From Wikipedia, the free encyclopedia
قطب الدین، سلطان خواجہ مودود، آقا مودود چشتی، شمس الصوفیاء، چراغ چشتیاں، مشہور نیں
خواجہ قطبالدین مودود خواجہ ابو یوسف دی ملاقات شیخ احمد جام ملقب بہ زندہ پیل نال وی ہوئی سی ـ خواجہ ابو یوسف چشتی دا [3] وصال 459 ھ وچ ہویا تو انہاں دے وڈے بیٹے خواجہ مودود چشتی انہاں دے خلیفہ تے جانشین مقرر ہوئے، تساں دے دوسرے بیٹے دا ناں شیخ تاج الدین ابوالفتح سی، خواجہ مودود چشتی نے ابتدائی تعلیم اپنے والد محترم توں حاصل دی۔ قرآن مجید 7 سال دی عمر وچ حفظ کیتا۔ اپنی تعلیم 16 سال دی عمر وچ مکمل دی، تساں 29 برس دی عمر وچ سجادہ نشین ہوئے تے خلق اللہ دی ہدایت وچ مشغول ہو گئے، خواجہ قطبالدین مودود چشتی مشائخ چشت توں سن تساں دے مریداں دی تعداد بے شمار سی خلفاء دی تعداد دس ہزار دسی جاندی اے تے خلفاء خاص دی تعداد اک ہزار دسی گئی اے، جو شخص دلی مراد لے کے آ پ دے مزار اُتے تن روز جائے اس دی مراد پوری ہو جاندی اے، تساں ہمیشہ فقراء تے مساکین دے نال صحبت پسند کردے سن، نواں کپڑا ہر گز نہیں پہندے سن - خواجہ قطب الدین مودود چشتی خواجہ معین الدین اجمیری چشتی دے وی شیخ الشیوخ سن - [4]
خواجہ قطب الدین مودودی بن خواجہ ابو یوسف دے خلفاء دی تعداد دس ہزار دسی جاندی اے، اس توں تساں دے حلقہ رشد و ہد اہت دا پتہ چلدا اے، ایہی وجہ اے کہ تساں دا سلسلہ دعوت اس قدر وسعت اختیار کر گیا، اس دے اثرات صرف ہرات تک محدود نہ رہے، بلکہ دور دور علاقیاں مغرب وچ خراسان، عراق، شام تے حجاز تک تے جنوب وچ سیستان، بلوچستان تے برصغیر پاک ہند تے سندھ تک پہنچے، مغرب وچ تساں دے نظریات دی پرچار تساں دے خلفاء نے کیتی، انہاں وچ خواجہ شریف زندنی، خواجہ عثمان ہارونی، قابل ذکر نیں، خواجہ قطب الدین مودود بن خواجہ ابو یوسفؒ دی عمر 29 برس دی سی جدوں آپکے والد دا انتقال ہویا، تساں نے خرقہ ادارت اپنے والد توں حاصل کیتا تے اپنے والد دے سچے جانشین ثابت ہوئے، تساں نے کسے امیر جاں بادشاہ دے دروازہ اُتے کدی قدم نہیں رکھیا، تساں ہر شخص دی تعظیم و تکریم کردے سن، سلام کرنے وچ ہمیشہ پہل کردے سن، سادہ زندگی بسر کردے تے سادہ لباس پہندے سن،
جدوں اللہ تعالٰی نے آدم دی اولاد نوں دنیا وچ پھیلایا تو انکی تربیت دی وی اشد ضرورت پئی، کیونجے تربیت ای انسان تے حیوان وچ فرق پیدا کرتی اے، چنانچہ اللہ تعالٰی نے اس تربیت دے لئی خود انہی وچاں خاص انساناں نوں منتخب فرمایا تے ہدایات آسمانی کتاباں دی صورت وچ اُتاری، ہدایت دے پہلے درجے وچ پیغمبراں نوں ذریعہ بنایا جنہاں دے آخری پیغمبر ہمارے نبی صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم نیں، دوسرے درجے وچ آپ صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم دے سلسلہ اہل بیت دے ذریعے امامین نوں مقرر فرمایا امامین دی تعداد ہر فقہ اسلام دے لحاظ توں مختلف سمجھی جاندی اے، امامین دے نال تیسرا دور اولیاء تے صوفیا دا شروع ہُندا اے، اسلام دی وسعت اولیاء دے دور بوہت زیادہ ہوئی، ہر مسلم اورغیر مسلم دے دل وچ اولیاء دے لئی عقیدت و احترام دا جذبہ اے، اج وی صوفیا دے مزارات اُتے غیر مسلماں دی کثیر تعداد نظر آندی اے، اس دی وجہ ایہ اے کہ صوفیا نے علاقاں دی بجائے دلاں اُتے حکمرانی دی، کسے ولی نے دربار عہدہ جاں تخت و تاج دی تمنا نہاں دی