مہان اتہاسکار دے ریکارڈ

مہان اتہاسکار دے ریکارڈ (چینی: 史記, شیجی، 'تریخی ریکارڈ'؛ انگریزی: Records of the Grand Historian) مشہور چینی اتہاسکار سیما چیان ولوں لکھت اک گرنتھ ہے جس وچّ اسنے پیلے بادشاہ توں لے کے اپنے ویلے تکّ دے چینی اتہاس دا بکھان کیتا ہے ۔ پیلے بادشاہ دے ویلے نوں چینی متھء - کتھاواں لگبھگّ 2600 ق م دے ویلے دا سمجھدیاں ہن ، یعنی قریب 2500 سالاں دی تاریخ اس گرنتھ وچّ الیکھت ہے ۔ ایہہ چین دا پہلا سنگٹھت اتہاس - گرنتھ سی اتے آؤن والے ویلےآں دے چینی اتہاسکاراں لئی ایہہ بہت متاثرکن رہیا ۔ ^[۱][۲]

شجی پانڈلپی دا پہلا پنا

سیما چیان ناں اتہاسکار نے ان ریکارڈاں دی اساری کیتی

گرنتھ دے حصے

اس گرنتھ وچ ١٣٠ حصے سن جنہاں وچّ طرحاں - طرحاں دیاں تریخی جانکاری کیٹیگریاں وچّ ونڈی گئی:^[۳]

• 12 بینجی ( 本紀 , بادشاہاں دیاں جیونیاں ) حصہ جس وچّ پیلے بادشاہ توں لے کے چن شِو ہوانگ تکّ دے شیا , شانگ اتے ژوؤ راج پرواراں دے پرمکھ حکمراناں دا ذکر سی ۔ اسوچّ لہند ے ہان راجٹبر دے چار بادشاہاں اتے اک راج ماں - مہارانی دا وی ذکر ہے ۔ چن راجٹبر دے زمانے دے مشہور سپہ سالار اتے راجنیتا شیانگ یُو دی وی کتھا شامل ہے ، حالانکہ اوہ کدے بادشاہ نہیں رہا سی ۔
• 10 بیاؤ ( 表 , تالکاواں ) حصہ جس وچّ سار - روپ وچّ واقعات دی ترتیب نوں ویلہ - لکیر اتے وکھایا گیا ہے ۔
• 8 شُو ( 書 , حوالے ) حصہ جس وچّ اس سمیں دے معاشی نظام اتے ہور پہلوآں اتے ٹپنی کیتی گئی ہے ۔
• 30 شجا ( 世家 , پرمکھ آدمیاں اتے گھرانےآں دا ذکر) حصہ جس وچّ مشہور سرکاری اہلکاراں، بادشاہاں، راجگھرانے دے میمبراں اتے درباریاں دیاں جیونیاں ہن ۔
• 70 لیئیژوان ( 列傳 , جیونیاں اتے گروہی جیونیاں ) حصہ جس وچّ سماج دے ہور اہم آدمیاں دیاں جیونیاں ملدیاں ہن ، جویں کہ لاؤتسے ( 老子 ) , موجی ( 墨子 ) اتے سن تسو ( 孙武 ) ورگے فلسفی ، جنگ دے ( 荆轲 ) ورگا ہتھیارا ( جنھے چن راج دے راجا نوں مارنے دی کوشش کیتی سی ۔

ایہ وی ویکھو

• پیلا شہنشاہ
• ہان گرنتھ
• چین دا اتہاس

حوالے

1. Records of the Grand Historian, Ch'ien Ssu-Ma, Qian Sima, Columbia University Press, 1996, ISBN 978-0-231-08169-6, ... His 'Shiji,' or 'Records of the Grand Historian,' documents the history of China and its neighboring countries from the ancient past to his own time ...
2. Herodotus and Sima Qian: the first great historians of Greece and China: a brief history with documents, Thomas R. Martin, Bedford/St. Martin's, 2009, ISBN 978-0-312-41649-2
3. China: ancient culture, modern land, Robert E. Murowchick, University of Oklahoma Press, 1994, ISBN 978-0-8061-2683-8, ... The 'Records of the Historian' consists of 130 chapters divided into five large sections: 'Basic Annals,' 'Chronological Tables,' 'Treatises,' 'Hereditary Houses,' and 'Biographies' ...