Woda trytowa

Woda trytowa^[4] (tlenek ditrytu, superciężka woda^{[uwaga 1]}), T
2O lub 3
H
2O – woda, w której atomy wodoru 1
H zastąpione zostały izotopem 3
H, czyli trytem.

Woda trytowa

Nazewnictwo Inne nazwy i oznaczenia tlenek ditrytu, superciężka woda
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	T2O
Inne wzory	3H2O
Masa molowa	22,03 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	14940-65-9
PubChem	104752
SMILES [3H]O[3H]
InChI InChI=1S/H2O/h1H2/i/hT2 InChIKey XLYOFNOQVPJJNP-PWCQTSIFSA-N
Właściwości Gęstość 1,21 g/cm³ (13,4 °C)[1][2]; ciecz Temperatura topnienia 4,48 °C[1] Temperatura wrzenia 101,21 °C[1] Punkt potrójny 4,49 ±0,02 °C[3]; 663 Pa[4]
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne.
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Otrzymywanie

Można ją otrzymać przez utlenienie gazowego trytu tlenkiem miedzi(II)^[3].

Właściwości

Określenie jej właściwości jest trudne ze względu na ryzyko dla zdrowia i rozpad promieniotwórczy trytu (T_½ wynosi ok. 12 lat). Temperatura topnienia T
2O wynosi 4,5 °C, wrzenia 101,2 °C, a maksymalną gęstość (1,215 g/cm³) osiąga w temp. 13,4 °C^[1][2].

Zastosowania

Wodę trytową można wykorzystać jako znacznik w górnictwie naftowym^[5] oraz do badań hydrogeologicznych – po jej dodaniu do cieków można śledzić ich przebieg, kontakty i szybkość przepływu^[6]. Po rozcieńczeniu w dużej ilości zwykłej wody H
2O następuje wymiana atomów:

T
2O + H
2O → 2HTO

Powstający związek HTO też jest nazywany wodą trytową i to on jest oznaczany w ww. badaniach^[5][6].

Zobacz też

• ciężka woda – D
  2O

Uwagi

1. Ang. superheavy water^[1].

Przypisy

1. Tritium oxide, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 104752 (ang.).
2. hydrogen - Isotopes of hydrogen, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-06-24] (ang.).
3. W.M.W.M. Jones W.M.W.M., The Triple Point Temperature of Tritium Oxide 1, „Journal of the American Chemical Society”, 74 (23), 1952, s. 6065–6066, DOI: 10.1021/ja01143a070 (ang.).
4. CyprianC. Świętaszczyk CyprianC., Medycyna nuklearna – wprowadzenie do diagnostyki i terapii radioizotopowej, wyd. 2, 2018, s. 31, ISBN 978-83-939192-2-2 [dostęp 2017-07-28].
5. JózefJ. Such JózefJ., Możliwości wykorzystania znaczników chemicznych w krajowym górnictwie nafty i gazu, „Nafta-Gaz”, 66 (7), 2010, s. 621–629 [dostęp 2017-07-28].
6. TadeuszT. Florkowski TadeuszT., Możliwości oznaczania trytu w próbkach wody w zastosowaniu do badań hydrogeologicznych, „Geological Quarterly”, 4, 8, 1964, s. 887–896 [dostęp 2017-07-28].

Encyklopedie internetowe (rodzaj indywiduum chemicznego):

• SNL: tritiumoksid