Wolanów (województwo mazowieckie)

Wolanów (dawniej też: Wola Kowalska, Wola Świętej Doroty) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Wolanów^[4][6]. Ma status sołectwa^[7]. Siedziba gminy Wolanów. Dawniej miasto.

Ten artykuł dotyczy wsi Wolanów w woj. mazowieckim. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Wolanów

wieś
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	radomski
Gmina	Wolanów
Liczba ludności (2021)	1135[1][2]
Strefa numeracyjna	48
Kod pocztowy	26-625[3]
Tablice rejestracyjne	WRA
SIMC	0641791[4]
Położenie na mapie gminy Wolanów Wolanów
Położenie na mapie Polski Wolanów
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Wolanów
Położenie na mapie powiatu radomskiego Wolanów
51°22′45″N 20°58′35″E[5]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.

Przez wieś przebiega trasa drogi wojewódzkiej nr 733 oraz droga krajowa nr 12.

Integralne części wsi Wolanów do 2023 r.^[4][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0641800	Kowalanka	część wsi

Historia

Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego^[8].

Wolanów został założony przez Ignacego Jankowskiego w 1773 r. na gruntach wsi Wola. Prawa miejskie nadał osadzie król Stanisław August Poniatowski. Prawa te Wolanów utracił w 1869 r.^[9]

Podczas okupacji niemieckiej, 22 grudnia 1941 roku Niemcy utworzyli tu getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 600 Żydów z Wolanowa, Przytyku i okolic. W sierpniu 1942 zostali wywiezieni do getta w Szydłowcu, a stamtąd do obozu zagłady Treblinka II i tam zamordowani^[10].

Oświata

Osobny artykuł: Oświata w Wolanowie.

Religia

We wsi znajduje się parafia rzymskokatolicka św. Doroty, której pierwotny drewniany kościół, uznany za zabytek sztuki ludowej, został przeniesiony do Muzeum Wsi Radomskiej^[11].

Galeria

• 
  Dworzec kolejowy
• 
  Cmentarz katolicki
• 
  Przychodnia

Ludzie związani z Wolanowem

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Wolanowem (województwo mazowieckie).

Zobacz też

• Wolanów (stacja kolejowa)
• Cmentarz żydowski w Wolanowie

Przypisy

1. Wieś Wolanów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2025-02-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2025-02-15].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1480 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT.
5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 150409
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
7. Strona gminy, sołectwa
8. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
9. Rys historyczny. [w:] Urząd Gminy Wolanów [on-line]. wolanow.pl. [dostęp 2017-12-17].
10. Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, s. 346.
11. Opis parafii na stronie diecezji.

Linki zewnętrzne

• Wolanów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 820.
• Wolanów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 698.
• Żydzi w Wolanowie