ګورمکي ليکدود يا ګورمکي الفبا ( انګلیسي: Gurmukhī alphabet ) د ابوګیدا ليکدود یو ډول دی چې د لینډا تورو څخه رامینځته شوی او په 16 پېړۍ کې د دوهم سيک گرو ، گرو اینګاد لخوا معیاري شوی.
ګورمکي ليکدود چې د ابوګيدا ليکدود يو ډول دی تر ډېره په پنجابي، ډوګري،هندي، سندي، سانسکريت ژبو کې کارول کيږي.
تلفظونه
نوم |
تلفظ (IPA) |
نوم |
تلفظ (IPA) |
نوم |
تلفظ (IPA) |
نوم |
تلفظ (IPA) |
نوم |
تلفظ (IPA) |
ੳ |
uɽɑ |
– |
ਅ |
æɽɑ |
ə پخپله |
ੲ |
iɽi |
– |
ਸ |
غږ: ɑ |
sə |
ਹ |
ɦɑɦɑ |
ɦə |
ਕ |
kək:ɑ |
kə |
ਖ |
kʰəkʰ:ɑ |
kʰə |
ਗ |
gəg:ɑ |
ɡə |
ਘ |
kə̀g:ɑ |
kə̀ |
ਙ |
ŋɑŋ:ɑ̃ |
ŋə |
ਚ |
t͡ʃət͡ʃ:ɑ |
t͡ʃə |
ਛ |
t͡ʃʰət͡ʃʰ:ɑ |
t͡ʃʰə |
ਜ |
d͡ʒəd͡ʒ:ɑ |
d͡ʒə |
ਝ |
t͡ʃə̀d͡ʒ:ɑ |
t͡ʃə̀ |
ਞ |
ɲəɲ:ɑ̃ |
ɲə |
ਟ |
ʈɛŋkɑ |
ʈə |
ਠ |
ʈʰəʈʰ:ɑ |
ʈʰə |
ਡ |
ɖəɖ:ɑ |
ɖə |
ਢ |
ʈə̀ɖ:ɑ |
ʈə̀ |
ਣ |
ɳɑɳɑ |
ɳə |
ਤ |
t̪ət̪:ɑ |
t̪ə |
ਥ |
t̪ʰət̪ʰ:ɑ |
t̪ʰə |
ਦ |
d̪əd̪:ɑ |
d̪ə |
ਧ |
t̪ə̀d̪:ɑ |
t̪ə̀ |
ਨ |
nən:ɑ |
nə |
ਪ |
pəp:ɑ |
pə |
ਫ |
pʰəpʰ:ɑ |
pʰə |
ਬ |
bəb:ɑ |
bə |
ਭ |
pə̀b:ɑ |
pə̀ |
ਮ |
məm:ɑ |
mə |
ਯ |
jəj:ɑ |
jə |
ਰ |
ɾɑɾɑ |
ɾə |
ਲ |
ləl:ɑ |
lə |
ਵ |
ʋɑʋ:ɑ |
ʋə |
ੜ |
ɽɑɽɑ |
ɽə |
نوم |
تلفظ (IPA) |
ਸ਼ |
səs:ɑ pɛɾ bɪnd̪i |
ʃə |
ਖ਼ |
kʰəkʰ:ɑ pɛɾ bɪnd̪i |
xə |
ਗ਼ |
gəg:ɑ pɛɾ bɪnd̪i |
ɣə |
ਜ਼ |
d͡ʒəd͡ʒ:ɑ pɛɾ bɪnd̪i |
zə |
ਫ਼ |
pʰəpʰ:ɑ pɛɾ bɪnd̪i |
fə |
ਲ਼ |
ləl:ɑ pɛɾ bɪnd̪i |
ɭə |
غږونه
کنسوننټ |
ژباړې |
IPA |
ترټولو نږدې انګلیسي معادل |
Ind. |
Dep. |
سره /k/ |
نوم |
|
غوښتنلیک |
ਅ |
(هیڅ نه) |
ਕ |
مکتا |
Muktā |
a |
[ə] |
لکه په یوه لوبه کې |
ਆ |
ਾ |
ਕਾ |
کنه |
Kannā |
ā |
[ɑ] ، [ä] |
لکه a in c a r |
ਇ |
ਿ |
ਕਿ |
سحري |
Sihārī |
i |
[ɪ] |
لکه چې زه په کې |
ਈ |
ੀ |
ਕੀ |
بهاري |
Bihārī |
ī |
[i] |
لکه زه په l i tre کې |
ਉ |
ੁ |
ਕੁ |
اونکرم |
Onkaṛ |
u |
[ʊ] |
لکه تاسو په p u t |
ਊ |
ੂ |
ਕੂ |
دولنکرم |
Dulankaṛ |
ū |
[u] |
لکه oo لکه په f oo d کې |
ਏ |
ੇ |
ਕੇ |
لاوا |
Lāvā̃ |
ē |
[e] |
لکه په چیل کې e |
ਐ |
ੈ |
ਕੈ |
دولاوا |
Dulāvā̃ |
e |
[ɛ] |
لکه e in s e ll |
ਓ |
ੋ |
ਕੋ |
هوره |
Hōṛā |
ō |
[o] |
لکه o په هسپانوي کې am o r |
ਔ |
ੌ |
ਕੌ |
کانومره |
Kanōṛā |
o |
[ɔ] |
لکه o in off |
سرچينې
- انګليسي ويکيپېډيا «Gurmukhī alphabet». سپټمبر۱، ۲۰۱۶.