Zrzeszenie

Zrzeszenie (niem. Gesellschaft) – w koncepcji Ferdinanda Tönniesa typ zbiorowości społecznej przeciwstawny wspólnocie.

Jednostki społeczne powiązane są więziami wynikającymi z umów, wyrachowania, bazują one na stosunkach rzeczowych, wynikających z wymiany dóbr materialnych.
Jednostki uczestniczą we wzajemnych stosunkach jako osoby odgrywające dane role społeczne.
Państwo dominuje jako instytucja kontroli społecznej.
Grupy społeczne traktowane są przez jednostki do nich należące w sposób instrumentalny.

Zrzeszenia są zbiorowościami charakterystycznymi i typowymi dla społeczeństwa nowoczesnego.

Pod względem prawnym zrzeszenia można podzielić na:

Ferdinand Tönnies, Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Warszawa: PWN, 1988.*
Ferdinand Tönnies: Gemeinschaft und Gesellschaft. 1880-1935., hrsg. v. Bettina Clausen und Dieter Haselbach, De Gruyter, Berlin/Boston 2019 (Ferdinand Tönnies Gesamtausgabe, Band 2).
Jerzy Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa: PWN, 2002, s. 439-447.
Paweł Załęski, Tönnies i społeczeństwo cywilne: Źródła nowoczesnej koncepcji społeczeństwa, "Przegląd Socjologii Jakościowej, ", t. VII, nr 2/2011 (artykuł dostępny na qualitativesociologyreview.org).

Charakterystyka Gesellschaft w ujęciu Tönniesa