حج

حج د اسلام يو مهم عبادت او د د اسلام د پنځه ستنو څخه پنځمه ستن ده ۔هر کال مسلمانان د سعودي عرب ښار مکه معظمې ته ځي او هلته عبادتونه کوي د دغه عبادتونو مجموعې ته حج او دغه عبادتونو ته د حج مناسک ويلی کيږي۔ په اسلام کې حج هر هغه بالغ مسلمان باندې فرض دی کوم چې د حج کولو طاقت لري۔حج په ژوند کې يو ځل فرض دی لکه څنگه چې قرآن مجيد کې ويلی شوي دي چې  وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ  هم دا رنگې رسول الله (ص) فرمايي:

د اسلام بنياد په پنځه ستنو باندې دی، د لااله الا الله گواهي ورکول،مونځ کول،زکوة وکول، د روژې په مياشت کې روژه کېدل اور حج کول

حرم شريف

د حج مناسک هر کال په اسلامي نېټه په 8 ذوالحجه شورو کيږي۔ حاجيان له ټولو لومړی په د حج په ميقات کې احرام وتړي او بيا د کعبې د زيارت لپاره مکې ته ورسي۔مکې ته چې ورسي هلته طوافِ قدوم وکړي۔ بيا مېنا ته لاړ شي هلته يوم الترويه تېرولو څخه وروستو عرفات ته لاړشي ، په عرفات کې يوه ورځ هسار شي د عرفات دې ورځ ته يوم العرفه ويلی کيږي۔

د حج اهميت

حج د اسلام ډېړ مهم عبادت دی په هر هغه مسلمان چې د حج کولو طاقت لري،په ژوند کې يو ځل فرض دی۔رسول الله فرمايي الله په تاسې حج فرض کړی دی نو ځکه حج کوئ، يو بل ځای کې رسول الله فرمايي: د اسلام بنياد په پنځه ستنو باندې دی، د لااله الا الله گواهي ورکول،مونځ کول،زکوة وکول، د روژې په مياشت کې روژه کېدل اور حج کول۔

د رسول الله (ص) ځخه یو ځل چا پوښتنه وکړه چې کوم عمل غوره دی ؟ هغه پ ځواب کې وفرمايل « الایمان بالله » یعني په الله ایمان لرل . بیا ترې پوښتنه اوشوه چې د هغې نه وروسته کوم عمل بهتر دی . وې فرمایل «الجهاد في سبیل الله » یعني د الله په لیار کې جهاد کول . بیا ترې پوښتنه اوشوه چې د هغې نه وروسته کوم عمل بهتر دی . وې فرمایل «الحج مبرور» یعنې حج چې پکې د گناه نه ځان ژغورل شوی وي . د بیت الله نه د طواف په دوران کې د هر قدم په ایښودلو د مسلمان گناه لیرې کیږي او مقابل کې ورته نیکي لیکل کیږي . په بیت الله کې یو لمونځ په لکونو لمونځونو حسابیږي او همدا راز په مسجد نبوي کې یو لمونځ په زرگونو لمونځونو حسابیږي . د حج په باره کې الله پاک داسې فرمایلي دي «او نیکي کوۍ او بیشکه چې خدای (ج) محبت کوي له نیکو کارو سره او پوره کړۍ حج او عمره د الله لپاره  » .

همدا په دې سبب د کعبې شریفې د طواف تر څنگ د صفا او مروه تر منځ د شریعت د اصولو په چوکاټ کې مزل کول د حج له ارکانو څخه مهم رکن دی ، صفا او مروه په مکه معظمه کې د کعبې شریفې تر څنگ هغه دوه غونډۍ دي چې حضرت ابراهیم علیه السلام خپله میرمن هاجره بي بي د خپل زوی حضرت اسماعیل علیه السلام سره د همدې دوه غونډیو تر منځ پریښودل . هاجرې بي بي د تندې او اوبو د نشتوالي له کبله د دې دوه غونډیو تر منځ منډې رامنډې کړې چې پایله کې الله پخپل قدرت د حضرت اسمعیل (ع) د پښو په وهلو سره د زم زم چینه روانه کړه چې اوس ترې د نړۍ ټول مسلمانان د حج د مراسمو پر مهال د تبرک لپاره اوبه څښکي۔

د حج فرض کېدلو شرطونه

که چیرته یو مسلمان په کوز ورکړی شوي شرایطو برابر وي باید په خپل ژوند کې یو وار د بیت الله حج ادا کړي:

