ايڪوٽوريل گائينا

استوائي گني (انگريزي: Equatorial Guinea)، وچ آفريڪا جي هڪ ملڪ جو نالو آهي، ملڪ جي ايراضي 28 هزار چورس ڪلوميٽر آهي. آزادي کان اڳ هي اسپين جي قبضي ۾ آيل ملڪ هو. هن ملڪ جو نالو، خط استوا ۽ گني جي نار جي ويجهو هجڻ ڪري پيو. استوائي گني واحد آفريڪي ملڪ آهي جنهن جي سرڪاري ٻولي اسپيني آهي. 2015 جي آدمشماري موجب هن ملڪ ۾ 1,222,245 ماڻهو آباد آهن.

عومي جمهوريه استوائي گني انگريزي: Equatorial Guinea اسپيني:República de Guinea Ecuatorial فرانسيسي: République de Guinée équatoriale
جھنڊو فوج جو نشان
ترانو: Caminemos pisando las sendas de nuestra inmensa felicidad (اسپيني) Let us walk the paths of our immense happiness
مڪانيت  ايڪوٽوريل گائينا  (تيز نيرو) نقشو آفريڪا  (هلڪو اڇو آفريڪي يونين)
گادي جو هنڌ	ملابو 3°45′N 8°47′E
سڀ کان وڏو شهر	بيٽا
دفتري ٻوليون	اسپينش (قومي ٻولي) فرانسيسي پرتگالي[1][2][3]
تسلیم ٿيل مقامي  ٻوليون	فنگ بوبي ڪومبي پيجن انگريزي اينوبنيس، ايگبو[4][5]
نسلي گروھ (1994[6])	81.7% فنگ 6.5% بوبي 3.6% اينڊءُ 1.6% انوبن 1.1% بوجيبا (ڪوزيو) 5.4% ايگبو ۽ ٻياa
مقامي آبادي	استوائي گني
حڪومت	وحداني دوميننٽ پارٽي صدارتي عوامي جمهوريه (قانون موجب) زير نظر اختياري مرڪزيت آمريت (درحقيقت)[7]
• صدر	ٽيوڊورو اوبيانگ نگيوما مباسگو
• وزير اعظم	فرانسڪو پاسڪل اوباما اسو
• پهريون نائب صدر	ٽيوڊورو اوبيانگ نگيوما مباسگو
مقننه	پارليامنٽ
•  مٿيون ایوان	سينيٽ
• ھيٺيون ایوان	چيمبر آف ڊپٽيز
آزادي
• اسپين کان	12 آڪٽوبر 1968
پکيڙ
• جملي	28٬050 km2 (10٬830 sq mi) (141st)
• پاڻي (%)	خسيس
آبادي
• 2016 اندازو	[8]
• 2015 مردم شماري	1,222,442[9]
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد )	2018 لڳ ڀڳ
• ڪل	$27.611 billion[10]
• في سيڪڙو	$31,931[10]
جِي. ڊي. پي  (رڳو نالي ۾ )	2018 لڳ ڀڳ
• ڪل	$9.907 ارب ڊالر [10]

استوائي گني جي اتر ۾ ڪيمرون، ڏکڻ ۽ اوڀر ۾ گيبون ۽ اولهه ۾ گني نار واقع آهن. 1990ع جي ڏهاڪي جي وچ کان پوءِ استوائي گيني ذيلي آفريڪي سحارا جو سڀ کان وڌيڪ تيل پيدا ڪندڙ ملڪ بڻجي ويو، هي ملڪ آفريڪا جو مجموعي ملڪي پيداوار جي حوالي سان سڀ کان وڌيڪ امير ملڪ آهي. قوت خريد جي حوالي سان هي ملڪ دنيا ۾ 43هين نمبر تي آهي.^[11] امير هجڻ باجود ملڪ جي دولت غيرمنصفاڻي انداز ۾ ورهاست سبب، ان جو گھڻو حصو صرف چند فردن وٽ آهي. گڏيل قومن پاران 2016ع ۾ جاري ڪيل انساني ترقي جي شرح ۾ هن ملڪ جو 135 هون نمبر آهي. گڏيل قومن مطابق ملڪ جي اڌ آبادي کي صاف پاڻي نصيب آهي ۽ 20 سيڪڙو ٻار پنج سالن جي عمر کان اڳ فوت ٿي وڃن ٿا.

اختياري مرڪزيت هن ملڪ ۾ انساني حقن جي صورتحال انتهائي ڳڻتي جوڳي آهي. فريڊم هائوس جي سياسي ۽ شهري حقن جي سالياني رپورٽ ۾ استوائي جيني کي هر دفعي انساني حقن جي حوالي سان بدترين ملڪ ڪوٺيو وڃي ٿو.^[12] انساني اسمگلنگ جي حوالي سان پڻ هن ملڪ کي بدترين تصور ڪيو وڃي ٿو. آمريڪا پاران 2012ع ۾ جاري ڪيل هڪ رپورٽ ۾ استوائي جيني کي عورتن ۽ ٻارن جي جبري پورهئي ۽ جنسي اسنمگلنگ جي حوالي سان بدترين ملڪ ڄاڻيو ويو آهي.^[13]

حوالا

1. Government of the Republic of Equatorial Guinea. "Equatorial Guinea, member of the Community of Portuguese Language Countries".
2. Government of the Republic of Equatorial Guinea. "Acts continue to mark Portuguese Language and Portuguese Culture Day".
3. PRNewsWire. "Equatorial Guinea Adds Portuguese as the Country's Third Official Language". حاصل ڪيل 18 July 2015.
4. "World Directory of Minorities and Indigenous Peoples – Equatorial Guinea : Overview". UNHCR. وقت 13 January 2013 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 18 December 2012.
5. Dickovick, James Tyler (2012). Africa 2012. Stryker Post. p. 180. ISBN 1-61048-882-2. https://books.google.com/books?id=NdyYjQxd7uEC&pg=PA180. Retrieved 18 December 2012.
6. Equatorial Guinea. Cia World Factbook.
7. "Equatorial Guinea country profile". BBC.
8. "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. حاصل ڪيل 10 September 2017.
9. "2015 Census Preliminary Results" (PDF). inege.gq. وقت 15 June 2016 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل.
10. "World Economic Outlook Database, April 2016". IMF.
11. GDP – per capita (PPP) آرڪائيو ڪيا ويا 2013-04-24 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين., The World Factbook, Central Intelligence Agency.
12. Worst of the Worst 2010. The World's Most Repressive Societies. freedomhouse.org
13. "Equatorial Guinea". Trafficking in Persons Report 2012. U.S. Department of State (19 June 2012). This source is in the public domain.

1°30′N 10°00′E