Awya Yala (Mulanpi)

Awya Yala, Apya Yala icha Awyala nisqaqa (Kuna simimanta Abya-yala, Qhichwa simipi: Puqusqa pacha, Qunti Kuskanrunp'u, Kichwa simipi: Pantinsaya), Amirika icha Amerika nisqapas Tiksi muyup huk allpa pachanmi. Mu Lan Pi (Chunwa simipi. 1100 K. q.) chaymanta Mulanpi^[1]

Apya Yala

Mama llaqtakuna huk suyukunapas Apya Yalapi
Ayti  Ankila Piruw  Urasuyu Antillakuna  Arhintina  Aruba  Burinkin  Bahamakuna  Barbatus  Wilis  Birmuda  Qullasuyu  Parasil  Kayman Wat'akuna  Chirisuyu  Duminika  Duminikana  Qirinatha  Guadeloupe  Kalalit Nunat  HAM  Salwadur  Ikwayur  Kanata  Winisuyla	Kulunsuyu  Kustarika  Kuwa  Malwinas Wat'akuna  Martinika  Mihiku  Nikarawa  Ransis Wayana  Panama  Parawayi  Antiwa Barbudawan  Shamayka  San Kits Niwiswan  SVG  SPM  Santa Lusiya  Surinam  Trinidad Tubaguwan  Turks Kaykuswan W'atakuna  Unduras  Uruwayi  Wayana  Watimala
Allpa Pacha Urganisasyunkuna: OEA

Iskaymi hatun rakinkuna kan:

• Chinchay Awya Yala
• Chawpi Awya Yala
  • Chawpi Awya Yalap Wat'ankuna

• Uralan Awya Yala

Allpa saywachi

• Urqukuna:
• Quchakuna:
• Mayukuna:

Chiriqunuy

Flora Faunapas

Runakuna

Rimaykuna

Awya Yala rimaykuna

Awya Yalapi paqarisqa rimaykuna

• Qhichwa simi (Runasimi): Piruw, Puliwya, Ikwayur, Kulunsuyu, Arhintina
• Aymara simi: Wuliwya, Piruw
• Waraniyi simi: Parawayi, Parasil, Arhintina
• Nawatl simi: Mishiku, Salwathur
• Maya simi: Mishiku (Yukatan yaqa wat'a)
• K'iché simi: Watimala
• Kaqchikel simi: Watimala
• Mam simi: Watimala
• Qeqchí simi: Watimala
• Mapuchi simi (Mapudungun): Chili, Arhintina
• Saputika simi: Mishiku (Washaka)
• Mishtika simi: Mishiku (Washaka)
• Tsotsil simi: Mishiku (Chiapas)
• Tseltal simi: Mishiku (Chiapas)
• Chol simi: Mishiku (Chiapas)
• Ñañu simi (Otomí): Mishiku
• Wastika simi: Mishiku
• Tsutuhil simi: Watimala
• Wayuwu simi: Kulunsuyu, Winisuyla
• Kuna simi: Panama
• Waymiyi simi: Panama
• Miskitu simi: Nikarawa, Hunruras
• Garifuna simi: Watimala, Hunruras, Nikarawa
• Ashaninka simi: Piruw
• Awahun simi: Piruw
• Shuwar simi: Ikwadur
• Nawahu simi: Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna, Mishiku
• Lakota simi: Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna
• Tsalaki simi (Cherokee icha Tsalagi): Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna
• Kri simi: Kanata
• Chipiwa simi (Ojibwa): Kanata
• Salish simi: Kanata
• Tupi simi (Ñengatu): Parasil
• Inuwit simi (Inuktitut): Kalalit Nunat, Kanata

Iwrupamanta Awya Yalapi rimaykuna

Iwrupapi paqarisqa, ichaqa Awya Yalapi aswan rimasqa, ufisyal nisqa rimaykuna

• Kastilla simi: achka mama llaqtakunapi
• Purtuyis simi: Parasil
• Inlish simi: Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna, Kanata, Shamayka, Pahamakuna, Purinkin (Puerto Rico)
• Fransis simi: Kanata (Kebék), Ayti mama llaqta, Pharansis Wayana, Martiníku, Wathalupi
• Nirlandis simi: Surinam, Nirlanthis Chawpi Apya Yalap Wat'ankuna
• Aslla simikuna: Aliman simi, Italya simi, Puliska simi, Yithish simi, hukkunapas

Wiñay kawsay

Mama llaqtakuna

Antiwa Parputha ima Arhintina Pahamakuna Parpathus Wilis Puliwya Parasil Kanata Chili Kulumpiya Kustarika Kuwa

Thuminikana (Ayti wat'api) Thuminika Ikwathur El Salvador Qirinatha Watimala Wayana Ayti mama llaqta Hunruras Shamayka Mishiku Nikarawa

Panama Parawayi Piruw San Cristóbal y Nevis Santa Lusiya wat'a San Vincente y las Granadinas Surinam Tirinithat Tupaqu ima USA (Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna) Uruwayi Winisuyla

Yachay tarpuy

Karu puriy

Yachay

Yachaychiy

Musiku

Apaykachana

Paqarisqa runakuna

Pukyukuna

1. Héctor Béjar. Justicia Social Política Social ISBN 978-612-4201-36-3 last'a 92

Kaypipas qhaway

Hawa t'inkikuna