• آزادي: باید غلام نه وي
• عقل: باید لیونی نه وي
• بلوغت: باید صغیر نه وي
• صحت: مریض نه وي
• د لیاری او حج ته د رسیدو قدرت او امکانات

د حج مناسک

هر کال د حج کوونکو شمېر

کال	هجري کال	د سعودي عرب دننه څخه حجاج	د نورو هېوادونو څخه حجاج	ټول
1920	1338		58,584
1921	1339		57,255
1922	1340		56,319
1996	1416	784,769	1,080,465	1,865,234
1997	1417	774,260	1,168,591	1,942,851
1998	1418	699,770	1,132,344	1,832,114
1999	1419	775,268	1,056,730	1,831,998
2000	1420	571,599	1,267,555	1,839,154
2001	1421	549,271	1,363,992	1,913,263[۱]
2002	1422	590,576	1,354,184	1,944,760[۲]
2003	1423	610,117	1,431,012	2,041,129[۲]
2004	1424	592,368	1,419,706	2,012,074[۲]
2005	1425	629,710	1,534,769	2,164,469[۲][۳]
2006	1426	573,147	1,557,447	2,130,594[۲][۴]
2007	1427	746,511	1,707,814	2,454,325[۲][۵][۶]
2008	1428		1,729,841[۲][۷]
2009	1429	154,000	1,613,000	2,521,000[۸]
2010	1430	989,798	1,799,601	2.8 million[۹]
2011	1431	1,099,522	1,828,195	2,927,717[۱۰]
2012	1432	1,408,641	1,752,932	3,161,573[۱۱]
2013	1433	700,000 (تقریبا) [۱۲]	1,379,531 [۱۳]	2,061,573 (تقریبا)
2014	1435	700,000 (تقریبا)[۱۴]	1,389,053[۱۵]	2,089,053 (تقریبا)[۱۴]

نور ولولئ

• عمره

سرچينينې

1. "Successful culmination of Hajj 1421". سعودی عرب سفارت خانہ. 2001-03-09. نه اخيستل شوی 2009-07-30.
3. "Prince Abdulmajeed declares Hajj 1425 a success". سعودی عرب سفارت خانہ. 2005-01-25. نه اخيستل شوی 2009-07-30.
4. "More than 2.3 million pilgrims perform the Hajj this year". سعودی عرب سفارت خانہ. 2006-12-30. نه اخيستل شوی 2009-07-30.
5. "More than 1.7 million pilgrims have arrived in Saudi Arabia for the Hajj". سعودی عرب سفارت خانہ. 2007-12-17. نه اخيستل شوی 2009-07-30.
6. ""Saudi Central Department of Statistics"". Archived from the original on 2007-12-25. نه اخيستل شوی 2015-09-15. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
7. "Record number of pilgrims arrive for Hajj". سعودی عرب سفارت خانہ. 2008-12-06. Archived from the original on 2010-06-12. نه اخيستل شوی 2009-07-30. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
8. "2,521,000 million pilgrims participated in Hajj 1430". سعودی عرب سفارت خانہ. 2009-11-29. Archived from the original on 2010-06-12. نه اخيستل شوی 2009-12-08. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
9. "2.8 million pilgrims participated in Hajj 1431". سعودی عرب سفارت خانہ. 2010-11-18. Archived from the original on 2010-12-15. نه اخيستل شوی 2010-12-28. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
10. "2,927,717 pilgrims performed Hajj this year". سعودی عرب سفارت خانہ. 2011-11-06. Archived from the original on 2012-06-28. نه اخيستل شوی 2012-11-16. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
11. "3,161,573 حجاج کرام اس سال فریضہ حج ادا کیا". سعودی عرب سفارت خانہ. اکتوبر 27، 2012. Archived from the original on 2013-04-26. نه اخيستل شوی 2013-03-12. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help); External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
12. "Two million pilgrims taking place in Hajj". Euronews. October 14, 2013. Archived from the original on 2020-03-19. نه اخيستل شوی 2014-02-13. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
13. "1,379,531 188 ممالک سے حج کے لئے پہنچے". سعودی عرب سفارت خانہ. اکتوبر 13، 2013. Archived from the original on 2014-02-21. نه اخيستل شوی 2014-02-13. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help); External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
14. "Pilgrims stone 'devil' in last major Haj ritual; Eid Al-Adha begins". Arab News. 6 اکتوبر 2014. نه اخيستل شوی 7 Oct 2014.
15. "Small increase in foreign pilgrims". سعودی عرب سفارت خانہ. 2 October 2014. Archived from the original on 9 October 2014. نه اخيستل شوی 7 October 2014. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)