Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – jednostka naukowo-dydaktyczna będąca jednym z 16 wydziałów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, utworzona w 1946 roku. Siedziba wydziału znajduje się w zachodniej części miasta, w dzielnicy Bydgoskie Przedmieście, w zabytkowym budynku przy ul. Henryka Sienkiewicza 30/32. Rada Wydziału Sztuk Pięknych posiada uprawnienia do przeprowadzania przewodów kwalifikacyjnych I i II stopnia.

Wydział Sztuk Pięknych

Faculty of Fine Arts

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Główna siedziba wydziału przy ul. Sienkiewicza (2015)
Data założenia	24 stycznia 1946
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Adres	ul. Henryka Sienkiewicza 30–32 87-100 Toruń
Liczba studentów	1046[potrzebny przypis]
Dziekan	dr hab. Filip Pręgowski, prof. UMK
Położenie na mapie Torunia Wydział Sztuk Pięknych
Położenie na mapie Polski Wydział Sztuk Pięknych
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Wydział Sztuk Pięknych
53°00′51,782″N 18°34′51,780″E
Strona internetowa

Historia

Zakład Rysunku Wydziału Sztuk Pięknych

Neogotycki budynek Zakładu Edukacji Artystycznej Wydziału Sztuk Pięknych UMK

Zakład Plastyki Intermedialnej działający w strukturze Instytutu Artystycznego

Budynek Instytutu Artystycznego UMK

Wydział Sztuk Pięknych szczyci się ponad dwustuletnią tradycją – jego historia sięga XVIII-wiecznej „szkoły wileńskiej”, a geneza wiąże się z działalnością Szkoły Głównej Litewskiej, uniwersytetu w Rzeczypospolitej. 1 października 1797 rozpoczęła działalność Katedra Malarstwa i Rysunku Szkoły Głównej Wileńskiej, ustanowiona przy Wydziale Literatury i Sztuk Wyzwolonych. Jej kierownictwo powierzono Franciszkowi Smuglewiczowi, malarzowi epoki stanisławowskiej. Dołączyli do niego inni artyści, jak malarz-klasycysta Jan Rustem czy Andre Le Brun. Okres świetności Wilna jako centrum artystycznego zakończył się wraz z powstaniem listopadowym – likwidacja Uniwersytetu Wileńskiego rozproszyła jego wychowanków, choć dorobek „szkoły wileńskiej” zachował siłę oddziaływania jeszcze po połowie XIX wieku^[1].

Tradycja akademickiego kształcenia artystycznego w Wilnie została wskrzeszona w 1919 roku. Przy reaktywowanym Uniwersytecie, któremu nadano imię Stefana Batorego, utworzono wówczas Wydział Sztuk Pięknych. Kres działalności Uniwersytetu Wileńskiego, a więc także Wydziału Sztuk Pięknych nastąpił po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. Po wojnie Wilno nie zostało włączone do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, postanowiono więc utworzyć uniwersytet na ziemiach polskich – wybór padł na Toruń. UMK powstał na mocy dekretu Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 1945 roku, zatwierdzonego przez Prezydium Krajowej Rady Narodowej w dniu 11 września 1945 roku. Przy Wydziale Humanistycznym zaczęto organizować Sekcję Sztuk Pięknych. Decydujący wpływ na jego powstanie mieli pracownicy przedwojennego Wydziału Sztuk Pięknych wileńskiego Uniwersytetu Stefana Batorego. Dnia 24 stycznia 1946 roku Sekcję Sztuk Pięknych przekształcono w odrębny Wydział Sztuk Pięknych^[2][3].

Kierunki kształcenia

Obecnie (r. akad. 2024/25) Wydział daje możliwość podjęcia studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych magisterskich na ośmiu kierunkach^[4][5]:

• architektura wnętrz
• grafika
• historia sztuki
• konserwacja i restauracja dzieł sztuki
• krytyka artystyczna
• malarstwo
• ochrona dóbr kultury
• sztuka mediów i edukacja wizualna.