بلکہ خود بادشاہاں نے اولیاء دے درباراں وچ حاضری دی اے، خواجہ معین الدین چشتی توں لیکر داتا گنج بخش لاہوری تے لعل شہباز قلندر سہوانی تک حاکمین وقت چادراں چڑھادے تے حاضری دیدے رہے نیں، مسلماناں دے دلاں وچ حرمت نبی صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم عقیدت اہل بیت تے احترام ے اولیاء وچ وقت دے نال اضافہ ہویا اے، خواجہ قطب الدین مودودی چشتی دے سلسلہ چشتیہ سندھ بلوچستان خصوصاً پاکستان دی کچھ تفصیل پیش اے کیونجے سلسلہ چشتیہ ہندوستان دے بارے وچ پہلے ای بوہت کچھ تحریر موجود اے،
خواجہ قطبالدین مودود بن خواجہ ابو یوسف دے خلفاء تے مریدین دی تعداد بے شمار سی تساں دے اک خلیفہ و مرید آپکے فرزند و جانشین
جنگلاں وچ گزر بسر کیتی تے جنگلی میویاں تے پتیاں اُتے گزارہ کیتا ـ حاجیشریف زَنْدَنی سلطان سنجر دے محترم سن ـ حاجیشریف زَنْدَنی دے بعد
ہور قطبالدین مودود دے مریدان مندر جہ زیل نیں:
جو شخص تساں دی خدمت وچ حاضر ہُندا تساں اس دے دل دا حال مفصل بیاں فرما دیتے تے جس دی قبر توں تساں گزردے اس قبر والے دا حال بیان فرما دیتے، [5] خواجہ مودود چشت دے سارے اکابر تے مشاہخ وقت تابع سن تے تساں دی تعظیم و تکریم وچ انتہا ئی کوشش کر تے سن۔ تساں نے خرقہ ادارت اپنے والد محترم خواجہ ناصر الدین ابو یوسف چشتی توں پہنا سی۔ خواجہ قطب الدین مودود چشتی جداں بلخ پہنچے تو اوتھے دے علما نے تساں دی وڈی مخالفت دی مسعلہ سماع اُتے مناظرہ کرنے دے لئی اک عظیم اجتماع ہویا۔ اس مجلس وچ علمائے بلخ نے جتنے سوالات اٹھائے خواجہ قطب الدین مودود چشتی نے انہاں دے جوابات دتے تے فرمایا اساں ابراہیم بن ادہم دی سنت اُتے قائم نیں۔ اوہ ہمارے پیر سن تے سماع سُنواں کردے سن۔ اس اُتے علما نے کہیا کہ ابراہیم ادہم پیر کامل سن اوہ ہویا وچ اڑا کردے سن اس لئی انہاں دا سماع سننا جائز اے مگر تساں ایسا نہاں کرسکتے۔ خواجہ قطب الدین مودود چشتی اسی وقت مجلس توں اٹھے تے تیز پرندے وانگہوا وچ اڑنے لگے تے علما دی نظراں توں غائب ہو گئے۔ کچھ وقت گزارنے دے بعد مجلس وچ آکر یوں خاموشی توں بیٹھ گئے کہ کسے نوں خبر تک نہ ہوئی۔ فیر تساں دے آنے دا مجلس وچ شور برپا ہو گیا۔ اس مجلس وچ دو ہزار لوگ موجود سن اوہ سب تساں دے مرید ہو گئے مگر بعض ضدی علما اسرار کردے رہے کہ ایہ پرواز والا گھٹ تو بعض جوگی وی کر لیدے نیں۔ اگر جامع مسجد دے حوض وچ پیتا ہویا پتھر تساں دے ولایت دی گواہی دے تو فیر اساں تہاناں مان لینگے۔ خواجہ قطب الدین مودود چشتی نے پتھر ول اشارہ کیتا تو اوہ پتھر تساں دے کول آکر رک گیا۔ پتھر توں آواز آئی اے خواجہ مودو تساں دی ولایت اُتے کوئی شک نہاں۔ بلخ دے علما نے جداں تساں دی ایہ کرامت دیکھی تو تساں دے قدماں وچ گر پئے تے معافی مانگی۔
جداں تساں دا اس دنیا توں رخصتی دا وقت قریب آیا تو اک وڈا عجیب واقع رونما ہویا۔ خزینتہ الاصفیا وچ لکھیا ہویا اے کہ جداں تساں اُتے نزع دا وقت طاری ہویا تو تساں بار بار دروازے ول دیکھدے سن جداں کسے دے آنے دا انتظار ہو۔ اسی اثنا وچ اک نورانی چہرے والا شخص آیا اس نے تہاناں اک ریشمی کپڑے دا ٹکڑا پیش کیتا جس اُتے کچھ لکھیا ہویا سی۔ خواجہ قطب الدین مودود چشتی نے اس کپڑے نوں اک نظر دیکھیا تے اپنی آنکھاں اُتے رکھیا تے اس دارفانی توں رخصت ہو گئے۔
