Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wychuchol pirenejski[4][5], chochoł pirenejski[5], desman pirenejski (Galemys pyrenaicus) – gatunek ziemno-wodnego ssaka z rodziny kretowatych (Talpidae). Jest nocnym drapieżnikiem wodnym, zwinnie pływa, nory kopie na brzegu. Wydaje wysoki, furkoczący dźwięk. Wychuchole pirenejskie mogą żyć co najmniej 3,5 roku. Żywi się drobnymi bezkręgowcami (ślimakami, krewetkami)[6][7]. Samica rodzi do 3 miotów w roku, po 3-4 młode w miocie. Ciąża trwa około 30 dni.
Galemys pyrenaicus[1] | |||
(É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1811) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj |
Galemys | ||
Gatunek |
wychuchol pirenejski | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Zasięg występowania | |||
Galemys pyrenaicus rufulus Galemys pyrenaicus pyrenaicus |
Takson po raz pierwszy opisany przez É. Geoffroy Saint-Hilaire'a w 1811 roku pod nazwą Mygale pyrenaica[8]. Jako miejsce typowe autor wskazał góry w pobliżu Tarbes (Pireneje Wysokie) we Francji[8][uwaga 1]. Jedyny przedstawiciel rodzaju wychuchol[4] (Galemys) utworzonego przez J. J. Kaupa w 1829 roku[9]. W obrębie gatunku wyodrębniane są dwa podgatunki[2][10]:
Nazwa rodzajowa jest połączeniem słów z języka greckiego: γαλή gale – „łasica” oraz μυς mys – „mysz”[11]. Epitet gatunkowy pochodzi od łacińskiego słowa Pyrenaicus – „pirenejski, z Pirenejów”[12].
Kariotyp wychuchola pirenejskiego zwyczajnej tworzy 21 par (2n=42) chromosomów (FN = 68)[10].
Długość głowy i tułowia to 11–16 cm, ogona 12–16 cm. Masa ciała 35–80 g. Ma bardzo ruchliwy ryjek i małe oczy. Przednie łapy małe, tylne duże wyposażone w błonę pławną. Potrafi zamykać otwory nosowe i uszne przy pomocy fałdów skórnych, żeby nie wlewała się do nich woda podczas pływania i nurkowania. Dzięki temu posiadają również zdolność echolokacji[6]. Strona grzbietowa pokryta błyszczącym, ciemnobrązowym futerkiem, strona brzuszna srebrzystoszara. Brak owłosienia na nosie i ogonie. Nos wyposażony we włosy czuciowe wykorzystywane do wyczuwania ofiar podczas grzebania w mule. Na dolnej stronie ogona gruczoły zapachowe[7].
Zasiedla potoki górskie i zbiorniki wody stojącej w Pirenejach oraz północnych rejonach Hiszpanii i Portugalii, na wysokościach od 300 do 2700 m n.p.m.[7] Występuje na obszarach, na których roczna suma opadów wynosi więcej niż 1000 mm, w związku z czym postępujące zmiany klimatu mogę doprowadzić do jego wymarcia. Siedliska tego gatunku są obecnie zagrożone przez budowę elektrowni wodnych. Introdukcja norki amerykańskiej oraz wydry europejskiej wpłynęła negatywnie na liczebność populacji z uwagi na to, że wychuchol wchodzi w skład ich diety.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.