Wąglów

Wąglów
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	konecki
Gmina	Stąporków
Liczba ludności (2020)	166
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	26-220
Tablice rejestracyjne	TKN
SIMC	0272158
	Położenie na mapie gminy Stąporków Wąglów
	Położenie na mapie Polski Wąglów
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Wąglów
	Położenie na mapie powiatu koneckiego Wąglów
	51°09′14″N 20°36′36″E

Wąglów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Stąporków^[3]^[5].

Szybkie fakty Państwo, Województwo ...

Zamknij

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wawrzyńca w Niekłaniu Wielkim^[6].

Nazwa wsi pochodzi od nazwiska kuźnika Stanisława Wągla. Na początku XVII wieku znajdowała się tu kuźnica prowadzona przez rodzinę Kozłów (Kozów)^[7]. W księgach szydłowieckich oblatowano sporządzony w 1639 roku testament Tomasza Wróbla, mieszczanina szydłowieckiego, w którym wymieniono m.in. Stanisława Wągla, kuźnika na Kozłowie^[8]. Rejestr (podatku) pogłównego generalnego województwa sandomierskiego w 1662 roku^[9] wymienia w parafii Niekłań powiatu opoczyńskiego Minerę Kozłów (od której kuźnik płacił 7 złotych za siebie i swoją rodzinę, a od 15 osób czeladzi płacił 22 złote i 15 groszy)^[10]. Podobnie było w 1673 roku^[11], gdy rejestr - w miejsce kuźnicy Kozłów - wymienia już zakład pod zmienioną nazwą - tj. kuźnicę Wąglów^[12]. Analogiczny rejestr z 1674 roku^[13] stwierdza, że z kuźnicy Wąglów ("Waglow Minera") kuźnik za siebie, żonę, syna oraz służącego płacił 11 złotych, za pracownika (inflator) z żoną - 3 złote, a od dwóch poddanych chłopów - 4 złote. Jak wynika z akt prowadzonego przed sądem biskupim^[14] w 1640 roku sporu między Stanisławem Wąglem, jego braćmi, siostrami i synowcami, a Dorotą Kmieciówną, wdową po Janie Wąglu, a wówczas już żoną szlachcica Wojciecha Chmielowskiego (dzierżawcy kuźnicy Gilowskiej, zwanej później "Błoto"^[15]^[16]) - Stanisław Wągl był rodzonym bratem Jana Wągla, kuźnika na kuźnicy Baranowskiej, a następnie kuźnicy Marcinkowskiej^[17]. Prawdopodobnie Stanisław Wągl z kuźnicy Kozłów (później Wąglów) jest tożsamy ze Stanisławem Wąglem z podkieleckiej wsi Szydłówek, który 26 stycznia 1641 roku wraz z żoną Zofią chrzci w katedrze kieleckiej córkę Dorotę^[18].

Remove ads

W 1712 roku Jan Zalaszewski, ówczesny dziedzic Niekłania Mniejszego wraz z kuźnicą Wąglów i kuźnicą Zdanowską, zapisał na minerze Wąglów 2000 złotych do ołtarza N.M.P. Różańcowej na prebendę, na śpiewanie różańca w kościele^[19].

W 1763 roku kuźnica Wąglów, wówczas własność Stanisława Małachowskiego, została oddana w roczną dzierżawę (arendę) uczciwemu Stanisławowi Skorupce^[20].

