Zatoka Meksykańska

Zatoka Meksykańska (ang. Gulf of Mexico lub Gulf of America^[1], hiszp. Golfo de México) – zatoka w zachodniej części Oceanu Atlantyckiego u wybrzeży Ameryki Północnej. Leży między półwyspami Jukatan i Floryda, od otwartego oceanu i Morza Karaibskiego ogradza ją wyspa Kuba. Z akwenem Morza Karaibskiego połączona jest przez Cieśninę Jukatańską, a z otwartym oceanem – Cieśniną Florydzką. Państwa leżące nad zatoką to Kuba, Meksyk i Stany Zjednoczone^[2].

Zatoka Meksykańska

Gulf of Mexico
Gulf of America
Golfo de México

Państwo	Kuba  Meksyk  Stany Zjednoczone
Lokalizacja	Ocean Atlantycki
Powierzchnia	ok. 1,6 mln km²
Głębokość • średnia • maksymalna	1522 m 5203 m
Miejscowości nadbrzeżne	Tampa, St. Petersburg, Pensacola, Mobile, Nowy Orlean, Beaumont, Houston, Tampico, Tuxpan, Veracruz, Mérida, Hawana
Położenie na mapie Ameryki Północnej Zatoka Meksykańska
25°N 90°W

Powierzchnia zatoki wynosi ok. 1,6 mln km²^[2]. Głębokość to średnia 1522 m, a maksymalna 5203 m^[2]. W rejonie zatoki panuje klimat zwrotnikowy z roczną sumą opadów 1000–1200 mm^[2]. Temperatura wód powierzchniowych wynosi zimą od 17–18 °C na północy do 24–24 °C na południu; latem 28–30 °C^[2].

Uchodzą do niej m.in. Missisipi, Rio Grande i Colorado^[2]. Ważniejsze miasta nad zatoką to m.in.: Tampa, St. Petersburg, Pensacola, Mobile, Nowy Orlean, Beaumont i Houston (wszystkie w Stanach Zjednoczonych), Tampico, Tuxpan, Veracruz i Mérida (w Meksyku) oraz Hawana (na Kubie).

W zatoce wydobywane są ropa naftowa i gaz ziemny^[2]. W dniach 20-22 kwietnia 2010 roku doszło do eksplozji, pożaru i zatonięcia platformy wiertniczej Deepwater Horizon w wyniku czego miała miejsce katastrofa ekologiczna spowodowana powstałą plamą ropy naftowej, która wydostając się z uszkodzonej infrastruktury wykonywanego odwiertu dotarła do wybrzeży Luizjany^[3].

Nazwa

Obecną nazwę stosuje się na określenie zatoki co najmniej od końca XVI wieku. Można ją znaleźć m.in. w „The Principall Navigations, Voiages and Discoveries of the English Nation” Richarda Hakluyta z 1589 roku (jako Gulfe of Mexico) oraz na mapie włoskiego kartografa Baptisty Boazio z tego samego roku (jako Baye de Mexico)^[4].

Wśród innych nazw stosowanych historycznie do akwenu znajdowały się m.in. Golfo de Nueva España (pol. „Zatoka Nowohiszpańska”) czy Mar Di Florida (pol. „Morze Florydzkie”)^[4][5].

20 stycznia 2025 roku świeżo zaprzysiężony prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump podpisał rozporządzenie wykonawcze, w którym m.in. nakazał sekretarzowi zasobów wewnętrznych podjęcie starań dotyczących zmiany nazwy dla części zatoki obejmującej morze terytorialne Stanów Zjednoczonych oraz wyłączną strefę ekonomiczną Stanów Zjednoczonych z Gulf of Mexico na Gulf of America (pol. Zatoka Amerykańska)^[6][7][8]. Decyzja ta nie wpływa w żaden sposób na nazwy akwenu w nazewnictwie międzynarodowym (nazwa taka jest ustalana przez IHO), ani na nazwę w języku polskim (która jest ustalana przez KSNG)^[9].

Granica

Południowo-wschodnia granicy zatoki jest przez Międzynarodową Organizację Hydrograficzną wyznaczona następująco:

Wzdłuż linii łączącej latarnię morską na przylądku Catoche w Meksyku z latarnią na przylądku San Antonio na Kubie, następnie wzdłuż brzegu wyspy aż do południka 83°W, wzdłuż tego południka na północ aż na szerokość geograficzną południowego krańca wysp Dry Tortugas (24° 35' N), następnie na wschód do Rebecca Shoal (82°35' W), następnie przez nie i przez Florida Keys aż do brzegu kontynentalnego USA na wschodnim krańcu Zatoki Florydzkiej^[10].

Zobacz też

Zobacz hasło Zatoka Meksykańska w Wikisłowniku

• Amerykańskie Morze Śródziemne