Lestresa
From Wikipedia, the free encyclopedia
In s'impreu cuotidianu e in sa cinematica, sa lestresa de un'ogetu est sa grandesa de sa velotzidade sua (su tassu de variatzione de sa positzione sua); est tando una cantidade iscalare.[1] Sa lestresa mèdia de un'ogetu in unu discansu de tempus est sa distàntzia fata dae s'ogetu divisa pro sa durada de su discansu;[2] sa lestresa istantànea est su lìmite de sa lestresa mèdia cando sa durada de su discansu de tempus s'acùrtziat a zero.
Artìculu in LSC
Sa lestresa tenet sas dimensiones de sa distàntzia dividida pro su tempus. S'unidade de medida SI de sa lestresa est su metru in su segundu, ma s'unidade de lestresa prus comuna in s'impreu cuotidianu est su chilòmetru a s'ora o, in sos Istados Unidos e in su Regnu Unidu, mìllios a s'ora. Pro sos biàgios aèreos e marinos su nodu est comunemente impreadu.
Sa lestresa majore a sa cale s'energia o sas informatziones podent biagiare, segundu sa relatividade ispetziale, est sa lestresa de sa lughe in su bòidu c = 299792458 metros in su segundu (belle 1079000000 km/h o 671000000 mph). Sa matèria non podet segudare bastante sa lestresa de sa lughe, ca custa diat rechèrrere una cantidade infinita de energia. In sa fìsica de sa relatividade, su cuntzetu de rapididade sostituit s'idea clàssica de sa lestresa.