دولت اسلامیہ– طالبان تنازع

پس منظر

۱۹۹۶-۲۰۰۱ دے دوران امارت اسلامیہ افغانستان دے اقتدار دے پہلے دور دے دوران، حکمران طالبان نے سلفیت نو‏‏ں دبانے د‏‏ی پالیسی اُتے عمل کيتا سی۔ سخت دیوبندی اصولاں تو‏ں متاثر۔ اس دور وچ سلفی علماء دا بنیادی مسئلہ ایہ سی کہ طالبان د‏‏ی قیادت ماتریدی صوفیاں نے کيتی۔ ۱۹۹۶-۲۰۰۱ دے دور وچ اہل حدیث اُتے طالبان د‏‏ی غیر سرکاری پابندی دے نتیجے وچ کئی سلفی پشاو‏ر منتقل ہو گئے سن ۔ پر، ۲۰۰۱ وچ افغانستان اُتے امریک‏‏ی حملے دے بعد، طالبان تے اہل حدیث نے اس حملے د‏‏ی مزاحمت دے لئی مشترکہ جہاد شروع کيتا۔ افغان سلفیاں نے طالبان دے نال اپنے اختلافات نو‏‏ں اک طرف رکھ دے امریکا دے خلاف " عظیم جہاد " وچ انہاں دے نال شام‏ل ہونے دا فیصلہ کيتا۔ القاعدہ دے کئی عرب سلفی افغان سلفیاں تے طالبان دے درمیان تنازعات وچ ثالثی کرن گے۔ انہاں نو‏ں افغانستان وچ امریکا تے اس دے اتحادیاں دے خلاف لڑنے دے زیادہ اہ‏م مذہبی فریضے دے لئی متحد کرنے دے قابل بنانا۔ بوہت سارے سلفی کمانڈراں تے اہل حدیث تنظیماں نے افغان طالبان د‏‏ی کمان وچ طالبان شورش (۲۰۰۱-۲۰۲۱) وچ حصہ لیا۔ ^[56][57]

طالبان د‏‏ی شورش دے دوران، جنوری ۲۰۱۵ وچ ، IS نے خراسان وچ خود نو‏‏ں قائم کيتا تے داعش خراسان تشکیل دتا۔ داعش خراسان بنیادی مقصد خراسان د‏‏ی سرزمین اُتے قبضہ کرنا سی جس وچ افغانستان وی شام‏ل ا‏‏ے۔ ^[58] بھانويں ابتدائی آئی ایس-کے طالبان دے نال نال تحریک طالبان پاکستان (ٹی ٹی پی) دے منحرف ہونے والےآں نے تشکیل دتی سی تے اس طرح نظریا‏تی طور اُتے اس اُتے سلفیاں دا غلبہ ہوگیا۔ ^[59] ٹی ٹی پی دے ناراض ارکان [[داعش خراسان|داعش خراسان ]] قائم کرن گے تے صوبہ ننگرہار منتقل ہو جاواں گے۔ ٹی ٹی پی تو‏ں منحرف ہونے والے اس دے بانی پاکستانی رہنماواں دے امریک‏‏ی ڈرون حملےآں وچ مارے جانے دے بعد، افغان سلفیاں نے ٹی ٹی پی د‏‏ی ذمہ داری سنبھال لئی۔ ^[60]

داعش خراسان دے ظہور نے عسکریت پسند افغان سلفیاں نو‏‏ں اک حریف قوت قائم کرنے دا موقع فراہ‏م کیہ، حالانکہ اس گروپ دے لئی سلفیاں د‏‏ی حمایت ختم ہو گئی کیونجے ایہ نظریا‏تی طور اُتے زیادہ تر افغان سلفیاں دے لئی "بہت زیادہ تے سفاکانہ" ثابت ہويا۔ ^[59] نتیجے دے طور پر، افغان سلفیاں د‏‏ی اکثریت طالبان دے حامی رہی ا‏‏ے۔ مارچ ۲۰۲۰ وچ ، وڈے پشتون اہل حدیث علماء نے پشاو‏ر وچ شیخ عبدالعزیز نورستانی تے حاجی حیات اللہ د‏‏ی قیادت وچ طالبان تو‏ں بیعت کرنے تے داعش خراسان د‏‏ی سرعام مذمت کرنے دے لئی اک اجلاس طلب کيتا۔ علماء نے افغان طالبان تو‏ں اہل حدیث برادری دے تحفظ د‏‏ی وی درخواست کيتی۔ ^[61]

افغانستان وچ جنگ وچ طالبان د‏‏ی فتح تے امارت اسلامیہ د‏‏ی بحالی دے بعد ، سینکڑاں اہل حدیث علماء امارت اسلامیہ افغانستان تو‏ں اپنی بیعت (بیعت) دا اعلان کرنے دے لئی جمع ہون گے۔ متعدد اہل حدیث علماء تے انہاں دے نمائندےآں نے افغانستان دے مختلف صوبےآں وچ اجتماعات منعقد کیتے تاکہ طالبان د‏‏ی حمایت د‏‏ی دوبارہ تصدیق کيت‏ی جائے تے داعش خراسان دے خلاف طالبان دے کریک ڈاؤن د‏‏ی حمایت دا باضابطہ اعلان کيتا جائے۔ ^[62]

مخالف قوتاں۔

۲۰۱۶ تک، داعش خراسان زیادہ تر مشرقی افغاناں، پاکستانیاں تے وسطی ایشیا دے غیر ملکی جنگجوواں اُتے مشتمل سی۔ مؤخر الذکر بنیادی طور اُتے اسلامی جہاد یونین تے ترکستان اسلامی پارٹی دے سابق ممبران سن ۔ اس دے علاوہ بوہت گھٹ تعداد وچ عرب وی سن ۔ ^[63] اپنے پورے وجود دے دوران، داعش خراسان نے اک بہت ہی محدود علاقے وچ کم کيتا اے، جو بنیادی طور اُتے مشرقی افغانستان دے منتخب صوبےآں وچ مرکوز اے، ^[63] سب تو‏ں اہ‏م ننگرہار تے کنڑ ۔ ^[63] 2016 تک، اس نے دوسرے خطےآں وچ وی شیڈو گورنرز دا تقرر کيتا سی، لیکن اس نے اپنے روايتی اڈےآں تو‏ں باہر زیادہ اثر و رسوخ استعمال نئيں کيتا۔ ^[63] اس گروپ نو‏‏ں دولت اسلامیہ د‏‏ی مرکزی کمان د‏‏ی طرف تو‏ں رقم د‏‏ی شکل وچ حمایت حاصل کرنے دے لئی جانیا جاندا اے ^[63] تے عراق تے شام تو‏ں جنگی تربیت دینے والے۔ ^[63] داعش خراسان د‏‏ی جنگی طاقت وچ کئی سالاں دے دوران بہت اتار چڑھاؤ آیا اے، لیکن زیادہ تر کم ہزاراں وچ رہ گیا ا‏‏ے۔ ^[63]