Ulica Stradomska w Krakowie

Ulica Stradomska (potocznie i tradycyjnie: Stradom) – ulica w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto wyznaczająca główną oś dawnego przedmieścia Stradom. Stanowi przedłużenie ulicy Grodzkiej. Istniała już w XIV wieku. Prowadziła od Bramy Grodzkiej do prowadzącego na Kazimierz Mostu Królewskiego na Wiśle^[1]. Ulica w obecnym kształcie powstała po zasypaniu koryta Starej Wisły. Początkowo nazywana była Kazimierską. Obecna nazwa funkcjonuje od początku XX wieku.

ulica Stradomska

Stare Miasto
Widok od północy, od Plant
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Przebieg
ul. Bernardyńska, ul. św.Idziego, ul. św.Gertrudy ul. św. Agnieszki ul. J.Dietla, ul. Krakowska
Położenie na mapie Krakowa ulica Stradomska
Położenie na mapie Polski ulica Stradomska
Położenie na mapie województwa małopolskiego ulica Stradomska
50,053936°N 19,939377°E

Zabudowa

W XVII wieku przy ulicy pod numerem 4 wzniesiono kościół Nawrócenia św. Pawła. Pod tym samym numerem znajduje się Muzeum Historyczno-Misyjne Zgromadzenia Księży Misjonarzy. Na tyłach kościoła, w kwartale między ulicami Stradomską, św. Gertrudy, św. Sebastiana i J. Dietla znajduje się Ogród Księży Misjonarzy.

Pod numerem 11 znajduje się kamienica Jakubowskich, dawny hotel "Pod Złotym Wołem", a później "Londyński". Tutaj w 1849 roku otwarto jeden z pierwszych krakowskich ogródków piwnych.

Na tyłach kamienicy pod numerami 12–14 znajdują się pozostałości po zdesakralizowanym kościele św. Jadwigi.

Pod numerem 13 znajduje się kamienica Bekierskich, w której w XIX wieku mieścił się hotel "Pod Białą Różą". W hotelu tym trzykrotnie, podczas przejazdu przez Kraków, zatrzymał się Honoriusz Balzak (w latach 1847, 1848 i 1850)^[2].

Pod numerem 17, na rogu z ulicą Koletek 1, znajduje się kamienica Maurycego Barucha, w której mieścił się Urząd Celny.

Przy zbiegu ulic Stradomskiej (pod numerem 27) i J. Dietla (pod numerem 42) znajduje się kamienica Ohrensteina, projektu prof. Jana Zawiejskiego. Jest to wybudowany w latach 1911–1913 pięciokondygnacyjny budynek, którego kopuła do II wojny światowej zwieńczona była iglicą. Jego właścicielami byli Mojżesz Löbel Ohrenstein, handlarz win, oraz jego żona Róża (oryg. Reizel), z domu Wald.

• 
  Widok z ulicy Grodzkiej (z północy)
• 
  Widok od ulicy Dietla (z południa)
• 
  Widok na ulicę od podnóża Wawelu w kierunku południowym. W centrum zdjęcia widoczny Kościół Nawrócenia św. Pawła, w głębi po prawej Kamienica Ohrensteina. (2016)
• 
  ul. Stradomska 2
  Kamienica (XIX wiek)
• 
  ul. Stradomska 3
  Zabytkowa kamienica (proj. Bogumił Trenner, 1849)
• 
  ul. Stradomska 4
  Kamienica, budynek furty w składzie zespołu klasztoru Misjonarzy (proj. Kacper Bażanka)
• 
  ul. Stradomska 5
  Zabytkowa kamienica (proj. T. K. Niemczykiewicz, 1842)
• 
  ul. Stradomska 6
  Kamienica, zachodnie skrzydło klasztoru Misjonarzy (proj. Kacper Bażanka)
• 
  ul. Stradomska 6
  Kościół Nawrócenia św. Pawła
• 
  ul. Stradomska 7
  Kamienica (XVIII wiek)
• 
  ul. Stradomska 9
  Kamienica (1860)
• 
  ul. Stradomska 10
  Kamienica (XVIII wiek)
• 
  ul. Stradomska 11
  Dom Jakubowskich proj. Ignacy Hercok (1829)
• 
  ul. Stradomska 12-14
  Kamienica
• 
  ul. Stradomska 13
  Dawny „Hotel Pod Białą Różą” w którym zatrzymywał się Balzak
• 
  ul. Stradomska 15
  Kamienica Schermantów proj. Jacek Matusiński (1871)
• 
  ul. Stradomska 15
  Budynek dawnego kina „Warszawa”
• 
  ul. Stradomska 18
  Kamienica (proj. Samuel Singer – przebudowa)

Przypisy

1. JerzyJ. Kossowski JerzyJ., LeszekL. Ludwikowski LeszekL., Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 55.
2. Krzysztof Jakubowski, Spacerownik Krakowski, s. 147.

Bibliografia

• Stradomska, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 929. ISBN 83-01-13325-2.