Loading AI tools
Venture capital (VC)[1] – średnio- i długoterminowe inwestycje w przedsiębiorstwa niepubliczne znajdujące się we wczesnych fazach rozwoju[2] realizowane przez wyspecjalizowane podmioty (fundusze venture capital). Inwestycje tego typu są obarczone wysokim ryzykiem niepowodzenia i zwykle połączone ze wsparciem menedżerskim dotyczącym optymalizacji procesów biznesowych czy podniesienia jakości zarządzania.
Celem inwestycji venture capital jest osiągnięcie zysku wynikającego z przyrostu wartości przedsiębiorstwa przez odsprzedaż jego akcji lub udziałów po upływie określonego czasu.
Inwestycja VC polega na zasileniu kapitałowym przedsiębiorstwa we wczesnej fazie rozwoju w zamian za objęcie przez fundusz VC części jego akcji lub udziałów. Jest m.in. jedną z najważniejszych form finansowania rozwoju i wzrostu startupów[3]. Fundusz VC staje się w ten sposób współwłaścicielem spółki, którą finansuje[4]. Forma i liczba akcji bądź udziałów, jaką otrzyma, wynika z negocjacji pomiędzy nim a właścicielami spółki.
Fundusz venture capital najczęściej uczestniczy w działaniach na rzecz rozwoju podmiotu, stając się w pewnym sensie partnerem przedsiębiorcy[5]. Decydując się powierzyć przedsiębiorstwu kapitał, fundusz oczekuje możliwości ciągłego monitoringu sytuacji spółki, a często także dopuszczenia do zarządzania nią, np. przez delegowanie swojego przedstawiciela do rady nadzorczej lub zarządu tej spółki. Szczegóły dotyczące uprawnień zarządczych i nadzorczych funduszu ustalane są w trakcie negocjacji poprzedzających decyzję funduszu o zaangażowaniu finansowym w przedsiębiorstwo. Postanowienia dotyczące wzajemnych praw i obowiązków stron są istotnym elementem umowy inwestycyjnej. Zakres ingerencji funduszy venture capital w działalność finansowanych przez nie przedsiębiorstw może się znacznie różnić i zależy od wielu czynników (np. sytuacji finansowej spółki, etapu jej rozwoju).
Okres zaangażowania funduszu venture capital w dane przedsiębiorstwo jest określony i na ogół wynosi od 3 do 7 lat[6]. Po tym czasie fundusz wycofuje zaangażowany kapitał oraz realizuje ewentualny zysk albo ponosi stratę. Najbardziej powszechnymi sposobami wyjścia z inwestycji są: odsprzedaż akcji lub udziałów w spółce inwestorowi branżowemu, finansowemu albo innemu funduszowi venture capital, a także wprowadzenie akcji spółki na giełdę papierów wartościowych. W przypadku niepowodzenia inwestycji może dojść do likwidacji spółki lub umorzenia jej udziałów (write-off).
Najważniejszymi kategoriami inwestorów dostarczających kapitał funduszom venture capital są: państwo (często poprzez tzw. fundusze funduszy), przedsiębiorstwa i osoby fizyczne. Przedsiębiorstwa mogą również tworzyć własne podmioty zależne realizujące inwestycje w tej formule (corporate venture capital, CVC)[7]. Banki, fundusze emerytalne, towarzystwa ubezpieczeń i fundusze inwestycyjne w niewielkim stopniu angażują się w inwestycje venture capital. Te podmioty są bardziej zainteresowane inwestycjami w przedsiębiorstwa znajdujące się na dalszych etapach rozwoju, w tym inwestycjami wykupów (buyouts).
Początkowo inwestorzy składają jedynie zobowiązania do przekazania funduszowi środków finansowych (commitment). Transfer tych środków następuje w chwili, gdy fundusz venture capital wzywa inwestorów do wniesienia kapitału (capital calls, drawdowns).
Współpraca funduszu venture capital z finansowaną spółką
Wprowadzenie do spółki inwestora finansowego w postaci funduszu venture capital budzi wśród wielu przedsiębiorców poważne obawy. Z jednej strony właściciele tracą bowiem część władzy w spółce, muszą pogodzić się ze zmianami sposobu zarządzania nią i koniecznością konsultowania z funduszem ważnych decyzji, z drugiej strony otrzymują od niego kapitał i wsparcie menedżerskie[8]. Współpraca z funduszem venture capital oznacza też konieczność terminowego raportowania mu wyników finansowych spółki oraz informowania o istotnych zdarzeniach związanych z jej działalnością.
Fundusze podejmują decyzję o zaangażowaniu finansowym w daną spółkę po dokonaniu szczegółowej oceny jej działalności i perspektyw rozwoju (do fazy inwestycji przechodzi średnio 1% projektów). Zanim fundusz VC podejmie decyzję o inwestycji, może minąć kilka lub kilkanaście miesięcy. W celu określenia wartości spółki oraz potencjału jej rozwoju fundusz VC sprawdza i analizuje jej działalność. Jeśli wstępna analiza spółki spotka się z zainteresowaniem funduszu, jej właściciele muszą dostarczyć mu bardziej szczegółowych informacji. Podstawą do dalszych rozmów jest często biznesplan, który może okazać się kluczowym dokumentem decydującym o tym, czy fundusz VC zechce zaangażować w spółkę środki finansowe. Biznesplan powinien zawierać m.in.: opis przedsiębiorstwa i jego historię, opis produktów i usług świadczonych przez przedsiębiorstwo, analizę rynku, na którym działa, strategię sprzedaży i marketingu, opis osób zajmujących kluczowe stanowiska, historyczne oraz prognozowane dane finansowe.
Pojęcie venture capital jest niekiedy (błędnie) stosowane zamiennie z terminem private equity. Zgodnie z nomenklaturą Europejskigo Stowarzyszenia Private Equity i Venture Capital (European Private Equity & Venture Capital Association) inwestycje venture capital są podzbiorem inwestycji private equity i obejmują inwestycje znajdujące się na wczesnych etapach rozwoju, tj. etapie zalążkowym, startu oraz wczesnej ekspansji (odpowiednio: seed, startup i later stage venture). Zamienne stosowanie tych pojęć nie jest zatem poprawne. W polskojęzycznej literaturze naukowej inwestycje private equity są także określane mianem „inwestycji podwyższonego ryzyka” lub „inwestycji wysokiego ryzyka”.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
