Remove ads
Zambski Kościelne – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Obryte[4][6].
| wieś | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
29 |
| Kod pocztowy |
07-215[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WPU |
| SIMC |
0515684[4] |
Położenie na mapie gminy Obryte  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu pułtuskiego  | |
 52°45′20″N 21°13′00″E[5] | |
Zambski uzyskały lokację miejską w 1428 roku, zdegradowane przed 1578 rokiem[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.
Zambski Kościelne to oddalona od Warszawy o ok. 70 km miejscowość w gminie Obryte nad Narwią koło Pułtuska na obrzeżach Puszczy Białej. Nazwa wsi prawdopodobnie pochodzi od słowa zębrska[potrzebny przypis] (dialekt mazowiecki ma ã w miejscu ogólnopolskiego ę), a to od staropolskiego ząbr "żubr"[8][9] (por. Zambrów). Była to osada obronna i przyczółek dla kasztelanów pułtuskich przed najazdami Jaćwingów, Prusów i Rusinów. Prawdopodobnie powstała w tym samym okresie, co Pułtusk.
Pierwsze wzmianki o istnieniu wsi na terenie międzyrzecza Bugu i Narwi pochodzą z 1203. Jest to dokument księcia Konrada Mazowieckiego będący opisem uposażenia biskupa płockiego.Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Wojciecha. Pierwszy kościół w Zambskach istniał prawdopodobnie już w XI lub XII wieku (w obrębie grodu). W 1253 biskup Andrzej II oddał wieś Zambski wraz z kościołem zakonowi benedyktynów płockich i utworzył prepozyturę zakonną. W 1368 miał miejsce najazd Litwinów. Kościół został spalony, jednak benedyktyni szybko odbudowali swoje posiadłości. Budowali spichlerze, spławiali zboże i drewno do Gdańska. Dzięki staraniom właścicieli Zambski Kościelne otrzymały prawa miejskie w 1428. Prawa te utraciły po 100 latach. W posiadaniu benedyktynów wieś była do 1825. Ze względu na strategiczne położenie wieś była systematycznie niszczona w czasie wojen szwedzkich w 1655, wojny północnej, I i II wojny światowej, wojny polsko-bolszewickiej. Na cmentarzu parafialnym w Zambskach znajduje się mogiła zbiorowa około 300 żołnierzy 5 pułku piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego "Zuchowaci" z Wilna, którzy polegli w dniach 6 i 7 września 1939.
Obecnie Zambski Kościelne to wypoczynkowa miejscowość z wieloma trasami rowerowymi i miejscami do wędkowania. W miejscowości znajdują się dwa obiekty wpisane do rejestru zabytków. Są to: kościół parafialny pod wezwaniem św. Wojciecha z lat 1896–1900 (nr rej.: A-342 z 2 lutego 1982) oraz najstarsza część cmentarza rzymskokatolickiego (nr rej.: A-343 z 30 stycznia 1986).
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads