Ulica Długa w Krakowie

Historia

Ulica ta w dokumentach wymieniana była już przed 1690, a ukształtowała się w średniowieczu. Jest ona częścią średniowiecznego traktu sławkowskiego, a jej historycznym przedłużeniem jest ulica Śląska. Początkowo szlak ten sięgał tylko do ul. Pędzichów, a dalej przebiegał wśród błoń, obok miejskich szubienic. Okolica, gdzie dziś kończy się ul. Długa, na XVIII-wiecznych mapach oznaczona jest jako Świnia Krzywda. W XIX wieku ulica była zabudowana parterowymi domkami. Obecna zabudowa pochodzi sprzed I wojny światowej.

W 2010 r. ulica została gruntownie odnowiona. Zmodernizowano całą ulicę wraz z torowiskiem tramwajowym i chodnikami. Przebudowano również skrzyżowania z ulicami Basztową i Szlak oraz odcinek torowiska od wylotu ul. Długiej do ul. Kamiennej. Wymieniono oświetlenie i wybudowano zatoki parkingowe^[2]^[3]. Koszt remontu – 20,7 mln zł^[3].

Remove ads

Zabudowa

ul. Długa 1 (ul. Basztowa 11) – Dom „Pod Globusem”. W 1904 r. rozpoczęto jego budowę; była to reprezentacyjna siedziba krakowskiej Izby Handlowej i Przemysłowej, powstałej 14 listopada 1850 r.^[4] Przedtem był tu placyk miejski oraz niewielka posiadłość Łysakowskich – zajazd z pokojami gościnnymi i stajniami dla koni. „Łysoń” uważany był za jeden z większych zajazdów krakowskich. Na jego miejscu został zbudowany z surowej cegły dwupiętrowy gmach Izby w stylu gdańskim, według planów Tadeusza Stryjeńskiego i Franciszka Mączyńskiego. Zakończony jest wieżą, na której widnieje zegar i globus, stąd nazwa. Parter od 1913 zajmowała największa w mieście, firma papiernicza: Fabryczny Skład Papieru Regina Aleksandrowicz i Synowie; jej poprzednia siedziba była przy Rynku Kleparskim.
ul. Długa 3 – kamienica, 1868.
ul. Długa 4 – kamienica, proj. Leopold Tlachna, 1895.
ul. Długa 5 – Dom Pod Głowami, kamienica czynszowa projektu Maksymiliana Nitscha, przykład historyzmu. Nad bramą wejściową domu znajduje się orzeł z rozpiętymi skrzydłami, a nad oknami – kartusze z plastycznie wymodelowanymi głowami Stefana Czarnieckiego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Tadeusza Kościuszki, Hugona Kołłątaja. W domu tym mieszkał Gustaw Ehrenberg.
ul. Długa 6 – kamienica, proj. Ksawery Pietraszkiewicz, Roman Bandurski, 1908.
ul. Długa 7 – kamienica, proj. Jacek Matusiński, 1874.
ul. Długa 8 – kamienica, proj. Jacek Pokutyński, 1907.
ul. Długa 9 – kamienica, 1893.
ul. Długa 28 – kamienica, proj. Jan Dębski, 1898.
ul. Długa 31 (ul. Pędzichów 2) – Dom Turecki, czynszowa kamienica zwieńczony trzema wieżyczkami-minaretami.
ul. Długa 42 – siedziba Stowarzyszenia Siemacha^[5]. Już w 1886 r. ks. Kazimierz Siemaszko otworzył tutaj „dom schronienia i dobrowolnej pracy dla biednych opuszczonych chłopców”^[6], przemianowany po jego śmierci w 1904 r. na Zakład Wychowawczy im. ks. Siemaszki.
ul. Długa 50 – kamienica, proj. Wandalin Beringer, 1890.
ul. Długa 53 – kamienica czynszowa, projektował Sebastian Jaworzyński, 1885. Zdobi nad bramą wejściową kolorowy geometryczny witraż.
ul. Długa 54 – kamienica czynszowa, projektował Teodor Talowski, 1891.
ul. Długa 55 – kamienica czynszowa, projektował Kazimierz Brzeziński, 1909. Mieszkała w niej Iwona Borowicka polska śpiewaczka operowa, primadonna Operetki Krakowskiej.
ul. Długa 56 – kamienica, proj. Stefan Ertel, 1890–1891.
ul. Długa 60 – secesyjna kamienica, projektował Zygmunt Pszorn, 1907.
ul. Długa 64 – kamienica czynszowa, projektował Teodor Talowski, 1891. W latach 1908–1929 mieszkał w niej Jan Sztaudynger poeta, fraszkopisarz, satyryk.
ul. Długa 72 – dawne magazyny firmy C. Hartwig, projektował Ludwik Wojtyczko, 1920.
ul. Długa 76 – kamienica, proj. Władysław Warczewski, 1905.

