Żelechów (gmina)

Żelechów – gmina miejsko-wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie siedleckim.

Żelechów

gmina miejsko-wiejska
Herb
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	garwoliński
TERC	1403143
Burmistrz	Krystyna Wieczorkiewicz
Powierzchnia	87,64 km²
Populacja (2017-12-31) • liczba ludności	8 374[1]
• gęstość	95,6 os./km²
Nr kierunkowy	25
Tablice rejestracyjne	WG
Adres urzędu: ul. Rynek 1 08-430 Żelechów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 18[2] Liczba miejscowości 19[3]
Położenie na mapie powiatu
51°48′35″N 21°53′45″E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Krajobraz w okolicach Żelechowa

Siedziba gminy to Żelechów.

Według danych z 31 grudnia 2005^[4] gminę zamieszkiwało 8503 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku gminę zamieszkiwały 8374 osoby^[1].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[5] gmina Żelechów ma obszar 87,64 km², w tym:

• użytki rolne: 78%
• użytki leśne: 15%

Gmina stanowi 6,82% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2017 roku^[1].

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	8 374	100	4 139	49,4	4 235	50,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	96		47		49

Ludność gminy stanowiła 8,15% ludności powiatu. W 2005 w Żelechowie mieszkało 45% mieszkańców gminy.

• Piramida wieku mieszkańców gminy Żelechów w 2014 roku^[6].

Zatrudnienie

W 2005 liczba pracujących w głównym miejscu pracy wynosiła^[7]753 osoby (63,9% kobiet). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 759 osób (60,5% mężczyzn). Według danych z 2005 roku średni dochód na mieszkańca wynosił 1765,95 zł, co stanowi 100,5% średniej krajowej i 94,1% średniej województwa^[5].

Historia

Pierwsza wzmianka o Żelechowie pochodzi z 1282 roku. Część miejscowości powstała podczas karczowania puszczy jeszcze w średniowieczu, jednak większość powstała w końcu XVIII i w XIX wieku. Wykarczowano wtedy większość lasów, przeznaczając je pod pola uprawne. Gminę wiejską Żelechów utworzono mocą ukazu cara Aleksandra II z 1864 roku o urządzeniu gmin wiejskich. Siedziba urzędu gminy Żelechów znajdowała się do końca XIX wieku we Franzdorfie II (obecny Piastów), później przeniesiono ją do Żelechowa. Miasto Żelechów nie wchodziło w skład gminy wiejskiej - tworzyło samodzielną gminę miejską. 1 stycznia 1973 r. mocą ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. Nr 49 poz.312) zlikwidowano gminę wiejską i miejską, a w ich miejsce utworzono gminę miejsko-wiejską Żelechów z siedzibą w Żelechowie.

Władze gminy

Przewodniczący Rady Miejskiej: Andrzej Prządka (2002-2006) Jan Tadeusz Pietryka (2006-2010) Jadwiga Kulikowska (2010-2014) Jacek Sławomir Bogusz (od 2014)

Burmistrzowie Żelechowa: Jan Osowiecki (1990-1996) Leonard Piotr Gula (1996-2010) Mirosława Jadwiga Miszkurka (2010-2018) Łukasz Bogusz (2018-2024) Krystyna Wieczorkiewicz (od 2024)

Sołectwa

Gąsiory, Gózdek, Huta Żelechowska, Janówek, Kalinów, Kotłówka, Łomnica, Nowy Goniwilk, Nowy Kębłów, Piastów, Sokolniki, Stary Goniwilk, Stary Kębłów, Stefanów, Władysławów I, Władysławów II, Wola Żelechowska, Zakrzówek^[2].

Sąsiednie gminy

Górzno, Kłoczew, Miastków Kościelny, Sobolew, Trojanów, Wola Mysłowska

Przypisy

1. Gmina Żelechów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Strona Żelechowa, sołectwa
3. GUS. Rejestr TERYT
4. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
5. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
6. Gmina Żelechów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
7. Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).