Loading AI tools
Wojsław – dawniej samodzielna wieś, od 1985 osiedle Mielca[2] – 3 km na SE od centrum Mielca, na prawym brzegu rzeki Wisłoki; ok. 72 km na SE od klasztoru świętokrzyskiego, 38 km na SE od Koniemłotów – dawnej własności, a następnie prepozytury klasztoru świętokrzyskiego.
| część Mielca | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Miasto | |
| W granicach Mielca |
1 stycznia 1985[1] |
| SIMC |
0974759 |
| Populacja (1943) • liczba ludności |
|
| Strefa numeracyjna |
(+48) 17 |
| Kod pocztowy |
39-300 |
| Tablice rejestracyjne |
PL |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu mieleckiego  | |
Położenie na mapie Mielca  | |
 50°15′38″N 21°28′09″E | |
W roku 1351 wieś w ziemi sandomierskiej[3], 1442n. powiecie sandomierskim[4]; 1470–80 parafia Rzochów (Długosz L.B. III 236), 1530 parafia Mielec[5].
1269 „Voÿslaw”, 1351 „Woyslaw”, 1366 „Woisłav”, 1442 „Woyslaw”, 1459 „(granitie) Woysławska”, 1463 „Woyslaw”, 1485 „Voyslaw”, 1500 „Woyszlaw”, 1506 „Voÿszlaw”, 1510n. „Woisław”, 1529 „Woyslaw”, 1530 „Vojslaw”, 1531 „Voyslaw”, 1532 „Woÿslaw”, 1564-5 „Worsrow”, 1578 „Wojsław”, „Woyszlaw”, 1588n. „Woislaw”, 1673-4 „Woyslaw”, 1751 „Woysław”, 1784 „Woisław”[6].
W roku 1459 przy rozgraniczaniu Mielca i Cmolasu wspomniana granica jest Wojsławska[7]. 1510 – narożnica między Rzochowem, Mielcem i Wojsławem usypana w borze zwanym Rzyszka, przy drodze z Mielca do Cmolasu (ib. V 49);
- 1510 – Jan z Sienna podkomorzy sandomierski odnawia kopce graniczne między miastami Rzochów Stanisława z Rzochowa a wsią Wojsław Stanisława Mieleckiego. Obie miejscowości dzieli rzeka Wisłoka; granica biegnie od kopca przy miedzy kmiecia Klapowicza, miedzą do jeziora Leśnik i przez drogę do rzeki Trześń, jej brzegiem, przez las i bór zwany Rzyszka do narożnicy między Mielcem, Rzochowem i Wojsławiem (ib. 48);
- 1519 – komisarze królewscy rozgraniczają należące do starostwa sandomierskiego dobra Raniszów, Wola Raniszowska, Padwa i Tuszów od posiadłości Stanisława Mieleckiego Cmolas, Trzesówka, Chorzelów, Chrząstów, Cyranowska Wola i W. (ib. 101);
- 1528–30 – przeprowadzono według starych znaków i świadectwa starców rozgraniczenie między dobrami królewskimi Tuszów i Jasiów a posiadłościami Stanisława Mieleckiego, w tym W. (ib. 178, 194, 209);
- 1782 – według mapy Miega Wojsław leży po obu stronach drogi z Mielca do Rzochowa, ulicówka, od E puszcza[8]
Dawniej wieś i gmina jednostkowa w powiecie mieleckim, za II RP w woј. krakowskim.
1 kwietnia 1925 z gminy Wojsław wyłączono przysiółek Rżyska i folwarki Wojsław Dwór i Rżyska Dwór, włączając je do gminy Rzochów[9].
1 kwietnia 1930 do gminy Wojsław włączono z powrotem Rżyska (oprócz niektórych parceli)[10].
W 1934 w nowo utworzonej zbiorowej gminie Mielec[11], gdzie utworzył gromadę[12].
Podczas II wojny światowej w gminie Mielec w Landkreis Dębica w dystrykcie krakowskim (Generalne Gubernatorstwo), częściowo włączony do Heeresgutsbezirk Truppenübungsplatz Süd Dęba. Liczyły wtedy 1538 mieszkańców[13].
Po wojnie znów w gminie Mielec w powiecie mieleckim, w nowo utworzonym województwie rzeszowskim[14].
Jesienią 1954 zniesiono gminy tworząc gromady. Wojsław wszedł w skład nowo utworzonej gromady Wojsław[15], gdzie przetrwał do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[16].
1 stycznia 1973 ponownie w gminie Mielec[17]. Wtedy też część Wojsławia włączono do Mielca[18].
1 czerwca 1975 w małym woj. rzeszowskim.
1 stycznia 1985 pozostałą część Wojsławia (1029 ha) włączono do Mielca[1].
Własność klasztoru świętokrzyskiego do 1463 r., następnie szlachecka.
- 1269 – Część wsi Wojsław należącą do rycerza Żegoty klasztor zamienia na wieś Grzegorzewice leżącą obok nowo lokowanej Nowej Słupi[19].
- 1351 – Kazimierz Wielki przenosi na prawo średzkie imiennie wyliczone posiadłości klasztoru świętokrzyskiego, w tym Wojsław[3].
- 1442 – Władysław Warneńczyk przenosi na prawo średzkie imiennie wyliczone posiadłości klasztoru świętokrzyskiego w tym Wojsław[4][20]
- 1463, 1464 – opactwo zamienia swoją wieś Wojsław z dopłatą 190 grzywien na Pawłów z prawem patronatu nad istniejącym w nim kościołem, należącym do Jana Skrzętki i jego żony Anny[21] patrz Pawłów.
