Zegarek

Zegarek – przenośny zegar wskazujący czas dobowy (godzinę), noszony na ręku lub w kieszeni. Obecnie w powszechnym użyciu są zegarki na pasku lub bransoletce noszone na nadgarstku. Część zegarków ma też inne funkcje jak kalendarz i stoper. Zegarki są budowane w oparciu o różne technologie, m.in. elektromechaniczne i elektroniczne.

Wczesny zegarek naręczny Waltham, noszony przez żołnierzy podczas I wojny światowej (Niemieckie Muzeum Zegarów, Inv. 47-3352)

Historia

Zegarek kieszonkowy Petera Henleina
(Germanisches Nationalmuseum)

Srebrny zegarek Pulsar z 1976 roku

Za wynalazcę zegarka uznaje się Petera Henleina, który w 1504 roku umieścił mechanizm sprężynowy napędzający zegar w „przenośnym” pudełku^[1], tworząc pierwszy zegarek kieszonkowy. Taki typ zegarka był najbardziej popularny aż do I wojny światowej. Na początku XX wieku zegarki naręczne zarezerwowane były dla kobiet i traktowane bardziej jako przejściowa moda niż funkcjonalne urządzenie. Mężczyźni traktowali je z pogardą twierdząc, że „prędzej kieckę nosić będą niźli zegarek naręczny”^[2] . Wraz z wybuchem I wojny światowej okazało się, że zegarek jest niezbędnym wyposażeniem żołnierzy, a jego wersja kieszonkowa jest niepraktyczna w zastosowaniu^[2] .

Do połowy XX wieku zegarki były wyposażone w napęd mechaniczny. Prace nad pierwszym zegarkiem kwarcowym rozpoczęło Seiko w 1959 roku jako „Projekt 59A”^[3] . W ich efekcie uzyskano prototyp zegara kwarcowego, który został wykorzystany do pomiaru czasu podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 roku^[3] . Natomiast pierwszy prototypowy zegarek kwarcowy został wyprodukowany przez CEH w Szwajcarii, gdzie w latach 1965-1967 trwały prace nad miniaturyzacją kwarcowego oscylatora 8192 Hz^[4]. Pierwszy dostępny powszechnie do nabycia zegarek kwarcowy wyprodukowało Seiko w 1969 roku, był to Seiko Astron^[3] .

W 1968 roku George H. Thiess wpadł na pomysł wyeliminowania wskazówek i zastąpienia ich cyfrowym wyświetlaczem^[5]  (chociaż sam pomysł nie był nowy, gdyż pierwszy znany zegarek kieszonkowy bez wskazówek został skonstruowany około 1830 roku^[6]). W maju 1970 został skonstruowany prototyp zegarka Pulsar^[5] , a 1972 roku na rynek trafił pierwszy zegarek elektroniczny z czterocyfrowym wyświetlaczem LED^[7]. Większość zegarków z wyświetlaczem LED była wyposażona w przycisk aktywujący wyświetlanie czasu na kilka sekund ponieważ diody LED wymagały zbyt dużo prądu aby możliwe było ich działanie w trybie ciągłym. Kilka lat później wyświetlacz LED został wyparty przez wyświetlacz ciekłokrystaliczny, który miał znacznie mniejsze zapotrzebowanie energetyczne tak, że możliwa była praca zegarka z ciągłym wyświetlaniem czasu.

Funkcje dodatkowe

• Biżuteria – zwłaszcza w damskich modelach^[8]
• Symbol prestiżu – zegarki biznesowe^[9][10]
• Stoper, pulsometr, kompas - wersje sportowe i militarne
• Kalkulator i inne gadżety - modele dziecięce
• Informowanie o pogodzie, informacjach ze świata, z Twittera, Facebooka, powiadomienia z telefonu - zegarki "inteligentne" (ang. Smartwatch)

Wodoszczelność

Producenci zegarków klasyfikują produkty ze względu na odporność na warunki zwiększonej wilgotności według następującej umownej skali^[11][12], która została opracowana przez producentów zegarków według normy ISO 2281^[13], i jest przeznaczona dla zegarków codziennego użytku^[14]:

Stopień			Znaczenie	Uwagi
brak oznaczeń			Brak wodoszczelności	Zegarek chronić przed wodą
3 ATM	3 bar	30 m	Odporny na zachlapanie lub deszcz	Zegarka nie wolno zanurzać w wodzie
5 ATM	5 bar	50 m	Odporny na zachlapanie i pływanie na powierzchni wody	Nie wolno nurkować, ale można korzystać podczas kąpieli w wannie lub pod prysznicem
10 ATM	10 bar	100 m	Odporny na zanurzenie i nurkowanie bez akwalungu	Z zegarkiem nie wolno nurkować w akwalungu, najwyżej z rurką
20 ATM	20 bar	200 m	Odporny na nurkowanie w akwalungu	Przeznaczony tylko do nurkowania rekreacyjnego[15]
30 ATM	30 bar	300 m	Odporny na nurkowanie w akwalungu na kilkadziesiąt metrów	Przeznaczony tylko do nurkowania rekreacyjnego
50 ATM	50 bar	500 m	Odporny na nurkowanie głębinowe	Przeznaczony do nurkowania głębinowego
100 ATM	100 bar	1000 m	Odporny na nurkowanie głębinowe	Przeznaczony do nurkowania głębinowego

Za określenie norm wodoodporności zegarków do nurkowania profesjonalnego odpowiada norma ISO 6425^[16][13]:

Oznaczenie	Uwagi
DIVERS 200	Nurkowanie na głębokościach nie wymagających helu
DIVERS 300	Nurkowanie głębinowe

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Zegarek

Zobacz hasło zegarek w Wikisłowniku

• chronometr
• rezonator kwarcowy
• kryzys kwarcowy