Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Wiązowna (gmina)
gmina wiejska w województwie mazowieckim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Wiązowna – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie warszawskim.
_location_map.png)
Remove ads
Siedziba gminy to Wiązowna.
Według danych z 31 grudnia 2023 roku gminę zamieszkuje 13 686 osób[1].
Remove ads
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002[4] gmina Wiązowna ma obszar 102,12 km², w tym:
- użytki rolne: 57%
- użytki leśne: 30%
Gmina stanowi 16,6% powierzchni powiatu.
Jednostki pomocnicze gminy
Gmina Wiązowna została podzielona na 30 jednostek pomocniczych gminy (stan na 2019 rok) – 27 sołectw i 3 osiedla[2].
- Sołectwa
- Osiedla
Remove ads
Demografia
Dane z 30 czerwca 2004[5] i z 31 grudnia 2012[6]:
- Piramida wieku mieszkańców gminy Wiązowna w 2014 roku[7].
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Gmina Wiązowna powstała 13 stycznia 1867 roku w związku z reformą gminną w Królestwie Polskim. Należała do powiatu nowomińskiego w guberni warszawskiej[8][9][10].
W połowie 1870 roku do gminy Wiązowna włączono zniesioną gminę Duchnów (Brzeziny, Duchnów, Dziechciniec, Kąck, Konik Stary, Malcanów, Pęclin, Wielgolas Brzeziński, Wielgolas Duchnowski i Żanęcin)[11][12][13].
16 marca 1916, w związku z reorganizacją administracyjną terenów Królestwa Polskiego pod okupacją niemiecką podczas I wojny światowej, gminę Wiązowna wyłączono z powiatu mińskiego i włączono do powiatu warszawskiego. Równocześnie z gminy Glinianka w powiecie mińskim wyłączono miejscowości Jabłonna, Kopki, Strachocin, Świerk i Wólka Mlądzka, włączając je także do powiatu warszawskiego, gdzie zostały przyłączone do gminy Wiązowna[14].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości gmina Wiązowna zachowała przynależność do powiatu warszawskiego w woj. warszawskim, i z nim były spisywana, mimo że okupacyjna zmiana powiatowa tych jednostek nie została nigdy sformalizowana przez odrodzone państwo polskie[15]. Doszło do tego dopiero 14 lipca 1924, kiedy to ich przynależność do powiatu warszawskiego została uregulowana[16]. W okresie międzywojennym gmina Wiązowna przynależała do województwa warszawskiego.
1 stycznia 1925 z gminy Wiązowna wyłączono Michalin i Jarosław, które weszły w skład nowo utworzonej gminy Falenica Letnisko[17].
1 kwietnia 1930 z gminy Wiązowna wyłączono następujace miejscowości, włączając je do gminy Okuniew w tymże powiecie[18]:
- Cisie,
- Desna,
- Długa Kościelna,
- Gęślin,
- Grabina,
- Halinów,
- Hipolitów,
- Józefin,
- Kazimierów,
- Klin pod Okuniewem (kol.)
- Konik Nowy,
- Konik Stary,
- Królewskie Bagno,
- Krzewina,
- Nowiny,
- Skruda (folw.),
- Zastawie,
- Ziemia za Koleją (kol.),
- Ziemia pod Józefinem (kol.)
- Żwirówka.
1 października 1932 z gminy Wiązowna wyłączono folwark Natalin Z., kolonię Ewin oraz osadę tabelową Nr. 10 wsi Jabłonna, włączając je do miasta Otwocka w tymże powiecie[19].