- 1470–80 – Długosz opisuje zamianę następująco – wieś położona w lasach koło Mielca, niegdyś należała do klasztoru świętokrzyskiego, ale opat Michał zamienił ją w 1471 r. na Pawłów, należący do Jana Skrzętki Pawłowskiego herbu Godzięba, dopłacając mu 200 grzywien (Długosz L.B. III 236; II 484);
- 1480 – bracia Jan i Bernard z Kaliszan [Mieleccy] kupują od Jana Skrzętki wieś Wojsław[22]1;
- 1506 – pobór z 5,5 łana i karczmy dziedzicznej[23]
- 1523 – Agnieszka Beata z Tęczyna, żona Jana Ciężkiego z Tarnowa, kwituje Stanisława Mieleckiego, kasztelana zawichojskiego, z 200 zł zapisanych na jej wsi Wojsław[24]
- 1523 – król zezwala Stanisławowi Mieleckiemu zapisać na 1/2 jego wsi Wojsław czynsz roczny 5 florenów w zamian za sumę 100 florenów[25].
- 1530 – pobór z 7 łanów, od 2 komorników – Zywkowicza i Bieńka – oraz z karczmy[5]
- 1531 – pobór z 7 łanów (ib. 475);
- 1532 – pobór z 5 łanów, na 2 łanach powstał folwark (ib. 604v);
- 1542 – w wyniku działu dóbr między braćmi Janem, Walerianem i Sebastianem Mieleckimi herbu Gryf, synami Stanisława Mieleckiego i Elżbiety Tęczyńskiej, Sebastian otrzymuje między innymi Wojsław[26](Polski Słownik Biograficzny Tom XX s.767)
- 1564–5 własność szlachecka, pobór z 5 łana[27]
- 1572 – Sebastian Mielecki kupuje od Konstantego Ostrogskiego Pleszów w powiecie proszowickim, równocześnie odstępując mu (w części czy całości nie wiadomo?) Wojsław (Polski Słownik Biograficzny Tom XX s.767).
- 1578 – Hieronim Mielecki daje pobór od 24 kmieci na 9 łanach, 2 zagrodników z rolą, 2 komorników z bydłem, 1 komornika bez bydła, 2 rzemieślników i z karczmy[28][29]
- 1588 – starosta brzeski daje pobór od 24 kmieci na 9 łanach, 2 komorników z bydłem, 2 rzemieślników i z karczmy[30].
- 1629 – wojewoda ruski daje pobór od 16 kmieci na 4 łanach, 2 zagrodników z rolą, 2 komorników z bydłem i 2 rzemieślników[31]
- 1662 – pogłówne od szlachetnego Morsztyna, 5 czeladzi folwarcznej i 115 mieszkańców wsi[32].
- 1673 – własność wojewody krakowskiego (ib. 247v);
- 1674 – pogłówne od szlachetnego Grotkowskiego z żoną, 6 czeladzi folwarcznej i 50 mieszkańców wsi (ib. 419, 467v).
Dziesięcina należy do klasztoru świętokrzyskiego, następnie do plebana/prepozyta Koniemłotów i plebana Mielca.
- 1366 – opat świętokrzyski zrzeka się na rzecz plebana Koniemłotów pretensji do dziesięcin z ról klasztornych między innymi w Wojsławiu[33]
- 1526 – przy fundacji prepozytury w Mielcu jej prepozyt otrzymuje między innymi grunt za miastem w stronę Wojsławia oraz dziesięcinę snopową z ról kmiecia w Wojsławiu[34]
- 1529 – z całej wsi dziesięcina snopowa wart. 11 grz. należy do prepozyta Koniemłotów, od 1 kmiecia dziesięcina snopowa wartości 6 groszy i konopna wartości 3 groszy pobiera pleban Mielca[35].
- 1664 – dziesięcina snopowa od poddanych z Wojsławia należy do prepozyta Koniemłotów[36].
- 1681, 1699 – dziesięcina pieniężna od kmieci należy do tegoż[37][38].
- 1748 – proces o dziesięcinę między Kazimierzem Jarmundowiczem, doktorem dekretów, kanonikiem, prebendarzem kaplicy świętej Marii Magdaleny w Mielcu oraz Józefem Marońskim, administratorem dóbr Wojsław i Książnice[39].
- 1751 – nuncjatura wydaje wyrok w sporze Kazimierza Jarmundowicza i Wiesiołowskiego z mieszkańcami wsi Wojsław w sprawie dziesięcin z ról dóbr Wojsław, Wielki Łęg, Zawierzbie i „Przerygie alias Główki”, graniczących przez rzekę Wisłokę z Książnicami, z dawna należących do kmieci. (ib. 33-6);
- 1783 – dziesięcina pieniężna 80 zł należy do prepozyta Koniemłotów[40].
- W 1396 r. kasztelan wiślicki Jaśko za zasługi przy chrystianizacji Litwy otrzymał od Jagiełły miasto Wojsław z kilkoma wsiami w ziemi krakowskiej (J. Ossoliński, Pamiętnik (1595-1621), Wrocław 1952),
- F. Kiryk, w publikacji „Lokacje miejskie nieudane, translacje miast i miasta zanikłe w Małopolsce do pol. XVII stulecia, KHKM 28, 1980, 381” – identyfikuje ten właśnie Wojsław z Wojsławem koło Mielca, natomiast autorzy Słownika Historyczno Geograficznego (K I 14) słusznie uznają go za miejscowość niezidentyfikowaną.
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich T.XIII s.760[47]
- Mielec. Dzieje miasta i regionu 1, red. F. Kiryk, Mielec 1984 według indeksu; K. Mosingiewicz, Mieleccy h. Gryf, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej 3, W. 1986, 270,
- Marek Derwich – Benedyktyński klasztor świętego Krzyża na Łysej Górze w średniowieczu, W.-Wr. 1992. Warszawa.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
