Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie

Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie – rzymskokatolickie seminarium duchowne w Wilnie przygotowujące do stanu duchownego kleryków trzech diecezji: archidiecezji wileńskiej oraz diecezji poniewieskiej i koszedarskiej, które nie mają własnego seminarium diecezjalnego. Jest jednym z trzech seminariów duchownych na Litwie, oprócz Seminarium Duchownego w Kownie oraz Seminarium Duchownego im. Biskupa Vincentasa Borisevičiusa w Telszach^[1].

Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie

Vilniaus Šv. Juozapo kunigų seminarija

Vilnius St. Joseph Seminary

Budynek wileńskiego seminarium
Data założenia	12 stycznia 1582
Państwo	Litwa
Adres	ul. Kalwaryjska 325 Wilno
Rektor	ks. Andrzej Szuszkiewicz
Położenie na mapie Wilna Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie
Położenie na mapie Litwy Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie
54°44′17,2″N 25°16′43,3″E
Strona internetowa

Historia

Seminarium Diecezjalne w Wilnie założył 12 stycznia 1582 r. biskup wileński Jerzy Radziwiłł. 13 kwietnia tego samego roku dekret erekcyjny potwierdził w Rydze król Stefan Batory. Do 1652 r. seminarium zarządzali jezuici, od 1736 r. opiekowali się nim bartolomici, a przed 1759 r. ponownie kierowali nim księża diecezjalni. W latach 1765–1808 Seminarium prowadzili misjonarze.

W latach 1832–1842 istniała Akademia Duchowna w Wilnie. W 1925 r. seminarium połączono z Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego^[2].

3 marca 1942 r. aresztowano i uwięziono w więzieniu na Łukiszkach profesorów i 81 kleryków seminarium. Klerycy narodowości litewskiej zostali po trzech dniach zwolnieni, pozostałych 5 maja 1942 r. wywieziono na roboty przymusowe do Niemiec. Księży profesorów 18 marca 1942 r. wywieziono do Wyłkowyszek, gdzie byli internowani w litewskim Seminarium Duchownym. W październiku 1942 r. przewieziono ich do obozu pracy w Szałtupiu koło Kowna. Niektórzy z księży trafili także do obozów w Poniewieżyku i Prowieniszkach^[3].

W 1942 r. arcybiskup wileński Mečislovas Reinys otworzył litewskie seminarium duchowne, gdzie przyjmowano jedynie Litwinów i Białorusinów. Rektorem został ks. Vladyslovas Tulaba^[4][5].

Ponieważ w lutym 1945 r. władze sowieckie zamknęły uczelnię, arcybiskup Romuald Jałbrzykowski przeniósł seminarium do Białegostoku, leżącego w tej części archidiecezji, która pozostała w Polsce^[6]. Przeniesiono tu też polskich kleryków, m.in. późniejszego abpa Henryka Gulbinowicza^[7]. Od tego momentu kontynuatorem tradycji seminarium wileńskiego było Wyższe Seminarium Duchowne w Białymstoku.

Seminarium wileńskie zostało ponownie otwarte w 1993 r.^[8]

Wykładowcy

Z tym tematem związana jest kategoria: Wykładowcy Wyższego Seminarium Duchownego w Wilnie.

Absolwenci

Z tym tematem związana jest kategoria: Absolwenci Wyższego Seminarium Duchownego w Wilnie.

Wśród absolwentów uczelni są błogosławieni: Henryk Hlebowicz, Władysław Maćkowiak, Stanisław Pyrtek oraz Michał Sopoćko. Do seminarium uczęszczał architekt Wawrzyniec Gucewicz czy ks. Tadeusz Borkowski.

Liczba kleryków

Liczba alumnów seminarium w poszczególnych latach^[2].

Rektorzy

Rektorzy Wyższego Seminarium Duchownego św. Józefa w Wilnie^[2]

Lp.	Imię i nazwisko	Okres urzędowania
Prowizorzy:
1.	ks. bp Benedykt Woyna
2.	ks. Andrzej Jurgiewicz
3.	ks. Marcin Żagiel
4.	ks. Bartłomiej Cieszyński
5.	ks. Jerzy Wołłowicz
6.	ks. bp Jerzy Białłozor
7.	ks. Benedykt Zuchorski	1677–1689
Regensi:
8.	ks. Włodzimierski	1721–
9.	ks. Aleksander Żebrowski
10.	ks. Tomasz Szymak
11.	ks. Walenty Giżyński	1736–1737
12.	ks. Samuel Rodkiewicz (rektor)	1737–1740
13.	ks. Polkowski	1740–
14.	ks. Sobolewski
15.	ks. dr Augustyn Dąbrowski
16.	ks. Jan Niedźwiecki	–1808
17.	ks. bp Andrzej Benedykt Kłągiewicz (w latach 1808–1810 kapelan)	1810–1816
Rektorzy:
18.	ks. abp Szymon Marcin Kozłowski	1851–1863
19.	ks. bp Ludwik Zdanowicz	1863–1870
20.	ks. Maciej Harasimowicz	1872–1878
21.	ks. Józef Abelewicz	1878–1882
22.	ks. Konstanty Majewski	1884–
23.	ks. Jan Uszyłło	1907–1942
24.	ks. Vladyslovas Tulaba	1942-1945
25.	ks. Kazimieras Vasiliauskas	1993–1995
26.	ks. Eigantas Rudokas	1995–1997
27.	ks. dr Hans Friedrich Fischer COr	1997–2001
28.	ks. abp Gintaras Grušas	2001–2003
29.	ks. Robertas Šalaševičius	2003–2008
30.	ks. Žydrūnas Vabuolas	2008–2015
31.	ks. dr Hans Friedrich Fischer COr	2015–2018
32.	ks. Andrzej Szuszkiewicz	2018–

Galeria

• 
  Dawny pałac biskupi w Wilnie, siedziba seminarium do 1773 r.
• 
  Dawny nowicjat jezuitów przy kościele św. Ignacego w Wilnie, siedziba seminarium w latach 1773–1798
• 
  Dawny klasztor karmelitów trzewiczkowych przy kościele św. Jerzego w Wilnie, siedziba seminarium w latach 1798–1945
• 
  Dawny klasztor bernardynek przy kościele św. Michała w Wilnie, siedziba litewskiego seminarium w latach 1942–1944
• 
  Dawny klasztor trynitarzy, siedziba seminarium w latach 1993–1998

Inne katolickie seminaria duchowne w Wilnie

Księża diecezjalni kształceni byli także^[2]ː

• w latach 1583–1799 w Seminarium Papieskim, prowadzonym przez Jezuitów, od 1773 r. przez Bazylianów. Przeznaczone było dla innowierców oraz obcokrajowców,
• w latach 1744–1844 w seminarium (zwanym seminarium Externum) prowadzonym przez Misjonarzy przy kościele na Górze Zbawiciela,
• w latach 1803–1833 w Seminarium Głównym.

Zobacz też

• Archidiecezja wileńska
• Biskupi wileńscy
• Wydział Teologiczny Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie