرل | |
عهدو سنڀاليو 14 August 1947 – 11 September 1948 | |
شاهي حڪمران | جارج ڇھون |
وزير اعظم | لياقت علي خان |
پيشرو | عھدو پھريون دفعو قائم ڪيو ويو |
جانشين | خواجہ ناظم الدين |
اسپيڪر نيشنل اسيمبلي | |
عهدو سنڀاليو 11 August 1947 – 11 September 1948 | |
ڊپٽي | مولوي تميز الدين |
پيشرو | نئون عھدو قائم ڪيو ويو |
جانشين | مولوي تميز الدين |
آئين ساز اسيمبلي جو صدر | |
عهدو سنڀاليو 11 August 1947 – 11 September 1948 | |
ڊپٽي | لياقت علي خان |
پيشرو | عھدو نئون قائم ڪيو ويو |
جانشين | لياقت علي خان |
ذاتي تفصيل | |
پيدائش | محمد علي 25 ڊسمبر 1876(1876-12-25) جھرڪ، سنڌ |
وفات |
11 سيپٽمبر 1948 (عمر 71 سال) |
آخري آرامگاهه | مزار قائد |
قوميت | سانچو:Country data برٽش انڊيا
(1876–1947)![]() |
سياسي جماعت |
|
جيون ساٿي |
![]() |
لاڳاپا | جناح جو خاندان |
ٻار ٻچا | دينا واڊيا رتنا بائي مان |
ماءُپيءُ | ![]() مٺي بائي (ماء) |
مادر علمي | دي آنربل سوسائٽي آف لنڪنس ان |
پيشو |
|
دستخط | ![]() |
جناح لنڊن، انگلينڊ ۾ لنڪنز ان ۾ بئريسٽر طور تربيت حاصل ڪئي. هندستان واپسي تي، هن بمبئي هاءِ ڪورٽ ۾ داخلا ورتي، ۽ قومي سياست ۾ دلچسپي ورتي، جنهن آخرڪار هن جي قانوني عمل کي تبديل ڪيو.
جناح 20 صديءَ جي پهرين ٻن ڏهاڪن ۾ انڊين نيشنل ڪانگريس ۾ نمايان حيثيت حاصل ڪئي. پنهنجي سياسي ڪيريئر جي شروعاتي سالن ۾، جناح هندو۔مسلم اتحاد جي حمايت ڪئي، ڪانگريس ۽ آل انڊيا مسلم ليگ جي وچ ۾ 1916ع جي لکنؤ معاهدي کي شڪل ڏيڻ ۾ مدد ڪئي، جنهن ۾ جناح پڻ ممتاز ٿي چڪو هو. جناح آل انڊيا هوم رول ليگ ۾ هڪ اهم اڳواڻ بڻجي ويو ۽ هندستان جي برصغير ۾ مسلمانن جي سياسي حقن جي حفاظت لاء 14 نقاطي آئيني سڌارن جو منصوبو پيش ڪيو. جڏهن ته 1920ع ۾، جناح ڪانگريس مان استعيفيٰ ڏئي ڇڏي، جڏهن اها ستياگرهه جي مهم جي پيروي ڪرڻ تي راضي ٿي وئي، جنهن کي هن سياسي انتشار سمجهيو. 1940ع تائين قائداعظم کي يقين ٿي ويو ته برصغير جي مسلمانن کي پنهنجي رياست هئڻ گهرجي ته جيئن ممڪن حد تائين پسمانده حيثيت کان بچڻ لاءِ انهن کي هڪ آزاد هندو۔مسلم رياست ۾ گهٽائي سگهجي. ان سال، مسلم ليگ، جناح جي اڳواڻي ۾، لاهور جي قرارداد پاس ڪئي، هندستاني مسلمانن لاء هڪ الڳ ملڪ جو مطالبو ڪيو. ٻي مهاڀاري لڙائيءَ دوران، ليگ مضبوط ٿي، جڏهن ڪانگريس جي اڳواڻن کي قيد ڪيو ويو ۽ جنگ کان ٿوري دير کان پوءِ ٿيندڙ صوبائي چونڊن ۾ هن مسلمانن لاءِ مخصوص ڪيل اڪثر سيٽون حاصل ڪيون. آخرڪار، ڪانگريس ۽ مسلم ليگ طاقت جي حصيداري واري فارمولي تي پهچي نه سگهيا، جيڪا سڄي برطانوي هندستان کي آزاد ٿيڻ کان پوء هڪ واحد رياست جي حيثيت سان متحد ٿيڻ جي اجازت ڏئي ٿي، سڀني پارٽين کي هندو اڪثريت واري هندستان جي آزاديء جي بدران متفق ٿيڻ لاء ۽ پاڪستان جي اڪثريتي مسلم رياست لاءِ. پاڪستان جي پهرين گورنر جنرل جي حيثيت ۾، جناح نئين قوم جي حڪومت ۽ پاليسين کي قائم ڪرڻ لاءِ ڪم ڪيو، ۽ انهن لکين مسلمان مهاجرن جي مدد ڪرڻ لاءِ جيڪي ٻه رياستن جي آزاديءَ کان پوءِ پاڙيسري هندستان مان هجرت ڪري پاڪستان آيا هئا، ذاتي طور تي پناهگير ڪئمپن جي قيام جي نگراني ڪئي. قائداعظم 71 سالن جي ڄمار ۾ سيپٽمبر 1948ع ۾ وفات ڪئي، پاڪستان جي برطانيه کان آزادي حاصل ڪرڻ کان صرف هڪ سال پوءِ. هن پاڪستان ۾ هڪ عميق ۽ عزت وارو ورثو ڇڏيو. پاڪستان ۾ ڪيتريون ئي يونيورسٽيون ۽ سرڪاري عمارتون جناح جي نالي سان جڙيل آهن. هن کي پاڪستان ۾ "قائداعظم" ۽ "بابائی قوم" جي حيثيت سان عزت ڏني وي آهي. سندس سالگرهه به ملڪ ۾ قومي موڪل جو ڏينهن ملهايو ويندو آهي. سندس سوانح نگار اسٽينلي وولپرٽ موجب، جناح پاڪستان جو عظيم ترين ليڊر رهيو.