Alfons II Aragoński

Alfons II^[1] Trubadur, Cnotliwy^[2] (ur. 25 marca 1157, zm. 25 kwietnia 1196 w Perpignan) – hrabia Barcelony 1162-1196 jako Alfons I, król Aragonii 1162-1164 (wraz z matką) oraz 1164-1196 (samodzielnie) jako Alfons II, hrabia Prowansji 1167-1196 jako Alfons I, hrabia Girony, Osony, Besalu, Cerdagne i Roussillon.

Alfons II

Król Aragonii
Okres	od 1162 (wraz z matką), od 1164 (samodzielnie) do 1196
Poprzednik	Petronela Aragońska
Następca	Piotr II Katolicki
Hrabia Prowansji
Okres	od 1167 do 1173
Poprzednik	Douce II Prowansalska
Następca	Rajmund Berengar III Prowansalski
Hrabia Barcelony
Okres	od 1162 do 1196
Poprzednik	Rajmund Berengar IV
Następca	Piotr II Katolicki
Dane biograficzne
Dynastia	Barcelońska
Data urodzenia	1152
Data śmierci	25 kwietnia 1196
Ojciec	Rajmund Berengar IV
Matka	Petronela Aragońska
Żona	Sancha
Dzieci	Piotr II Katolicki Alfons Konstancja Aragońska Eleonora Sancha

Życiorys

Był synem Ramona Berengara IV, hrabiego Barcelony i Petroneli, królowej Aragonii. Alfons II był pierwszym królem Aragonii z dynastii barcelońskiej, ponieważ jego ojcu, mimo sprawowania faktycznych rządów w królestwie, przysługiwał jedynie tytuł księcia aragońskiego. Królową Aragonii do momentu abdykacji była matka Petronela, przedstawicielka dynastii pampeluńskiej, sprawującej władzę w Aragonii od początków X wieku^[3]

W odniesieniu do okresu zapoczątkowanego datą wstąpienia na tron Alfonsa II używa się terminu „Korona Aragonii” na określenie terytoriów, nad którymi rozciąga się władza aragońskiego króla^[4].

Początkowo nosił popularne w jego rodzie imię Ramon, jednak później jego ojciec zmienił je na Alfons, bliższe tradycji aragońskiej.

Po śmierci ojca 5-letni Alfons objął nominalną władzę w hrabstwie Barcelony. Do roku 1164 rządy w Katalonii w imieniu syna jako regentka sprawowała Petronela^[5]. Matka abdykowała na rzecz syna w czerwcu 1164, gdy Alfons miał zaledwie 7 lat. Rządy w Aragonii i Katalonii w imieniu małoletniego władcy sprawowała rada regencyjna złożona z najwyższych rangą dostojników aragońskich i katalońskich^[6].

Alfons II kontynuował rekonkwistę swoich poprzedników, nadto umacniał swoje wpływy w południowej części obecnej Francji, przyłączył w 1172^[7] do hrabstwa Barcelony Roussillon i Urgell (zob. Alt Urgell), wcześniej (w 1166^[7]) odziedziczył też władzę w hrabstwie Prowansji oraz podporządkował min. Carcassonne, Nîmes, Bigorre oraz Béarn. Sukcesy króla doprowadziły do sporu z hrabiami Tuluzy oraz z królestwem Kastylii, co spowodowało, iż w 1179 Alfons II zawarł układ z królem Kastylii Alfonsem VIII rozgraniczający wpływy Aragonii i Kastylii na obszarach objętych rekonkwistą. Już wcześniej w 1170 Alfons II pomógł Alfonsowi VIII w walce o utrzymanie tronu kastylijskiego, w zamian za co odzyskał utraconą w 1158 Saragossę i potwierdzenie suwerenności Aragonii wobec Kastylii. Król Alfons II był wielkim protektorem trubadurów.

Żoną Alfonsa II była poślubiona w 1174 Sancza (zm. 1208), córka króla Kastylii Alfonsa VII oraz Rychezy (Ryksy), która była córką księcia polskiego Władysława II Wygnańca. Z tego związku pochodziły dzieci:

• Piotr II Katolicki, król Aragonii 1196-1213,
• Alfons, hrabia Prowansji 1196-1209,
• Konstancja, żona króla Węgier Emeryka, następnie żona cesarza Fryderyka II Hohenstaufa,
• Eleonora, żona hrabiego Tuluzy Rajmunda VI,
• Sancha, żona hrabiego Tuluzy Rajmunda VII.