Studia podyplomowe

• w zakresie ochrony i zarządzania kolekcją muzealną
• w zakresie konserwacji obiektów archeologicznych – metal, skóra, glina suszona, ceramika i szkło
• w zakresie militariów z okresu I i II wojny światowej

Studia doktoranckie

Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych, Teologicznych i Artystycznych Academia Artium Humaniorum kształci doktorantów w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie naukowej: nauki o sztuce oraz w dyscyplinie naukowej: sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki.

Struktura organizacyjna

Jednostka	Kierownik
Katedra Konserwacji-Restauracji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej	dr hab. Jacek Stachera[6]
Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry	dr hab. Tomasz Kozielec[6]
Katedra Konserwacji-Restauracji Architektury i Rzeźby	dr hab. Piotr Niemcewicz[6]
Katedra Technologii i Technik Sztuk Plastycznych	dr hab. Jarosław Rogóż[6]
Katedra Konserwacji-Restauracji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej	prof. dr hab. Dariusz Markowski[6]
Katedra Grafiki	dr hab. Marek Zajko[6]
Katedra Projektowania Graficznego	dr hab. Nikodem Pręgowski[6]
Katedra Intermediów	prof. dr hab. Krzysztof Białowicz[6]
Katedra Architektury Wnętrz i Rzeźby	dr hab. Grzegorz Maślewski[6]
Katedra Rysunku	dr hab. Witold Pochylski[6]
Katedra Edukacji Wizualnej i Badań nad Sztuką	dr hab. Marcin Jaworski[6]
Katedra Malarstwa	dr hab. Ireneusz Kopacz[6]
Katedra Historii Sztuki XX w. w Europie Środkowej i na Emigracji	prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz[6]
Katedra Historii Sztuki Nowoczesnej i Pozaeuropejskiej	dr hab. Dorota Kamińska-Jones[6]
Katedra Historii Sztuki i Kultury	dr hab. Ryszard Mączyński[6]
Katedra Konserwatorstwa	dr hab. Janusz Krawczyk[6]
Katedra Zabytkoznawstwa i Muzealnictwa	dr hab. Piotr Birecki[6]
Centrum Badań i Konserwacji Dziedzictwa Kulturowego	dr Katarzyna Krynicka-Szroeder[7]

Władze Wydziału

W kadencji 2024–2028^[8]:

Stanowisko	Imię i nazwisko
Dziekan	dr hab. Filip Pręgowski
Prodziekan ds. studenckich i kształcenia	dr Emilia Ziółkowska-Ganc
Prodziekan ds. nauki i współpracy z otoczeniem gospodarczym	dr Marta Chylińska
Prodziekan ds. artystycznych i kontaktów z otoczeniem społeczno-kulturalnym	dr hab. Tomasz Barczyk
Pełnomocnik Dziekana ds. Promocji	dr Piotr Czyż

Galeria Forum

Od 2005 roku w Wydziale Sztuk Pięknych mieści się Galeria Forum. Zajmuje się ona m.in. wspierania absolwentów UMK, prezentacją wystaw uznanych twórców, promocją eksperymentalnych postaw twórczych, organizacją wydarzeń progresywnych i działań performatywnych. Galeria powstała z inicjatywy prof. dr hab. Kazimierza Rocheckiego. Od 2019 roku galerię prowadzi dr Tomasz Wlaźlak^[9].

Centrum Badań i Konserwacji Dziedzictwa Kulturowego w Toruniu

W ramach Wydziału Sztuk Pięknych w 2023 roku rozpoczęło działalność Centrum Badań i Konserwacji Dziedzictwa Kulturowego UMK^[10]. W ramach projektu UMK wybudowało nowy budynek (przy ul. Sienkiewicza 30/32) oraz zakupiło ok. 115 urządzeń^[11][10]. Centrum zajmuje się badań różnego rodzaju dzieł sztuki, konserwacją-restauracją zabytków i obiektów sztuki, przygotowywaniem projektów konserwatorskich i badaniem właściwości materiałów konserwatorskich^[10].