20 października 1933 gminę Wiązowna podzielono na 26 gromad (podano skład gromad)[20]:
- Aleksandrów – Aleksandrów (w.), Aleksandrów (kol.), Różanka (kol.) i Różyce (kol.),
- Boryszew – Boryszew (w.), Boryszew (kol.), Oresto (kol.) i Stefanówka (kol.),
- Brzeziny – Dobra Stefanów (f.) i Renin (f.),
- Duchnów – Duchnów (w.), Duchnów (f.), Duchów (kol.), Dziechciniec Duch. (kol.), Golica (w.) i Wysokiny (kol.),
- Dziechciniec – Dziechciniec (w.), Dziechciniec (f.) i Dziechciniec (kol.),
- Emów – Emów (w.),
- Góraszka – Góraszka (w.) i Góraszka (kol.),
- Izabela – Izabela (w.), Izabela (kol.), Izabela (f.), Bernatówka (kol.) i Bombartówka (kol.),
- Jabłonna – Jabłonna (w.),
- Kąck – Kąck (w.) i Kąck (f.),
- Kopki – Kopki (w.),
- Majdan – Majdan (w.), Majdan (f.), Majdanek (f.), Domanówka (w.), Zamajdan-Olszyny (f.), Kośno (f.), Zagórze Dwór (f.), Wyraj (kol.), Wille Zagórskie (kol.), Willa Dworek (kol.), Pensjonat Zagórze (kol.) i Ziemia Pawlakowska (kol.),
- Malcanów – Malcanów (w.),
- Michałówek – Michałówek (w.), Michałówek (kol.) i Jakubówek (kol.),
- Mlądz – Mlądz (w.), Topolin (kol.), Kilińskie (kol.), Teklin (kol.), Prima (kol.), Moje Złotko (kol.), Torczynek (kol.), Ziemin (kol.), Kochowo (kol.), Longinówka (kol.) i Sokół (kol.),
- Pęclin – Pęclin (w.),
- Rycice – Rycice (w.), Białek (w.), Willa Leśna (kol.) i Milanówek (kol.),
- Świerk – Świerk (w.),
- Wiązowna (Gminna) – Mieczysławów A (f.), Mieczysławów C (f.), Wiązowna B (kol.), Mieczysławów B (kol.), Wesołówka (kol.) i Wiązowna C (w.),
- Wiązowna Kościelna – Wiązowna (w.), Wiązowna Kościelna (w.), Annopol (w.), Brzezinki A (kol.), Brzezinki (kol.), Gródek (f.), Płachta (kol.), Piekło (kol.), Wisznica (kol.) i Goła Łąka (kol.),
- Wielgolas Brzeziński – Wielgolas Brzeziński (w.) i Olszowa (f.),
- Wielgolas Duchnowski – Wielgolas Duchnowski (w.),
- Wólka Mlądzka – Wólka Mlądzka (w.), Szczepanów (kol.), Jakubówek (kol.) i Teresin (kol.),
- Zakręt – Zakręt (w.), Zakręt (kol.), Chabrówka (kol.), Janówek (w.) i Zakręt (kol., II),
- Zamlądz – Zamlądz-Żabianka (kol.), Chaskielówka-Frymet (kol.), Konstantynów (kol.) i Konstantynów (f.),
- Żanęcin – Żanęcin (w.), Dziechciniec Żanęcin (kol.), Rycin Żanęcin (kol.), Rudka Szymanówka (kol.), Rudka Młynarska (kol.) i Rudka Karczemna (kol.).
1 kwietnia 1939 z gminy Wiązowna wyłączono gromady Zamlądz i Rycice oraz częściowo Aleksandrów i Emów, włączając je do gminy Falenica Letnisko[21].
Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną.
15 maja 1951 do gminy Wiązowna włączono gromadę Pohulanka ze zniesionej gminy Wawer w tymże powiecie[22].
1 lipca 1952 z gminy Wiązowna wyłączono:
- gromady Brzeziny, Wielgolas Brzeziński i Wielgolas Duchnowski, które weszły w skład nowo utworzonej – de iure – gminy Halinów[23] (przekształconej de facto w dzielnicę Halinów[24]);
- gromadę Pohulanka, która weszła w skład nowo utworzonej – de iure – gminy Wesoła[23] (przekształconej de facto w dzielnicę Wesoła[24]);
Po zmianach tych (1 lipca 1952), w następstwie likwidacji powiatu warszawskiego, gminę Wiązowna przeniesiono do nowo utworzonego powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, gdzie została przekształcona w jedną z jego ośmiu jednostek składowych – dzielnicę Wiązowna[24].
Dzielnica Wiązowna przetrwała do końca 1957 roku, czyli do chwili zniesienia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, przekształcając go w zwyczajny powiat otwocki[26]. 1 stycznia 1958, już w nowo utworzonym powiecie otwockim, przekształcono ją w gromadę Wiązowna[27], jednak bez byłych (sprzed 1952) gromad Jabłonna, Mlądz, Świerk i Wólka Mlądzka, które włączono do awansującego do miana powiatu grodzkiego Otwocka[28].
Gromada Wiązowna przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[29]. 1 stycznia 1973 w powiecie otwockim reaktywowano zniesioną w połowie 1952 roku gminę Wiązowna[30].
1 stycznia 1992 z gminy Wiązowna wyłączono wieś Aleksandrów (971,41 ha), włączając ją do Warszawy[31].
1 stycznia 2014 zniesiono wieś Wiązowna Kościelna, włączając ją (wraz z jej częściami Annopol, Piekło, Płachta i Zdroja) do wsi Wiązowna[32].
W 2019 roku gmina dostała nagrodę Teraz Polska w kategorii Gmina[33].
Remove ads
Zmiany terytorialne
Remove ads
Ochotnicze Straże Pożarne
W gminie funkcjonują 3 jednostki ochotniczej straży pożarnej. Są to:
- OSP w Gliniance,
- OSP w Malcanowie,
- OSP w Wiązownie.
Władze gminy
Ta sekcja od 2017-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
|
Naczelnicy Wiązowny:
Przewodniczący Rady Gminy:
|
Wójtowie Wiązowny:
|
Remove ads
Sąsiednie gminy
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads