دریائے ہلمند' افغانستان تے پاکستان چ اک دریا اے۔ ایدی لمبائ 1,150 کلومیٹر تک اے۔
ہیلمند دریا (پشتو: هیرمند دریا جاں ہیرمند دریا هلمند دریا) افغانستان دا سبھ توں لمبا دریا ہے۔ ایہہ دریا افغانستان اتے دکھن-چڑھدے ایران دے سیستان جلادھار علاقے دی سنچائی لئی بہت اہم ہے۔
ناں نرکتی
ہیلمند دریا پرانے ویلے توں ہی اس علاقے وچّ کھیتی باڑی لئی پانی دا انمول زریعہ رہیا ہے۔ اس لئی اس اتے ہزاراں سالاں توں انگنت بنھ بنے ہوئے ہن۔ بنھ اتے پلّ لئی پرانی فارسی وچّ ہیتُ شبد استعمال ہندا سی جو سنسکرت دے سیتُ شبد دا سجاتی شبد ہے ٹھیک اسے طرحاں فارسی دا اک ہور شبد ہے مند یعنی جسدے کول کجھ ہوئے (جویں دی عقل مند دا مطلب ہے عقل والا)۔ اس دریا دا پرانی فارسی نام ہیتمند سی (جو کہ سنسکرت وچّ سیتمنت ہے) یعنی بہت بنھاں والا دریا۔ ایہہ نام سمین دے نال بدلکے ہیلمند اتے ہیرمند بن گیا۔
دریا دا سروت اتے رستہ
ہیلمند دریا افغانستان دی راجگڑھ کابل توں 80 کلومیٹر لہندے وچّ ہندو کش پربت لڑی دی سنگلاخ شاخ وچّ جنم لیندی ہے۔ پھر انئی درے دے شمال ولوں نکلدی ہوئی ایہہ دکھن-لہندے دے طرف جاندی ہے اتے دشت مارگاں دے ریگستان کولوں گزردی ہے۔ اتھے ایہہ سیستان دے دلدل والے علاقے ولوں نکلدی ہوئی چڑھدے ایران دے زابل شہر دے نزدیک ہامون ہلمند دے اتھلی جھیلاں والے علاقے وچّ ختم ہو جاندی ہے۔ شروع توں انت تکّ ایہہ ندی 1150 کلومیٹر دا کل رستہ طے کردی ہے۔ رستے وچّ ارغنداب دریا، جو افغانستان دا اک ہور مکھ دریا ہے، ہیلمند وچ جا ملدا ہے۔
اتہاس
ہیلمند دریا دی وادی دا پارسی دھرم-گرنتھ اویستا وچّ آریا لوکاں دی ماتبھومی ہون دا ذکر ہے اتے اس علاقے نوں اس گرنتھ وچّ ہیتمنت بلایا گیا ہے۔[۱] لیکن اتھے ہندو اتے بدھ دھرم دے ساتھی زیادہ ماترا وچّ سن۔ اوہناں دی چمڑی دا رنگ زیادہ گورا سی اس لئی اس علاقے دا نام پرانے ویلے وچّ چٹا بھارت (وھائیٹ انڈیا) وی سی۔[۲][۳] کجھ بھارتی اتہاسکاراں دا مننا ہے کہ واستو وچّ رگوید وچّ جس سرسوتی دریا دا ذکر ہے اوہ گھگر ہاکڑا دریا نہیں سگوں ہیلمند سی۔[۴]
حوالے
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
