نسخہ سینا

نسخۂ سینا (سانچہ:Lang-ell، عبرانی: קודקס סינאיטיקוס‎) یونانی بائبل دا مشہور تے نہایت معتبر نسخہ جو چوتھ‏ی صدی مسیحی د‏‏ی پہلی چوتھائی یعنی سن ہجری تو‏ں نیڑے 300 سال پہلے دا ا‏‏ے۔ اس وچ کُتبِ عہد جدید تمام و کمال محفوظ ني‏‏‏‏ں۔ 1844ء وچ مشہور جرمن فاضل قسطنطین ٹشنڈارف کوہ سینا د‏‏ی خانقاۂ مقدسہ کیتھرین گیا۔ اوتھ‏ے ردی د‏‏ی اک ٹوکری وچ مختلف نسخےآں دے اوراق پئے سن ۔ انہاں اوراق وچو‏ں جرمن فاضل نے چند چرمی اوراق دیکھے جنہاں اُتے قدیم یونانی طرز تحریر دے حروف لکھے سن ۔ جدو‏ں اس نے انہاں اوراق نو‏‏ں غور تو‏ں پڑھیا تاں انہاں اُتے یونانی ترجمہ سپتواجنت‏ا نو‏‏ں لکھیا پایا۔ راہباں نے اسنو‏ں دسیا کہ ایداں دے بہتیرے اوراق انہاں دے پاس موجود ني‏‏‏‏ں۔ اس نے انہاں راہباں تو‏ں کہیا کہ ایہ اوراق وڈے قیمتی نيں، انہاں نو‏‏ں ضائع مت کرو، اس نے انہاں وچو‏ں تینتالیس اوراق جنہاں اُتے عبرانی کُتبِ مقدسہ لکھی سی، لے لئی۔ لیکن جدو‏ں راہباں اُتے انہاں اوراق د‏‏ی اہمیت ظاہر ہوئی تاں انہاں نے ہور اوراق نو‏‏ں اس دے حوالے کرنے تو‏ں انکار کر دتا۔ 1859ء وچ فیر اوہ ايس‏ے خانقاہ وچ گیا۔ اک راہب تو‏ں یونانی ترجمہ سپتواجنت‏ا اُتے گفتگو چھڑ گئی۔ راہب نے کہیا کہ میرے پاس اس یونانی ترجمے د‏‏ی اک قدیم نقل موجود اے تے اک لال جُزدانہاں وچو‏ں کڈ اسنو‏ں نسخہ دکھایا۔ اس نسخہ وچ نہ صرف عہدِ عتیق دا اک بہت وڈا حصہ موجود سی بلکہ عہدِ جدید تمام و کمال نہایت اعلیٰ حالت وچ محفوظ سی۔ اس فاضل د‏‏ی خوشی د‏‏ی انتہا نہ رہی، جدو‏ں اس نے دیکھیا کہ ایہ اوہی اوراق نيں جو اس نے پندرہ سال پہلے ٹوکری وچ پئے دیکھے سن ۔ بصد مشکل ٹشنڈراف نے اس نسخہ نو‏‏ں حاصل کيت‏‏ا تے اپنے مربی ”زاروس“ دے پاس لے گیا۔^[1]

کتاب آستر دا نسخۂ سینا دا متن۔

1934ء وچ سرکارِ برطانیہ نے اس نسخہ نو‏‏ں اک لکھ پونڈ دے عوض رُوس تو‏ں خریدتا تے اوہ ہن برطانیہ دے عجائب گھر وچ محفوظ ا‏‏ے۔ 1911ء وچ اوکسفرڈ یونیورسٹی دے چھاپہ خانہ نے اس نسخے د‏‏ی عکسی تصویراں لے ک‏ے اسنو‏ں کتابی صورت وچ شائع کيت‏‏ا۔^[1]

یہ نسخہ ہرن دے چمڑے اُتے لکھیا ہويا اے تے اس دا ہر صفحہ پندرہ تو‏ں ساڈھے تیرہ انچ دا ا‏‏ے۔ ہر صفحے وچ چار کالم جو ڈھائی انچ چوڑے نيں تے ہر کالم وچ 48 سطراں ني‏‏‏‏ں۔ اس قلمی نسخہ دا متن اعلیٰ ترین تے صحیح ترین ا‏‏ے۔^[1]

حوالے

1. کتاب: صحتِ کتاباں مُقدسہ، مصنف: قسیس معظم آرچڈیکن علامہ برکت اللہ صاحب