X tysiąclecie p.n.e.

(Plejstocen, Paleolit – X tysiąclecie p.n.e. – IX tysiąclecie p.n.e. – Kalendarium)

Początek Mezolitu, pierwszego okresu epoki Holocenu.

Okres Bubalus na obszarze Sahary

• około 10000 p.n.e. (10000 lat p.n.e. to inaczej 11950 lat BP i ok. 10150 lat ¹⁴C BP)

Wydarzenia

• Afryka
  • dominowały tu ludy niskorosłe (140-150 cm u mężczyzn), negroidalnego typu. Ludy te trudniły się zbieractwem i łowiectwem. Najmniejszej postury byli Pigmeje^{[potrzebny przypis]}
• Europa
  • Kultura magdaleńska tworzy malowidła naskalne w jaskiniach na terenie dzisiejszej Francji (polowanie na zwierzęta i sceny religijne)
  • pierwsze ślady ludu Lapończyków na półwyspie skandynawskim
• Azja
  • kultura Jōmon, początki garncarstwa w Japonii
  • Pierwsze prehistoryczne statuy odkryte Nevalı Çori i Göbekli Tepe blisko Urfy w dzisiejszej wschodniej Turcji
• Ameryka Północna
  • pierwsze ślady osadnictwa na wyspach Królowej Charlotty położonych u wybrzeży kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska

• Główną bronią łowiecką stała się broń dystansowa jak ościenie^{[potrzebny przypis]}
• Znaleziono czaszki z tego okresu noszące ślady trepanacji

Ludność Świata

• ludność świata ok. 10000 p.n.e. – 5 milionów^[1]

Zmiany w środowisku

11650 lat BP (ok. 9700 p.n.e.) kończy się młodszy dryas – ostatnia zimna faza ostatniego zlodowacenia – a zaczyna się holocen – obecny interglacjał. Wraz z ociepleniem następowały drastyczne zmiany w środowisku. Wymarły zwierzęta megafauny.

• Koniec okresu zimna młodszego driasu – granica między plejstocenem a holocenem i tradycyjnie granica między paleolitem a mezolitem
• po ustąpieniu lodowca ludzie osiedlają się w północnej Europie
• 9500-8000 BP – powstaje jezioro Ancylusowe, trzeci etap rozwoju Morza Bałtyckiego^[2]

Odkrycia i wynalazki

• udomowienie kozy w Iranie
• pomiędzy 12000 a 10000 p.n.e. udomowienie psa na bliskim wschodzie^[3]
• ok. 9000 lat p.n.e. – udomowienie kozy na subkontynencie indyjskim^[4]; uprawa grochu, fasoli, pieprzu, ogórków oraz hodowla bydła i świń w Tajlandii^[5]

Przypisy

1. Historical Estimates of World Population. [dostęp 2015-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-19)].
2. Matti Tikkanen i Juha Oksanen. Late Weichselian and Holocene shore displacement history of the Baltic Sea in Finland. „Fennia”. 1-2 (180), 2002.brak numeru strony (uwaga wszystkie daty w artykule to daty radiowęglowe)
3. Peter Savolainen, Ya-ping Zhang, Jing Luo, Joakim Lundeberg, Thomas Leitner (2002). "Genetic Evidence for an East Asian Origin of Domestic Dogs". Science 298: 1610. http://www.sciencemag.org/cgi/reprint/304/5674/1160.pdf%7Cdoi=10.1126/
4. Gupta, Anil K. i inni Origin of agriculture and domestication of plants and animals linked to early Holocene climate amelioration, Current Science, Tom 87, Nr. 1, 10 lipca 2004 59. Indian Academy of Sciences.
5. Gorman C. (1971) The Hoabinhian and After: Subsistence Patterns in Southeast Asia during the Late Pleistocene and Early Recent Periods. World Archaeology 2: 300-320