چین دے راج ٹبر

چین وچّ کئی تریخی راج خاندان رہے ہن ۔ کدے - کدے ایہناں دے بیاناں وچّ اجیہا معلوم ہندا ہے کہ چین وچّ اک راج ٹبر آپ ہی ختم ہو گیا اتے نویں راج ٹبر نے اگے ودھکے حکومت دی واگڈور سنبھال لئی ۔ واستو وچّ اجیہا نہیں سی ۔ کوئی وی شاہی خاندان اپنی خواہش ولوں ختم نہیں ہویا ۔ اکثر اجیہا ہندا سی دے نواں خاندان شروع تاں ہو جاندا سی لیکن اوہ کجھ عرصے تکّ گھٹّ اثر رکھدا سی اتے پہلاں ولوں قایم شاہی ٹبر ولوں لڑائیاں کردا سی ۔ اجیہا وی ہندا سی دے کوئی ہار خاندان ہارنے دے باو جود کجھ علاقیاں وچّ حکومت رکھدا سی اتے چین دا تخت واپس کھوہن دی کوشش وچّ جٹیا رہندا سی ۔ 

اتہاس وچّ چین دے وکھرے راج ٹبراں ولوں حکومت کیتے علاقے

ادہرن لئی سنّ 1644 وچّ مانچُو نسل والے چنگ راجٹبر نے بیجنگ اتے قبضہ جما لیا اتے چین نوں اپنے ماتحت کر لیا ۔ لیکن چنگ شاہی ٹبر سنّ 1636 وچّ ہی شروع ہو چکیا سی اتے اس ولوں وی پہلاں سنّ 1616 وچّ اک ہور نام ( اترکالین جنہاں راجونش ) دے نام ولوں طاقت وچّ آ چکیا سی ۔ منگ راجٹبر بیجنگ دی راجستا ولوں تاں 1644 وچّ ہتھ دھو بیٹھا ، لیکن اوہناں دے لوک 1662 تکّ حکومت اتے اپنا اختیار جتلاتے رہے اتے اسنوں واپس لین دی کوشش کردے رہے ۔

راج ٹبر

ٹبر1			بادشاہ	ویلہ
تن ملوک تے پنج شہنشاہ	三皇五帝	sān huáng wǔ dì	(لسٹ)	2070 ق م توں پہلاں	-----
شیا راجٹبر	夏	xià	(لسٹ)	2070–1600 ق م	470
شانگ راجٹبر	商	shāng	(لسٹ)	1600–1046 ق م	554
لہندا ژوؤ راجٹبر	西周	xī zhōu	(لسٹ)	1046–771 ق م	275
چڑھدا ژوؤ راجٹبر اسنوں دو حصےآں وچ ونڈیا جاندا ہے:- بہار اتے خزاں ویلہ جھگڑدے راجاں دا ویلہ	東周 / 东周 春秋 戰國 / 战国	dōng zhōu chūn qiū zhàn guó (لسٹ) (لسٹ) (لسٹ)	770–256 ق م 722–476 ق م 475–221 ق م	514 246 254
چن راجٹبر	秦	qín	(لسٹ)	221–206 ق م	15
لہندا ہان راجٹبر	西漢 / 西汉	xī hàn	(لسٹ)	206 ق م – 9 عیسوی	215
شن راجٹبر	新	xīn	(لسٹ)	9–23	14
ہان راجٹبر	東漢 / 东汉	dōng hàn	(لسٹ)	25–220	195
تن راجشاہیاں	三國 / 三国	sān guó	(لسٹ)	220–265	45
لہندا جن راجٹبر	西晉 / 西晋	xī jìn	(لسٹ)	265–317	52
چڑھدا جن راجٹبر	東晉 / 东晋	dōng jìn	(لسٹ)	317–420	103
شمالی اتے دکھنی راجٹبر	南北朝	nán běi cháo	(لسٹ)	420–589	169
سوئی راجٹبر	隋	suí	(لسٹ)	581–618	37
تنگ راجٹبر	唐	táng	(لسٹ)	618–907	289
پنج راجٹبر اتے دس راجشاہیاں	五代十國 / 五代十国	wǔ dài shí guó	(لسٹ)	907–960	53
سونگ راجٹبر	北宋	běi sòng	(لسٹ)	960–1127	167
دکھنی سونگ راجٹبر	南宋	nán sòng	(لسٹ)	1127–1279	152
لیاؤ راجٹبر	遼 / 辽	liáo	(لسٹ)	916–1125	209
جن راجٹبر(1115–1234)	金	jīn	(لسٹ)	1115–1234	119
یوآن راجٹبر	元	yuán	(لسٹ)	1271–1368	97
منگ راجٹبر	明	míng	(لسٹ)	1368–1644	276
چنگ راجٹبر	清	qīng	(لسٹ)	1644–1911	268

شاہی خاندان

خاندان				حکمران	حکمران خاندان یا قبیلہ	از	تا	دور
نام	چینی (روایتی چینی حروف /آسان چینی حروف)	پینین	معنی
متحد خاندان
شیا خاندان	夏	Xià	Tribe name	(فہرست)	Sì (姒)	2070 ق م	1600 ق م	470 سال
شانگ خاندان	商	Shāng	Toponym	(فہرست)	Zǐ (子)	1600 ق م	1050 ق م	571 سال
لہندا ژوؤ راجٹبر	西周	Xī Zhōu	Toponym	(فہرست)	Jī (姬)	1050 ق م	770 ق م	275 سال
چڑھدا ژوؤ راجٹبر	東周 / 东周	Dōng Zhōu	Toponym	(فہرست)	Jī (姬)	770 ق م	250 ق م	514 سال
بہار تے خزاں ویلہ	春秋	Chūn Qiū	As English			770 ق م	479 ق م	295 سال
جھگڑدے راجاں دا ویلہ	戰國 / 战国	Zhàn Guó	As English			476 ق م	221 ق م	255 سال
شاہی خاندان
چن خاندان	秦	Qín	Toponym	(فہرست)	Yíng (嬴)	221 ق م	206 ق م	15 سال
ہان خاندان	西漢 / 西汉	Xī Hàn	Toponym	(فہرست)	Liú (劉)	206 ق م or 202 ق م	9 عیسوی or 23–25 عیسوی	215 سال
شن خاندان	新	Xīn	"New"	(فہرست)	Wáng (王)	9 عیسوی	23 عیسوی	14 سال
ہان خاندان	東漢 / 东汉	Dōng Hàn	Toponym	(فہرست)	Liú (劉)	25 عیسوی	220 عیسوی	195 سال
تن راجشاہیاں	三國 / 三国	Sān Guó	As English	(فہرست)	Cáo (曹) Liú (劉 / 刘) Sūn (孫 / 孙)	220 عیسوی	265 عیسوی or 280 عیسوی	45 سال
لہندا جن راجٹبر	西晉 / 西晋	Xī Jìn	Toponym	(فہرست)	Sīmǎ (司馬)	265 عیسوی	317 عیسوی	52 سال
لہندا جن راجٹبر	東晉 / 东晋	Dōng Jìn	Toponym	(فہرست)	Sīmǎ (司馬)	317 عیسوی	420 عیسوی	103 سال
شمالی تے دکھنی راجٹبر	南北朝	Nán Běi Cháo	As English	(فہرست)	various	386 عیسوی or 420 عیسوی	589 عیسوی	169 سال
سوئی خاندان	隋	Suí	Ducal title (随 homophone)	(فہرست)	Yáng (楊)	581 عیسوی	618 عیسوی	37 سال
تانگ خاندان	唐	Táng	Ducal title	(فہرست)	Lǐ (李)	618 عیسوی	907 عیسوی	289 سال
پنچ راجٹبر تے دس راجشاہیاں	五代十國 / 五代十国	Wǔ Dài Shí Guó	As English	(فہرست)	various	907 عیسوی	960 عیسوی	53 سال
ڈالی بادشاہت	大理國 / 大理国	Dà Lǐ Guó	Toponym	(ڈالی بادشاہت)	Duan (段)	937 عیسوی	1253 عیسوی	316 سال
سونگ خاندان	北宋	Běi Sòng	Toponym	(فہرست)	Zhào (趙)	960 عیسوی	1127 عیسوی	167 سال
سونگ خاندان	南宋	Nán Sòng	Toponym	(فہرست)	Zhào (趙)	1127 عیسوی	1279 عیسوی	152 سال
لیاؤ خاندان	遼 / 辽	Liáo	"Vast" or "Iron" (Khitan homophone)	(فہرست)	Yelü (; 耶律)	907 عیسوی or 916 عیسوی	1125 عیسوی	209 سال
جن خاندان	金	Jīn	"Gold"	(فہرست)	Wanggiyan (; 完顏)	1115 عیسوی	1234 عیسوی	119 سال
لہندا شیا راج	西夏	Xī Xià	Toponym	(فہرست)	Li (; 李)	1038 عیسوی	1227 عیسوی	189 سال
یوآن خاندان	元	Yuán	"Great" or "Primacy"	(فہرست)	Borjigin (ᠪᠣᠷᠵᠢᠭᠢᠨ; 孛兒只斤)	1271 عیسوی	1368 عیسوی	97 سال
منگ خاندان	明	Míng	"Bright"	(فہرست)	Zhū (朱)	1368 عیسوی	1644 عیسوی or 1662 عیسوی	276 سال
چنگ خاندان	清	Qīng	"Pure"	(فہرست)	Aisin Gioro ( ᠠᡳᠰᡳᠨ ᡤᡳᠣᡵᠣ}; 愛新覺羅)	1636 عیسوی or 1644 عیسوی	1911 عیسوی	268 سال

ویلے دی لکیر

ایہہ ویلہ لکیر چین دے راج ٹبراں دے ویلے ظاہر کردی ہے^[1] -

Timeline graph

ایہہ وی ویکھو

• چین دی تریخ
• منگ راجٹبر
  

حوالے

1. China Handbook Editorial Committee, China Handbook Series: History (trans., Dun J. Li), Beijing, 1982, 188-89; and Shao Chang Lee, "China's Cultural Development" (wall chart), East Lansing, 1984.