Wiki

Wiki – typ serwisu internetowego, w którym treść można tworzyć i zmieniać z poziomu przeglądarki internetowej, za pomocą języka znaczników lub edytora WYSIWYG^[1]. Strony wiki, ze względu na swoją specyfikę, są przede wszystkim wykorzystywane do pracy nad wspólnymi projektami, takimi jak repozytoria wiedzy na wybrany temat lub projekty różnych grup społecznych^[1].

Autobus Wiki-Wiki w Międzynarodowym Porcie Lotniczym w Honolulu

Nazwa wiki pochodzi od hawajskiego wyrażenia „wiki wiki”, oznaczającego „bardzo szybko”. Autorem pojęcia i koncepcji jest Ward Cunningham, który w 1994 roku na potrzeby Portland Pattern Repository napisał oprogramowanie WikiWikiWeb.

Zasadnicze cechy serwisów opartych na mechanizmie wiki

• szybkie i proste tworzenie oraz aktualizacja stron internetowych,
• łatwe tworzenie linków do zasobów wewnętrznych i zewnętrznych,
• prosty sposób formatowania i wstawiania znaczników (prostszy niż w języku HTML),
• możliwość współpracy wielu użytkowników, czasem rozsianych po całej Ziemi, przy tworzeniu stron.

Po stronie serwera w serwisach typu wiki używane jest różne oprogramowanie, posiadające różne możliwości oraz funkcje. Najpopularniejsze z nich to MediaWiki, UseModWiki, TWiki(inne języki), Foswiki(inne języki), MoinMoin(inne języki), DokuWiki i PhpWiki(inne języki).

Serwisy internetowe oparte na mechanizmie wiki

Istnieje kilkadziesiąt tysięcy^[2] serwisów wykorzystujących technologię Wiki. Największym z nich jest angielska Wikipedia, lecz nie jest ona „typową” wiki.

Większość wiki nie rozdziela dyskusji od informacji – każda strona przypomina wątek listy dyskusyjnej, który może być edytowany, dzielony i łączony jeśli nadmiernie się rozrośnie. Największe wiki tego typu to Wiki Wiki Web poświęcona programowaniu i Sensei’s Library poświęcona grze go.

Encyklopedia jest bardzo częstym zastosowaniem wiki – w czerwcu 2003 r. 8 z 10 największych wiki stanowiły encyklopedie. Dla większości języków funkcję wiki-encyklopedii spełnia Wikipedia. Polska Wikipedia jest jedną z największych wiki (w maju 2013, 9. pod względem wielkości) i niewątpliwie największą polskojęzyczną wiki.

Wiki Wikimedia Foundation w języku polskim to: Wikipedia, Wikisłownik, Wikicytaty, Wikinews, Wikiźródła i Wikibooks.

Projekty Wikimedia Foundation

Większość projektów Wikimedia Foundation jest oparta na licencji CC-BY-SA, z wyjątkiem Wikiźródeł i Wikidanych (w większości domena publiczna). Dane ze stycznia 2014 roku dla wszystkich wersji językowych^[3]:

• Wikipedia – wolna encyklopedia internetowa (ponad 30 milionów artykułów).
• Wikimedia Commons – repozytorium plików graficznych (20 milionów plików multimedialnych^[4])
• Wikinews – serwis informacyjny (ponad 200 000 artykułów).
• Wikicytaty – zbiór cytatów (ponad 160 000 artykułów).
• Wikispecies – lista gatunków zwierząt i roślin (ponad 200 000 artykułów^[5]).
• Wikiźródła – repozytorium tekstów źródłowych (ponad 4 milony tekstów źródłowych).
• Wikisłownik – wielojęzyczny słownik (ponad 18 milionów haseł).
• Wikibooks – podręczniki pisane w trybie Wiki (niemal 190 000 modułów, z których tworzone są podręczniki).
• Wikiwersytet – repozytorium wolnych zasobów edukacyjnych (ponad 60 000 stron tworzących zasoby edukacyjne).
• Wikipodróże – zbiór przewodników turystycznych (ponad 60 000 artykułów).
• Wikidane – repozytorium danych (ponad 13 milionów elementów^[6]).
• Wikimedia Meta-Wiki – dyskusje o projektach Wikimedia Foundation (ponad 38 000 stron^[7]).