اسی طرح لکھیا ہویا اے کہ جداں تساں دی نماز جنازہ ہوئی تو اس وچ بیشمار لوگ آئے جن وچاں تساں دی نماز جنازہ اول رجال الغیب (فوت شدہ بزرگ) نے پڑھائی فیر عام آدمیو نے پڑھی تساں دی نماز جنازہ تن چار دفعہ پڑھی گئی۔ جداں نماز جنازہ ختم ہوئی تو جنازے دا تابوت خودبخود اٹھ گیا تے تساں دی آخری آرام گاہ ول چلنے لگیا۔ اس کرامت نوں دیکھ کر دس ہزار غیر مسلم لوگ مشرف باسلام ہوئے۔ تساں اس دارفانی توں یکم رجب المرجب 525 ہجری وچ رخصت ہوئے۔ تساں دی آخری آرام گاہ چشت افغانستان وچ اے- [4]
خواجہ مودود نوں سماع دا بوہت زیادہ شوق سی تے اوہ اکثر سماع دے مجلس ترتیب دیدے سن جس وچ علما تے مشائخ بوہت وڈی تعداد وچ شریک ہُندے سن، سب دے لئی انواع و اقسام دے لزیز کھا نے مہیا کیدے جادے سن، مجلس سماع دے آغاز تے اختتام تلاوت کلام پاک توں ہُندا سی ـ خواجہ سماع دے درمیان وچ اتنا رودے کہ سب اُتے گریہ طاری ہو جاندا کدی متبسم ہُندے تو روئے انور سرخ ہو جاندا کدی مستی دے عالم وچ آ جادے تے اکثر لوگاں دے درمیان وچاں غائب ہو جادے تے دیر دے بعد نمودار ہُندے حاضرین وچاں اک مرتبہ اک شخص نے سوال کیتا کہ اکثر محفل توں غائب ہو جادے نیں کیتا وجہ اے، تساں نے جواب دتا ائے عزیز من صاحب سماع محبوب دا نورانی لباس زیب تن کر لیتا اے تے سب توں بیگانہ ہو کر اس دے نال یگانہ ہو جاندا اے، جنہاں دی آنکھاں نور معرفت توں روشن ہوں اوہی اس مقام نوں پا سکتا اے ،[6]
تساں نے پندرہ سال دی عمر وچ کتاب منہاج العارفین لکھ ڈالی، تساں دے دوسرے کتاب دا ناں خلاصہ الشریعہ اے،
تساں دی دونے لکھتاں سلسلہ خواجگان دے بارے وچ نیں لیکن انہاں دے اصل نسخے دستیاب نہ ہو سکے ـ
چست شریف افغانستان دے صوبہ ہرات وچ واقع اک چھوٹا سا قصبہ اے۔ يہ دریائے ھاری دے شمالی کنارے اُتے ہرات دے مشرق وچ واقع اے۔ ایہ قصبہ 930 عیسوی توں اسی مقام اُتے واقع اے۔ چشت دی وجہ شہرت چشتیہ تصوف دی وجہ توں اے۔ چشتی نظریہ محبت تے برداشت دا درس دیتا اے۔ چست وچ تصوف دی بنیاد ابو اسحاق شامی ناں دے بزرگ نے رکھی۔
وادی شال کوٹ تے وادی ضلع بولان وچ مودودی خاندان دے اثرات خود انہاں دے مورث اعلیٰ دی حیات ای وچ پہونچ گئے سن، اک حوالے توں خود خواجہ قطب الدین مودود چشتی دی بلوچستان آمد گھٹ از گھٹ اک مرتبہ ثابت اے، اوہ اپنے مرید تے خلیفہ خاص شیخ بابت دے ایتھے شوراوک دے علاقہ وچ آئے سن، شیخ بابت دا تعلق پشتوناں دے بڑیچ قبیلے توں سی، ،پنجاب وچ آباد اس قبیلہ دے لوگ وڑیچ کہلاندے نیں،خواجہ مودودی چستی دے زندگی ای وچ انہاں دے مرید تے خلفاء نے تبلیغ دا گھٹ شروع کر دتا سی بعد وچ خواجہ قطب الدین مودود چشتی دے اپنے اولاد سادات مودودی دے مختلف شاخاں نے خدمت ے دین دے گھٹ نوں خطہ بلوچستان وچ مزید اگے ودھایا تے خلق خدا دی زندگیاں نوں اسلام سانچے وچ ڈھالا خواجہ قطب الدین مودود چشتی دے خاندان دا تعارف تے سلسلہ خواجہ ابو یوسف ( 362ھ - 459ھ) تے انہاں دے فرزند اکبر خواجہ قطب الدین (430ھ - 527ھ) توں تعلق رکھنے والے عظیم شخصیتاں تھاں، خواجہ قطب الدین دے والد بزرگوار خواجہ ابو یوسف سلطنت غزنوی دے دور وچ پیدا ھوئے، سلطنت غزنوی دے خاتمے دے بعد سلجوقی سردار طغرل حاکم بنا اس وقت تساں دی عمر 54 برس سی، تساں دا نسب تیر ویں واسطہ توں امام حسین ملدا اے،
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.