[1]
Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7-8 [dostęp 2022-04-06]
[2]
Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1442 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
[3]
GUS. Wyszukiwarka TERYT
[4]
Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144666
[5]
Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
[6]
Opis parafii na stronie diecezji
[7]
Por. m.in. Jan Padzur [red.], Studia z dziejów górnictwa i hutnictwa, Tom 3, 1959, str. 270, gdzie informacja, że w 1522 r. Jan Konarski, biskup krakowski, zezwala Marcinowi Kozie, swemu poddanemu, na urządzenie kuźnicy w Goliskach nad rzeką Kamienną koło m. Kunowa, zastrzegając prawo jej skupienia za sumę 40 grzywien
[8]
Biblioteka Czartoryskich, Akta wójtowskie i radzieckie Szydłowca 1617-1650, sygn. 3907, f. 370
[9]
Rejestry pogłównego generalnego woj. sandomierskiego, Archiwum Skarbu Koronnego - ASK I, AGAD sygn. 67 f. 139
[10]
W tym czasie, jak wynika z rejestru, dobra Niekłań Mały, dobra dziedziczne Odrowążów Chlewickich, były w arendzie u Łukasza Górskiego
[11]
Rejestry pogłównego generalnego woj. sandomierskiego, Archiwum Skarbu Koronnego - ASK I, AGAD sygn. 67 f. 332v
[12]
Wedle rejestru podatek za dwór w Niekłaniu Małym płaci Chlewicki, zatem nadal dobra Niekłania Małego z kuźnicą Wąglów były własnością rodziny Odrowążów Chlewickich.
[13]
Rejestry pogłównego generalnego woj. sandomierskiego, Archiwum Skarbu Koronnego - ASK I, AGAD sygn. 67 f. 880v
[14]
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, Acta Episcopalia (AEp) 51, f. 363v-366v
[15]
AEp 56, f 693v.
[16]
Badania z dziejów rzemiosła i handlu w epoce feudalizmu, PWN 1954, str. 273
[17]
AEp 49, f. 67-73
[18]
Parafia Kielce-Katedra, księga ochrzczonych w latach 1637-1643, f. 227
[19]
ks. Jan Wiśniewski, Dekanat konecki, Radom, 1913, str. 182.
[20]
Summarium documentorum ad bona Niekłań Minor et Niekłań Maior 1721-1787, Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu, rękopis, sygn. AKKKS 712

Remove ads

[rap-1] [1]
Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7-8 [dostęp 2022-04-06]

[poczta-2] [2]
Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1442 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].

[teryt-3] [3]
GUS. Wyszukiwarka TERYT

[prng-4] [4]
Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144666

[roz-5] [5]
Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[par-6] [6]
Opis parafii na stronie diecezji

[7] [7]
Por. m.in. Jan Padzur [red.], Studia z dziejów górnictwa i hutnictwa, Tom 3, 1959, str. 270, gdzie informacja, że w 1522 r. Jan Konarski, biskup krakowski, zezwala Marcinowi Kozie, swemu poddanemu, na urządzenie kuźnicy w Goliskach nad rzeką Kamienną koło m. Kunowa, zastrzegając prawo jej skupienia za sumę 40 grzywien

[8] [8]
Biblioteka Czartoryskich, Akta wójtowskie i radzieckie Szydłowca 1617-1650, sygn. 3907, f. 370

[9] [9]
Rejestry pogłównego generalnego woj. sandomierskiego, Archiwum Skarbu Koronnego - ASK I, AGAD sygn. 67 f. 139

[10] [10]
W tym czasie, jak wynika z rejestru, dobra Niekłań Mały, dobra dziedziczne Odrowążów Chlewickich, były w arendzie u Łukasza Górskiego

[11] [11]
Rejestry pogłównego generalnego woj. sandomierskiego, Archiwum Skarbu Koronnego - ASK I, AGAD sygn. 67 f. 332v

[12] [12]
Wedle rejestru podatek za dwór w Niekłaniu Małym płaci Chlewicki, zatem nadal dobra Niekłania Małego z kuźnicą Wąglów były własnością rodziny Odrowążów Chlewickich.

[13] [13]
Rejestry pogłównego generalnego woj. sandomierskiego, Archiwum Skarbu Koronnego - ASK I, AGAD sygn. 67 f. 880v

[14] [14]
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, Acta Episcopalia (AEp) 51, f. 363v-366v

[15] [15]
AEp 56, f 693v.

[16] [16]
Badania z dziejów rzemiosła i handlu w epoce feudalizmu, PWN 1954, str. 273

[17] [17]
AEp 49, f. 67-73

[18] [18]
Parafia Kielce-Katedra, księga ochrzczonych w latach 1637-1643, f. 227

[19] [19]
ks. Jan Wiśniewski, Dekanat konecki, Radom, 1913, str. 182.

[20] [20]
Summarium documentorum ad bona Niekłań Minor et Niekłań Maior 1721-1787, Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu, rękopis, sygn. AKKKS 712

[3]

[5]

[1]

[2]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

Wąglów

Wikiwand in your browser!

Wąglów

Wikiwand in your browser!

Nazwa

XVIII wiek

Przypisy