![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Himalayas_and_allied_ranges_NASA_Landsat_showing_the_eight_thousanders%252C_annotated_with_major_rivers.jpg/640px-Himalayas_and_allied_ranges_NASA_Landsat_showing_the_eight_thousanders%252C_annotated_with_major_rivers.jpg&w=640&q=50)
هماليا
From Wikipedia, the free encyclopedia
ھماليه (Himalayas) ڏکڻ ۽ اوڀر ايشيا ۾ هڪ جبل وارو سلسلو آهي جيڪا تبت واري پليٽون کان انڊين ننڍو کنڊ جي ميدانن کي جدا ڪري ٿو. رينج نيپال ۽ چين جي سرحد تي سڀ کان وڌيڪ زميني چوٽي ، بشمول سڀ کان وڌيڪ ، مائونٽ ايورسٽ سميت، هماليه پچاس کان مٿي جبلَ 7،200 ميٽر (23،600 فوٽ) اوچائيءَ ۾ شامل آهن، چاليهه 8،000 ميٽر چوٽي جا ڏهه به آهن انجي ابتڙ، ايشيا کان ٻاهر تمام وڏي چوٽي (ايڪانگوا، اينڊیز جبل ۾) 6،961 ميٽر (22،838 فوٽ) قد آهي.
ھمالیا جبل جو سلسلو The Himalayas | |
---|---|
![]() هماليه جي قوس (هندو ڪش ۽ قراقرم پڻ) اٺ هزار ميٽر کان اچا جبلن کي ڏيکاريندي (ڳاڙهي ۾)؛ هند-گنگا جو ميدان؛ تبتي پليٽیو؛ سنڌو درياءَ، گنگا ۽ يارلونگ سانگپو-برهم پترا؛ ۽ حد جا ٻه لنگر (پيلو ۾). | |
اوچي سطح | |
چوٽي | مائونٽ ايورسٽ (![]() ![]() |
بلندي | 8٬848.86 m (29٬031.7 ft) |
امتياز | [اوزا تبديل: needs a number] |
اڪيلائي | [اوزا تبديل: needs a number] |
مقانيت | |
Dimensions | |
ڊيگهه | 2٬400 km (1٬500 mi) |
جاگرافي | |
ملڪ | [lower-alpha 1] |
ارضيات | |
اوروجيني | الپائن آروجني |
پٿر جو قسم |
ميٽا مورفڪ ٻرندڙ |
هماليه، يا هماليه ايشيا ۾ هڪ جبل جو سلسلو آهي، جيڪو هندستان جي برصغير جي ميدانن کي تبت جي پليٽ کان جدا ڪري ٿو. هن رينج ۾ ڌرتيءَ جي ڪجهه بلند ترين چوٽيون آهن، جن ۾ مائونٽ ايورسٽ به شامل آهي. 100 کان وڌيڪ چوٽيون 7،200 ميٽر (23،600 فوٽ) جي اوچائي کان مٿي سمنڊ جي سطح کان مٿي هماليه ۾ واقع آهن.
هماليه پنجن ملڪن کي پار ڪري ٿو: نيپال، چين، پاڪستان، ڀوٽان ۽ انڊيا. ڪشمير جي علائقي ۾ رينج جي خودمختياري هندستان، پاڪستان ۽ چين جي وچ ۾ تڪرار آهي.[3] هماليه جي حد اتر اولهه ۾ قراقرم ۽ هندو ڪش جي حدن سان، اتر ۾ تبت جي پليٽ ۽ ڏکڻ ۾ هند-گنگا جي ميدانن سان لڳل آهي. دنيا جون ڪي وڏيون نديون، سنڌو، گنگا، ۽ سانگپو- برهم پترا، هماليه جي ڀر ۾ اڀرن ٿيون، ۽ انهن جي گڏيل نيڪاليءَ جو بيسن 60 ڪروڙ (600 ملين) ماڻهن جو گهر آهي؛ پنج ڪروڙ 30 لک (53 ملين) ماڻهو هماليه ۾ رهن ٿا.[4] هماليه ڏکڻ ايشيا ۽ تبت جي ثقافتن کي وڏي پيماني تي شڪل ڏني آهي. هماليه جون ڪيتريون چوٽيون هندو ۽ ٻڌمت ۾ مقدس آهن. گهڻن جي چوٽي؛ ڪنگچنجنگا (هندستاني پاسي کان)، گنگڪر پوينسم، ماچاپوچاري، نندا ديوي، ۽ تبت ٽرانسشماليا ۾ ڪيلاش - چڙهندڙن لاءِ حد کان ٻاهر آهن.
يوريشين پليٽ جي هيٺان هندستاني ٽيڪٽونڪ پليٽ جي ذيلي ذخيري ذريعي، هماليه جبل جو سلسلو اولهه-اتر-اولهه کان اوڀر-ڏکڻ اوڀر ۾ 2.400 ڪلوميٽر (1,500 ميل) ڊگهو قوس ۾ هلندو آهي.[5] ان جو الهندي لنگر، نانگا پربت، سنڌو نديءَ جي اترئين موڙ جي بلڪل ڏکڻ ۾ واقع آهي. ان جو اڀرندي لنگر، نمچا باروا، يارلونگ سانگپو نديءَ جي عظيم موڙ جي فوري اولهه ۾ واقع آهي. اها حد ويڪر ۾ مختلف آهي 350 ڪلوميٽر (220 ميل) اولهه ۾ 150 ڪلوميٽر (93 ميل) اوڀر ۾.[6]