Patos de Lateranu
From Wikipedia, the free encyclopedia
Is Patos de su Lateranu sunt istados un'imparis de acòrdios o patos firmados in Roma su 11 de freàrgiu de su 1929[1] intre su Regnu de Itàlia (rapresentadu dae Benito Mussolini) e sa Santa Sede (rapresentada dae su cardinale e secretàriu de Istadu Pietro Gasparri). Si ddi narat gasi sende chi fiant istados firmados in su Palatzu de su Lateranu, antigu palatzu de is pabas. Custa firma aiat serradu su cunflitu polìticu de sa Chistione Romana, cumintzadu in su 1870 con la Conchista de Roma, cando su Regnu de Itàlia aiat annessionadu su chi tando abarraiat de s'Istadu de sa Crèsia, boghende·nche su pòdere temporale de is Pabas.
campidanesu · logudoresu · nugoresu
S'unificatzione de Itàlia, in su 1870, aiat cumportadu s'isperdimentu de sos Istados Pontifìtzios, territòrios chi de prus de milli annos fiant suta sa sobèrania de is pabas de Roma. Su paba Piu IX, chi fiat su chi regnaiat in cussu tempus, aiat dennegadu de reconnòschere s'istadu italianu nou, aiat iscomunigadu su re, Vittorio Emanuele II, e aiat bìvidu su restu de sa vida sua in situatzione de isulamentu in is palatzos de su Vaticanu. Durante 50 annos, Itàlia e sa Santa Sede aiant mantentu unu clima de ostilidade pare·pare.
Durante su pontificadu de Piu XI si fiat trincadu custu clima de isulamentu cun s'Itàlia e si fiant firmadas is Patos de su Lateranu, chi fiant intrados in vigore su 7 de làmpadas de su 1929.[2]
Is patos fiant istados tres:
- Unu patu chi reconnoschiat s'indipendèntzia de sa Tzitade de su Vaticanu, chi de custa manera si cunfiguraiat che a Istadu. In cambiapare, sa Santa Sede aiat reconnotu s'Itàlia.
- Unu cuncordadu chi istabiliat is relatziones intre sa Crèsia italiana e s'Istadu italianu.
- Unu cumpensu econòmicu pro is pèrdidas chi aiat padèssidu sa Santa Sede in su 1870 a cunsighidu de s'unificatzione italiana.
S'Itàlia si fiat decrarada cunfessionalmente catòlica e sa Crèsia aiat retzidu una positzione de favore in su campu de s'imparu. Piu XI aiat proibidu a su cleru de pigare parte in sa vida polìtica de su paisu e aiat prescritu chi is pìscamos giurarent fidelidade a su Regnu de Itàlia. Is membros de su cleru fiant istados decrarados esentes a su serbìtziu militare, e is leges de coja e divòrtziu fiant adatadas a is de sa Crèsia catòlica.