Remove ads
Zenon z Słończycz Słonecki[a] herbu Korab (ur. 13 grudnia 1831, zm. 8 stycznia 1912 w Krakowie) – polski ziemianin, poseł do Sejmu Krajowego Galicji (1870–1895), marszałek Rady c. k. powiatu sanockiego, urzędnik Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie, działacz społeczny.
.jpg) | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Poseł na Sejm Krajowy Galicji | |
| Okres |
od 1870 |
| Marszałek Rady c. k. powiatu sanockiego | |
| Okres |
od 1875 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
.jpg)
,_26_Rakowicka_street,_Kraków,_Poland.jpg)
Rodzina Słoneckich herbu Korab pochodziła z Wielkopolski, potem osiadła na ziemi sanockiej i na Podolu[1]. Zenon z Słończyc Słonecki urodził się 13 grudnia 1831[2][3][b]. Był synem Stanisława Słoneckiego z Krechowiec herbu Korab (1800-1866) i Eleonory z domu Krechowieckiej herbu Sas (1810–1881, właścicielka dóbr Jabłonka[1])[2][4][5]. Miał siostry: Józefę (żona Władysława Garapicha, właściciela Cebrowej), Marię (żona Apolinarego Hoppena, właściciela Swaryczowa), Zofię Helenę (żona Stanisława Komarnickiego, właściciela Zawadki)[1][6].
Uczył się w szkołach ojców jezuitów w kolegium we Lwowie[2][4]. Ukończył studia prawa na tamtejszym Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego[2][3][4]. Przez pewien czas pracował w służbie państwowej[2][3]. W 1857 ożenił się z Marceliną Jaruntowską, po czym osiadł w rodzinnym majątku w Krechowicach (rodzina żony), a w 1860 w dobrach żony - w Jurowcach[2][4]. Jako ziemianin zajmował się działalnością rolniczą[3].
Brał udział w powstaniu styczniowym 1863[3]. W tym czasie rząd narodowy powierzył mu zadania, a Słonecki prowadził prace organizacyjne w Galicji po stronie stronnictwa Białych, odbywając z ramienia rządu zagraniczne misje, na Wołoszczyznę[2][4][7]. Działał jako naczelnik obwodu sanockiego. Od lata 1863 członek Komitetu Galicji Wschodniej[8].
Po upadku powstania kontynuował pracę w gospodarstwie oraz zaangażował się w służbę publiczną[2][3]. Był wybierany na posła do Sejmu Krajowego Galicji kadencji: III (1870–1876), IV (1877–1882) – z I kurii w obwodzie sanockim, V (1882–1889), VI (1889–1895) – z IV kurii w okręgu Sanok-Rymanów-Bukowsko[2][3][9].
Był wybierany do Rady c. k. powiatu sanockiego jako reprezentant grupy większych posiadłości: w 1867[10] (został członkiem wydziału powiatowego)[11], w 1870[12][13]; został wówczas zastępcą prezesa (marszałka) wydziału powiatowego, najpierw Jakuba Wiktora[14], w 1872 marszałka Maksymiliana Łepkowskiego[15]. Później był ponownie wybierany do rady powiatowej z grupy gmin wiejskich i zostawał zastępcą prezesa w 1871[16] oraz marszałkiem (prezesem) wydziału: 1873, 1874, 1876 (zastępca: Zygmunt Janowski)[17], 1876, 1877, 1879, 1880, 1880 (zastępca: ks. Franciszek Salezy Czaszyński)[18], 1881, 1882, 1883, 1884 (zastępca: Cyryl Jaksa Ładyżyński)[19][2]. Pełniąc funkcję marszałka powiatowego był prezesem reprezentacji Sanoka, która spotkała się z podróżującym po Galicji cesarzem Austrii Franciszkiem Józefem I w Krakowie, we Lwowie oraz 19 września 1880 w Zagórzu[20].
W 1870 został członkiem rady nadzorczej Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie[2][3][4]. Przez kolejne lata był związany z tą instytucją[3]. W czerwcu 1885 został wybrany na posadę pierwszego (I) dyrektora TWU (zostając następcą Henryka Wodzickiego), w związku z czym zrzekł się stanowiska marszałka powiatowego 1 lipca 1885 (jego następcą został Feliks Gniewosz)[21][22][2][4]. Od tego czasu pozostawał tylko członkiem rady powiatu sanockiego do około 1891[23]. Stanowisko I dyrektora TWU sprawował przez przeszło 20 lat[24][4]. Z uwagi na podeszły wiek w 1905 zrezygnował ze stanowiska, a w 1906 przeszedł w stan spoczynku[2][3][25][4]. Został wówczas zastąpiony przez Michała Garapicha na stanowisku I dyrektora, jednak na prośbę współpracowników pracował nadal w TWU, pełniąc stanowisko zastępcy tegoż (wybrany na kadencję do 1909, a następnie na kadencję 1909-1915[26][2][3][25].
W latach 70., 80., 90. był członkiem wydziału okręgowego C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Sanoku[27]. Był członkiem oddziału sanocko-lisko-krośnieńskiego C. K. Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie[28].
W Krakowie zasiadał w Radzie Miejskiej[2]. Uchwałą Rady Miasta Sanoka z 4 października 1877 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka (w uznaniu przychylność dla spraw miasta jako Prezes Rady Powiatowej i Poseł na Sejm Krajowy)[29][30].
W 1857 poślubił Marcelinę Jaruntowską herbu Prus III (1830-1882[1], właścicielka majątków Jurowce i Kostarowce)[2][31], z którą miał syna Jana Duklana[32] (1859–1896), Zofię (1863–1881, zmarła mając 18 lat w Hłuboczku Wielkim)[33] i Annę Marię (1869–1935, zamężna z Władysławem Żeleńskim z Grodkowic)[1][2][5]. Był dziadkiem Stanisława Słoneckiego[2].
Zenon Słonecki był osobą głęboko religijną[2][4]. Należał do Sodalicji Mariańskiej, a po latach jego nazwisko zostało wymienione w grupie zasłużonych członków SM na tablicy ich upamiętniającej w bazylice Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Starej Wsi[34].
Do końca życia był związany z Krakowem[3]. Zmarł 8 stycznia 1912 w Krakowie w wieku 80 lat[3][4]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera 57)[4][35][36][37]
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads