Wolframit

Wolframit – minerał z gromady wolframianów, jeden z najważniejszych minerałów wolframu^[1]. Należy do minerałów rozpowszechnionych tylko w niektórych regionach Ziemi.

Wolframit

Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	wolframian żelaza i manganu ((Fe,Mn)[WO4])
Twardość w skali Mohsa	5–5,5
Przełam	nierówny
Łupliwość	doskonała
Pokrój kryształu	tabliczkowy, słupkowy, igiełkowy
Układ krystalograficzny	jednoskośny
Gęstość	7,14–7,54 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	brunatna, brunatnoczarna, czarna, niekiedy czerwonobrunatna
Rysa	brunatna, brunatnoczarna, czarna
Połysk	półmetaliczny, tłusty

Nazwa pochodzi od niem. Wolf = wilk i Rahm = brud, kopeć, piana, jak pogardliwie nazwano ten minerał, znalazłszy go w miejscu, w którym spodziewano się znaleźć cynę: (piana), była używana przez niemieckich górników; nawiązuje do trudności (tworzenie piany), jakie napotykano przy wytopie cyny z rudy zawierającej domieszki wolframitu (J.G. Wallerius, 1747 r.)^[2].

Współcześnie w literaturze fachowej spotyka się zdecydowane opinie wskazujące, że zamiast nazywania minerałów o składzie (Fe,Mn)[WO₄] wolframitem (bez ustalania zawartości żelaza i manganu), minerały te powinno się klasyfikować bądź jako hübneryt (MnWO₄), bądź jako ferberyt (FeWO₄)^[2].

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy kryształy tabliczkowe, słupkowe, igiełkowe, często wykazujące wyraźne, podłużne zbrużdżenia. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, tabliczkowych, płytkowych. Jest kruchy, nieprzezroczysty, stanowi ogniwo pośrednie ciągłego szeregu izomorficznego: ferberyt – hübneryt, w którym żelazo i mangan mogą się wzajemnie dowolnie zastępować.

Występowanie

Występuje w żyłach hydrotermalnych wysokotemperaturowych oraz w niewielkich ilościach w pegmatytach.

Miejsca występowania:

• Na świecie: Włochy, Malezja, USA, Austria, Niemcy, Hiszpania, Portugalia, Rumunia, Peru

• W Polsce: w granitach Paszkowic k. Jawora, w pegmatytach karkonoskich Szklarskiej Poręby.

Zastosowanie

• główna ruda wolframu – 76,5% WO₃ (twarde stopy do produkcji narzędzi i płyt pancernych),
• włókna wolframowe mają zastosowanie w żarówkach (wolfram topi się w temp. 3410 °C),
• stosowany do urządzeń pomiarowych, aparatów rentgenowskich,
• stosowany do produkcji niektórych barwników.