Zakon iluminatów
tajne stowarzyszenie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
tajne stowarzyszenie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zakon Iluminatów (z łacińskiego illuminatus – „oświecony”, l. mn. illuminati) – to nazwa nadana kilku grupom, zarówno prawdziwym, jak i fikcyjnym. Historycznie nazwa ta zwykle odnosi się do Bawarskiego illuminati, tajnego stowarzyszenia z epoki Oświecenia, założonego 1 maja 1776 r. w Bawarii, dziś części Niemiec. Celem społeczeństwa było przeciwstawienie się przesądom, obskurantyzmowi, wpływom religijnym na życie publiczne i nadużyciom władzy państwowej. „Porządkiem dnia – pisali w swoich statutach ogólnych – jest położenie kresu machinacjom dostawców niesprawiedliwości, kontrolowanie ich bez zdominowania ich”[1]. Iluminaci – wraz z masonerią i innymi tajnymi stowarzyszeniami – zostali wyjęci spod prawa przez edykt Karola IV Teodora Wittelsbacha, elektora Bawarii, przy zachęcie Kościoła katolickiego, w 1784, 1785, 1787 i 1790 r.[2] W ciągu następnych kilku lat grupa została oczerniana przez konserwatywnych i religijnych krytyków, którzy twierdzili, że kontynuowali działalność pod ziemią i byli odpowiedzialni za rewolucję francuską.
Wielu wpływowych intelektualistów i postępowych polityków liczyło się jako członkowie, w tym Ferdynand z Brunszwiku i dyplomata Franz Xaver von Zwackh, który był zastępcą Zakonu. Przyciągał ludzi literatury, takich jak Johann Wolfgang von Goethe i Johann Gottfried Herder oraz panujących książąt Gothy i Weimaru.
W późniejszym użyciu „Illuminati” odnosi się do różnych organizacji, które twierdziły, że są powiązane z oryginalnymi bawarskimi Illuminati lub podobnymi tajnymi stowarzyszeniami, chociaż te powiązania są bezpodstawne. Organizacje te były często oskarżane o spiskowanie w celu kontrolowania spraw światowych poprzez organizowanie wydarzeń i zakładanie agentów w rządzie i korporacjach, w celu uzyskania władzy politycznej i wpływów oraz ustanowienia Nowego Porządku Świata.
Adam Weishaupt (1748–1830) został profesorem prawa kanonicznego i filozofii praktycznej na Uniwersytecie w Ingolstadt w 1773 r. Był jedynym profesorem nieklerykalnym w instytucji prowadzonej przez Zakon Jezuitów, rozwiązany przez papieża Klemensa XIV w 1773 r. Jezuici z Ingolstadt nadal zachowali powiązania i pewną władzę na Uniwersytecie, który ciągle uważali za własny. Podejmowali ciągłe próby udaremnienia i zdyskredytowania nieklerykalnego personelu, szczególnie gdy materiały szkoleniowe zawierały wszystko, co uważali za liberalne lub protestanckie. Weishaupt stał się głęboko antyklerykalny, postanawiając szerzyć ideały Oświecenia (Aufklärung) poprzez tajne stowarzyszenie podobnie myślących osób.
Uważając, że masoneria jest droga i nie jest otwarta na swoje pomysły, założył własne społeczeństwo, które miało mieć system stopni oparty na tych z masonerii, ale z własnym programem. Jego pierwotna nazwa dla nowego stowarzyszenia brzmiała „Liga Idealistów (niem.: Bund der Perfektibilisten), lub Przymierze Doskonałości „Covenant of Perfectibility (Perfectibilists)”; później ją zmienił, ponieważ brzmiało to zbyt dziwnie. 1 maja 1776 r. Weishaupt wraz z czterema uczniami utworzyli Perfectibilists, przyjmując Sowę Minerwy za swój symbol. Członkowie mieli używać pseudonimów w społeczeństwie. Weishaupt stał się Spartakusem. Studenci prawa Massenhausen, Bauhof, Merz i Sutor zostali odpowiednio Ajax, Agathon, Tiberius i Erasmus Roterodamus. Weishaupt później wydalił Sutora za lenistwo. W kwietniu 1778 r. Zakon stał się Illuminatenorden, czyli Zakonem Illuminati, po tym, jak Weishaupt poważnie zastanawiał się nad nazwą Zakon Pszczół.
Poza tym można wskazać na:
