Umultowo
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Umultowo[1] (hist. Umóltowo, Omóltowo, Villa Unolfi (1253), Onulfi villa, Hunołtowicz (1310), Hunoltowicze (1313), Unolfowice, Ulmenhof) – część miasta i osiedle administracyjne Poznania, położone w północnym obszarze miasta.
| jednostka pomocnicza Poznania | |
 Siedziba Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM mieści się w granicach osiedla (2013) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Poznania |
1987 |
| SIMC |
0970402 |
| Powierzchnia |
6,12 km² |
| Populacja (2010) • liczba ludności |
|
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Tablice rejestracyjne |
PO |
Położenie na mapie Poznania | |
| 52°28′19″N 16°56′49″E | |
Położona w północnej części miasta, nad Wartą, granicząca z Moraskiem (w tym Hubami Moraskimi) od zachodu, z Radojewem (Nową Wsią Górną i Dolną) od północy, z Naramowicami od południa. W jej bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się najwęższy odcinek mezoregionu Poznański Przełom Warty.
Historycznie osobna miejscowość nad Jeziorem Umultowskim (początki osadnictwa datowane na ok. XI w.), stopniowo rozbudowywana w kierunku doliny rzeki Warty. Pierwsze pisemne wzmianki o Umultowie pojawiają się w dokumencie lokacyjnym miasta Poznania z 1253 roku, kiedy to książę Przemysł I przekazał kilka okolicznych wsi mieszkańcom nowo lokowanego miasta. W dokumencie tym Umultowo figuruje pod nazwą Villa Unolfi[2]. W 1310 roku część Umultowa a potem w roku 1313 pozostała jej część wraz z jeziorem, została przekazana przez ówczesnego wójta Poznania Przemko oraz jego ojca Ludwika, Kapitule Katedry Poznańskiej[3], która gospodarowała na tych ziemiach do około roku 1623, kiedy oddała je dominikanom poznańskim. W roku 1797, w ramach działań wynaradawiających ziemie zaboru pruskiego, władze pruskie skonfiskowały szereg majątków kościelnych i przekazały je świeżo uszlachconemu kupcowi berlińskiemu Zygmuntowi Ottonowi von Treskow[4] (wraz z Owińskami, Biedruskiem, Bolechowem, Moraskiem, Radojewem i innymi), w którego rękach pozostawały do Powstania Wielkopolskiego. Rodzina von Treskow zbudowała na terenie wsi Umultowo niewielki dwór oraz zabudowania folwarczne, których część przetrwała do dnia dzisiejszego. W 1860 r. w Umultowskim dworze urodziła się córka Zygmunta Ottona - Antonie Malwine Amalie Valeska von Treskow[5].
W 1806 roku przez Umultowo przejeżdżał Napoleon Bonaparte[6].
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Umultowo, po jej zniesieniu w gromadzie Suchylas, przekształconej w wyniku reformy administracji w gminę Suchy Las.
W 2. poł. XX wieku wieś Umultowo została etapami włączona w granice miasta Poznania, wraz z Moraskiem i Radojewem. Od 1982 roku przez jeden rok, na terenie Umultowa wydobywano piasek. Po zakończeniu wydobycia, w wyrobisku utworzono wysypisko śmieci. Po wypełnieniu wyrobiska, wysypisko zostało zamknięte, a teren zrekultywowany[7].
Od nazwy dzielnicy wywodzi się ul. Umultowska. Jej pisownia w przeszłości brzmiała: Ulułtowska oraz Umółtowska.
1 stycznia 1987 r. przyłączono do Poznania obszar wsi Umultowo o powierzchni 526,46 ha z gminy Suchy Las[8].
Obszar Umultowa w latach 1987–1990 należał do dzielnicy Stare Miasto.
W 1992 r. utworzono jednostkę pomocniczą miasta Osiedle Umultowo[9].
Rozwój Kampusu Morasko Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza na granicy Umultowa i Moraska wymusił budowę kompleksu budynków uniwersyteckich (Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Pływalnia Uniwersytecka) oraz uniwersyteckich osiedli (Uniwer i Różany Potok). Jednocześnie włączenie miejscowości w granice miasta Poznania częściowo otwarło drogę do zabudowy jednorodzinnej. Różne części Umultowa wyraźnie różnią się od siebie zabudową, a konfliktom architektonicznym i idącym za nimi konfliktom komunikacyjnym (rozbudowa WNGiG UAM na istniejącej ulicy Maków Polnych) sprzyja brak uregulowania statusu terenów Umultowa w postaci planu zagospodarowania przestrzennego.[potrzebny przypis]
Dla mieszkańców osiedla wydawane jest od 2000 czasopismo (miesięcznik) - Panorama Umultowa w nakładzie 500 egzemplarzy (ISSN: 1641-8816). Wydawcą jest osoba prywatna[10].
Umultowo w całości należy do terenu parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jadwigi Królowej, prowadzonej przez księży z Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej. Kościół znajduje się nad Jeziorem Umultowskim (przy ulicy Mleczowej). Początkowo dom zakonny znajdował się przy ulicy Paczoskiego, obecnie znajduje się tam Kolegium Akademickie św. Benedykta, a dom zakonny został wybudowany obok kościoła.
Na Umultowie znajduje się Sala Królestwa Świadków Jehowy (przy ulicy Naramowickiej)[11].
Siedziba Rady Osiedla Umultowo znajduje się w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 9, ul. Umultowska 114, a obecna kadencja Rady rozpoczęła się w 2019[12]. Przewodniczącym Rady jest Rafał Sobczak, a przewodniczącym Zarządu – Piotr Błaszczak. Rada Osiedla wydaje periodyk Umultowski Fyrtel[13].
Na terenach Umultowa i Moraska znajduje się nowoczesny kampus uniwersytecki (Kampus Morasko) Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, gdzie siedziby mają Wydział Fizyki, Wydział Matematyki i Informatyki, Wydział Biologii, Wydział Chemii, Wydział Historyczny, Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Wielkopolskie Centrum Zaawansowanych Technologii, Archiwum, Hala Sportowa oraz Pływalnia Uniwersytecka.
Na Umultowie mieści się pętla autobusowa Różany Potok (autobusy linii 198), a ponadto dzielnica obsługiwana jest przez autobusy linii 167, 188, 348 i 911.
Obiekty sportowe na Umultowie (poza uniwersyteckimi) to hala squasha (przy ulicy Naramowickiej), wielofunkcyjne boisko sportowe łączące kort tenisowy, boisko siatkarskie, stół do tenisa stołowego i plac zabaw dla dzieci (przy ulicy Łagodnej), boisko do koszykówki przy Spółdzielni Mieszkaniowej Różany Potok oraz dwa osiedlowe boiska piłkarskie (przy ulicy Kresowej oraz przy ulicy Zagajnikowej).
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