Widok z ulicy Basztowej na północ
Widok z Nowego Kleparza na południe
Widok od skrzyżowania z ul. Szlak na północ

Remove ads

Galeria

ul. Długa 1
Dom „Pod Globusem” (proj. Tadeusz Stryjeński, Franciszek Mączyński, 1904–1906)
ul. Długa 5
Dom Pod Głowami (proj. Maksymilian Nitsch, 1889)
ul. Długa 7
Kamienica, piekarnia (proj. Jacek Matusiński, 1872)
ul. Długa 8
Kamienica (proj. Józef Pokutyński, 1907)
ul. Długa 9
Zabytkowa kamienica (1893)
ul. Długa 11a
Kamienica (proj. Leopold Tlachna, 1892–1895)
ul. Długa 15
Kamienica (proj. Leopold Tlachna, 1893–1894)
ul. Długa 16 Kamienica (proj. Stanisław Nowakowski, Aleksander Denker, 1908)
ul. Długa 18
Kamienica (proj. Beniamin Torbe, 1898)
ul. Długa 20
Kamienica (2020–2021)
ul. Długa 21
Zabytkowa kamienica (1895)
ul. Długa 29
Kamienica (proj. Józef Pokutyński, 1910)
ul. Długa 31
Dom Turecki (proj. Henryk Lamensdorf, 1910 – przebudowa)
ul. Długa 32
Kamienica (proj. Władysław Kleinberger, 1909)
ul. Długa 34
Kamienica (proj. Władysław Kleinberger, 1911)
ul. Długa 35
Kamienica (1890)
ul. Długa 37
Zabytkowa kamienica (proj. Stefan Ertel, 1891–1892)
ul. Długa 40 (ul. Słowiańska 4-6)
Sklepy, 1875. W tym miejscu do początków XIX wieku stał budynek kościoła Świętego Krzyża.
ul. Długa 41
Kamienica (proj. Aleksander Biborski, 1905–1906)
ul. Długa 42
Kamienica, siedziba Stowarzyszenia Siemacha (proj. Jacek Matusiński, 1874)
ul. Długa 44
Modernistyczna kamienica (ok. 1930)
ul. Długa 46
Modernistyczna kamienica (ok. 1930)
ul. Długa 48
Kamienica, dawna hutrownia apteczna i wytwórnia leków Spółki Akcyjnej „Pharma” (proj. Ludwik Wojtyczko, 1920–1923)
ul. Długa 49
Kamienica (proj. Karol Knaus, 1887–1888)
ul. Długa 51
Kamienica (proj. Karol Knaus, 1888)
ul. Długa 53
Kamieniczka (proj. Sebastian Jaworzyński, 1885).
ul. Długa 54
Kamienica (proj. Teodor Talowski, 1891)
ul. Długa 55 (ul. Szlak 27)
Kamienica (proj. Kazimierz Brzeziński, 1909)
ul. Długa 57
Kamienica (ok. 1910)
ul. Długa 60
Secesyjna kamienica (proj. Zygmunt Pszorn, 1907)
ul. Długa 62
Kamienica (proj. Józef Kryłowski, ok. 1890)
ul. Długa 64
Kamienica (proj. Józef Kryłowski, 1889)
ul. Długa 72
Dawne magazyny firmy C. Hartwig SA (proj. Ludwik Wojtyczko, 1920)
ul. Długa 80
Kamienica (ok. 1890)