Vida

Vida (l.mn. vidas) – krótka biografia trubadura pisana prozą w języku prowansalskim (oksytańskim). Słowo vida w staroprowansalskim oznacza "życie". W średniowiecznych chansonnierach, zbiorach manuskryptów zawierających poezję trubadurów, do dzieł konkretnych autorów dodane są często krótkie – często obfitujące w zdarzenia fantastyczne – biografie. Pojawiają się także tzw. razos – noty wyjaśniające genezę utworu.

Vida Jaufre Rudela

Jaufre Rudel z Blaye był wysoko urodzonym księciem Blaye; i zakochał się on w hrabinie Tripoli, nie ujrzawszy jej ani razu, ale słysząc o niej wiele dobrego od pielgrzymów powracających z Antiochii. Skomponował wiele pieśni o niej, chwaląc ją w pięknych melodiach i smutnych słowach. Pragnąc ją ujrzeć, wziął krzyż i wyruszył w morze; na łodzi zaś zachorował. Przyniesiono go, ledwo już żywego, do gospody w Tripoli i powiedziano o tym hrabinie; ta zaś przyszła do niego i wzięła go w ramiona. Poznał, że to musi być ona, i odzyskał zmysły słuch i woni, i chwalił Boga za to, że mógł dożyć chwili, gdy jego ukochana znalazła się przy nim. I tak umarł w jej ramionach, a ona pochowała go z honorami w świątyni i jeszcze tego samego dnia pogrążyła się w głębokim smutku.

Trubadurzy ze spisanymi vidas

Albert Malaspina Albertet Cailla Albertet de Sestaro Alfons II Aragoński Almucs de Castelnau Aimeric de Belenoi Aimeric de Peguilhan Aimeric de Sarlat Arnaut de Meruoill Azalais de Porcairagues Beatritz de Dia Berenguier de Palazol Bertolome Zorzi Bernart de Ventadorn Bertran d’Alamanon Bertran de Born Bertran de Born lo Filhs Bertran del Pojet Blacasset Blacatz

Cadenet Castelloza Cercamon Dalfi d’Alvernha Daude de Pradas Elias Cairel Elias Fonsalada Enric de Rodes Ferrari da Ferrara Folquet de Marselha Folquet de Romans Garin d’Apchier Garin lo Brun Gaucelm Faidit Gausbert Amiel Gauseran de Saint Leidier Gui de Cavalhon Gui d’Ussel Guillem Ademar Guillem Augier Novella

Guillem de Balaun Guillem de Berguedà Guillem de Cabestany Guillem Figueira Guillem Magret Guillem de Montanhagol Wilhelm IX Akwitański Guillem Rainol d’At Guillem de Saint Leidier Guillem de la Tor Guiraudo lo Ros Guiraut de Bornelh Guiraut de Calanso Guiraut de Salignac Iseut de Capio Jaufre de Pons Jaufre Rudel Jausbert de Puycibot Jordan Bonel Lanfranc Cigala

Lombarda Marcabru Maria de Ventadorn Monge de Montaudon Peire d’Alvernhe Peire Bremon lo Tort Peire de Bussignac Peire Cardenal Peire Guillem de Tolosa Peire de Maensac Peire de la Mula Peire Raimon de Tolosa Peire Rogier Peire de Valeira Peire Vidal Peirol Perdigon Pons de Capduoill Raimbaut d’Aurenga

Raimbaut de Vaqueiras Raimon de Durfort Raimon Jordan Raimon de Miraval Raimon de las Salas Rainaut de Pons Ricau de Tarascon Rigaut de Berbezilh Tibors de Sarenom Tomier and Palaizi Sail d’Escola Savaric de Mauleon Sordello Turc Malec Uc de la Bacalaria Uc Brunet Uc de Mataplana Uc de Pena Uc de Saint Circ

Bibliografia

• Biographies des troubadours, ed. i przekł. J. Boutière and A.-H. Schutz. Paris: Nizet, 1964.
• The Vidas of the Troubadours, ed. i przekł. Margarita Egan. New York: Garland, 1984. ISBN 0 8240 9437 9.