Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiadro porwane[1][2] (wł. Secchia rapita) – epos barokowego włoskiego poety Alessandra Tassoniego[3], opublikowany w 1614.
Wiadro porwane jest obszernym utworem epickim o charakterze humorystycznym. Utwór składa się z dwunastu pieśni. Pod względem formalnym jest podobne do wielkich i poważnych dzieł epickich, które parodiuje. Historyczne znaczenie poematu wynika z jego wpływu na późniejsze utwory, takie jak Pukiel porwany Alexandra Pope'a[4] i poematy Ignacego Krasickiego, który Tassoniego znał i tłumaczył[1]. Do humorystycznej epopei Tassoniego nawiązuje także poemat Tomasza Kajetana Węgierskiego Organy[2]. Na podstawie poematu Tassoniego oparta została opera pod tym samym tytułem z librettem Gastonego Boccheriniego i muzyką Antoniego Salieriego[5].
Poemat Tassoniego został skomponowany oktawą (wł. ottava rima)[6][7], czyli strofą ośmiowersową rymowaną abababcc[8], układaną jedenastozgłoskowcem (wł. endecasillabo)[9]. Strofa ta była niezwykle popularna we Włoszech w XVI i XVII wieku. Przy użyciu oktawy napisano w Italii setki utworów, począwszy od jednostrofowych epigramatów, przez poematy, po największe eposy, z których dwa najbardziej znane to Orland szalony Ludovica Ariosta[10] i Jerozolima wyzwolona Torquata Tassa[11].
Utwór Tassoniego opowiada o prawdziwym wydarzeniu, jakie miało miejsce we Włoszech w XIV wieku. Wtedy dwa wielkie miasta, Bolonia i Modena przez dwa lata toczyły wojnę o jedno drewniane wiadro[12]. Jakkolwiek temat był wzięty ze średniowiecza, poemat jest pełen łatwo rozpoznawalnych dla współczesnych pisarzowi ludzi aluzji do żyjących osób. Wiadro porwane stało się modelem poematu heroikomicznego[13]. W poemacie występują opisy kłótni, rokowań, potyczek i bitew o tytułowe wiadro.
Dzieło Tassoniego było popularne również poza granicami Włoch. Wiadro porwane na angielski przetłumaczył James Atkinson[15]. Na język polski poemat przełożył Józef Brykczyński[16].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
